Νέα αύξηση κατέγραψαν τον Οκτώβριο τα ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου προς τους ιδιώτες προμηθευτές και έχουν αναρριχηθεί σε επίπεδα ρεκόρ των τελευταίων ετών, ενώ μείωση παρουσίασαν οι ληξιπρόθεσμες επιστροφές φόρων.
Τα νοσοκομεία εξακολουθούν να αποτελούν τον μεγάλο πονοκέφαλο για το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, καθώς οι οφειλές τους έχουν εκτοξευτεί σε επίπεδα άνω των 1,7 δισ. ευρώ ποσό που αποτελεί ρεκόρ 8ετίας από το 2017.
Το εντυπωσιακό είναι πως η αύξηση και η παραμονή των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του δημοσίου σε υψηλά επίπεδα, είναι πως συμβαίνει σε μια περίοδο που ο κρατικός προϋπολογισμός παρουσιάζει πλεονάσματα αισθητά πάνω από τους στόχους ενώ το δημόσιο διαθέτει και ταμειακά διαθέσιμα πέριξ των 40 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους το ύψος των συνολικών χρεών του κρατικού προϋπολογισμού και των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης προς τους προμηθευτές του δημοσίου και προς τους φορολογούμενους ανήλθε τον Οκτώβριο στο ποσό των 3,81 δισ. ευρώ, από 3,773 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο, ενώ σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2024 (3,051 δισ. ευρώ) καταγράφεται αύξηση 24,9%.
Η διόγκωση των οφειλών του Κράτους, στερεί ρευστότητα από τα φυσικά πρόσωπα και τις επιχειρήσεις που είναι στην αναμονή, καθώς και από την οικονομία ευρύτερα.
Το σύνολο των χρεών του δημοσίου προς τους προμηθευτές ανήλθε στο τέλος του περασμένου Οκτωβρίου σε 3,103 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 5,3% ή 156 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τα 2,947 δισ. ευρώ που ήταν τα χρέη τον Σεπτέμβριο.
Σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2024 οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του δημοσίου απέναντι τους ιδιώτες προμηθευτές αυξήθηκαν το 10μηνο κατά 33,8% ή κατά 783 εκατ. ευρώ.
Από τα στοιχεία που παραθέτει το ΓΛΚ, προκύπτει ότι το ύψος των ληξιπρόθεσμων χρεών είναι το υψηλότερο από το έτος 2017, όταν τα χρέη ήταν 2,555 δισ. ευρώ, ενώ το χαμηλότερο ύψος τους καταγράφηκε το έτος 2020 με 1,228 δισ. ευρώ. Έκτοτε οι οφειλές, ξέφυγαν και ακολουθούν ανοδική πορεία με «οδηγό» τα νοσοκομεία.
Αναλυτικότερα:
Τα χρέη των νοσοκομείων προς τους προμηθευτές τους διαμορφώθηκαν τον Οκτώβριο στα 1,725 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 561 εκατ. ευρώ, ή κατά 48,2% σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2024. Το ΥΠΕΘΟΟ διευκρινίζει πως τα ποσά των ληξιπρόθεσμων χρεών του ΕΟΠΥΥ και των Νοσοκομείων εμφανίζουν τα μικτά ποσά και υφίσταται υποχρέωση από τους προμηθευτές για rebate και clawback που δεν έχει συμψηφιστεί ακόμα. Πάντως, τα χρέη των νοσοκομείων αποτελούν το 55,6% του συνόλου των χρεών των φορέων Γενικής Κυβέρνησης.
Τα χρέη των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης, μειώθηκαν τον Οκτώβριο σε 590 εκατ. ευρώ τον Οκτώβριο σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο (612 εκατ. ευρώ), ενώ στα 590 εκατ ευρώ), ενώ περίπου στα ίδια επίπεδα ήταν και τον Δεκέμβριο του 2024 (585 εκατ. ευρώ). Σε αυτό το ποσό συμπεριλαμβάνονται και οι οφειλές του ΕΟΠΥΥ οι οποίες ανήλθαν στα 248 εκατ. ευρώ τον Οκτώβριο.
Τα χρέη των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης διατηρήθηκαν σε (αναλογικά) υψηλά επίπεδα και συγκεκριμένα ανήλθαν σε 239 εκατ. ευρώ στο τέλος του Οκτωβρίου, από 240 τον Σεπτέμβριο και από 231 εκατ. ευρώ, τον Δεκέμβριο του 2024.
Τα χρέη των λοιπών νομικών προσώπων ανήλθαν τον Οκτώβριο σε 236 εκατ. ευρώ από 226 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο και είναι σημαντικά αυξημένα κατά 28,2% σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2024 που ήταν 184 εκατ. ευρώ.
Και ο κρατικός προϋπολογισμός
Χρέη προς τους ιδιώτες έχει και ο κρατικός προϋπολογισμός, τα οποία ανήλθαν στο τέλος Οκτωβρίου στο ποσό των 313 εκατ. ευρώ, τα οποία είναι αυξημένα κατά 99,4% σε σχέση με τα 157 εκατ. ευρώ, ήταν τα χρέη τον Δεκέμβριο του 2024, σημαντική αύξηση παρουσιάζουν και σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο που ήταν 205 εκατ. ευρώ.
Το μεγαλύτερο μέρος των ληξιπρόθεσμων χρεών του κρατικού προϋπολογισμού προέρχεται από ληξιπρόθεσμες οφειλές για έργα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, οι οποίες ανέρχονται σε 178 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τον ορισμό του Δημόσιου Λογιστικού, ως ληξιπρόθεσμες χαρακτηρίζονται οι υφιστάμενες υποχρεώσεις προς τρίτους (εκτός γενικής κυβέρνησης), που δεν εξοφλήθηκαν μετά την παρέλευση 90 ημερών από την ημερομηνία οφειλής και δεν περιλαμβάνονται οι ληξιπρόθεσμες προς τρίτους υποχρεώσεις από επιστροφές φόρων.
Οι επιστροφές φόρων
Οι επιστροφές φόρων μειώθηκαν τον Οκτώβριο στο ποσό των 708 εκατ. ευρώ, έναντι 826 εκατ. ευρώ που ήταν τον Σεπτέμβριο και 731 εκατ. ευρώ, τον Δεκέμβριο του 2024.
Από το ποσό που είναι εκκρεμότητα, τα 230 εκατ. ευρώ, αφορούν άμεσους φόρους, αισθητά μειωμένο το ποσό σε σχέση με τα 321 εκατ. ευρώ που ήταν τον Σεπτέμβριο ενώ μειώθηκαν και οι εκκρεμείς επιστροφές έμμεσων φόρων (βασικά ΦΠΑ) με το ποσό να υποχωρεί στα 368 εκατ. ευρώ από 400 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο.
Συνολικά, οι εκκρεμείς επιστροφές φόρου που βρίσκονται σε εκκρεμότητα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών ανέρχονται σε 399 εκατ. ευρώ από 303 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο, ενώ οι επιστροφές σε εκκρεμότητα για λιγότερες από 90 ημέρες, μειώθηκαν σε 309 εκατ. ευρώ, από 523 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο.
Τέλος το ΥΠΕΘΟΟ διευκρινίζει ότι από το ποσό των υπό επιστροφή φόρων, τα 223 εκατ. ευρώ, δεν μπορούν να αποπληρωθούν λόγω εξωγενών παραγόντων (μη ανταπόκριση δικαιούχων, ελλιπή δικαιολογητικά).
