Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ
«Αυτή την απόφαση δεν υπήρχε άλλος για να την πάρει παρά μόνον ένας: Εγώ!»
Αλέξης Τσίπρας, Ιθάκη, σελ. 317
Βράδυ Κυριακής και πριν λίγο τελείωσα την ανάγνωση της Ιθάκης του Αλέξη Τσίπρα, ενός βιβλίου το οποίο, όπως ήταν λογικό και αναμενόμενο, απασχόλησε έντονα την επικαιρότητα το τελευταίο διάστημα.
Ο Τσίπρας στο βιβλίο του και με τη βοήθεια αυτού επαναφέρει τη συζήτηση σε μια περίοδο που για τους περισσότερους «δεν τον συμφέρει». Ωστόσο όποιος διαβάσει ολόκληρο το βιβλίο αντιλαμβάνεται το «γιατί» ο ίδιος επέλεξε να κάνει κάτι τέτοιο.
Ο πρώην Πρωθυπουργός δεν καταθέτει ένα βιβλίο ιστορίας, υπό την έννοια των απομνημονευμάτων. Καταθέτει ένα βιβλίο μέλλοντος. Αποφασίζει να κλείσει τους λογαριασμούς του με το παρελθόν, γνωρίζοντας καλά πως αυτό θα προκαλέσει «σφυροκόπημα». Φαίνεται όμως πως το επιζητά. Χρησιμοποιεί το βιβλίο του ως όχημα για να κλείσει τους λογαριασμούς τόσο με συγκεκριμένους συντρόφους του, όσο και με τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ξεκάθαρος στα όσα λέει, αλλά και στα όσα επιδιώκει. Γνωρίζει τις αντιδράσεις που θα προκληθούν και γι’ αυτό το πράττει. Τους λέει απλά «εμείς τελειώσαμε» μην ζητάτε να έρθετε μαζί μου. Και ακριβώς για να μην του το ζητήσουν, φροντίζει να τους βάλει απέναντι. Μένει μια ακόμη κίνηση. Και επειδή τους γνωρίζει καλά, ξέρει πως αυτό θα του το προσφέρουν στην παρουσίαση του βιβλίου του. Όπως και γίνεται. Γι’ αυτό και τους στέλνει στον εξώστη. Εκεί, στον εξώστη του θεάτρου Παλλάς υπογράφτηκε η ληξιαρχική πράξη θανάτου τόσο του ΣΥΡΙΖΑ όσο και της Νέας Αριστεράς. Κι αυτό από μόνο του είναι ένα μεγάλο επίτευγμα για ένα… βιβλίο!
Δεν θα μπω στις λεπτομέρειες του βιβλίου, ούτε θα ασκήσω κριτική στα όσα γράφει ο Αλέξης στην Ιθάκη του. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε πως έχει κριθεί πολιτικά για όλα αυτά, χάνοντας στην κάλπη τρεις συνεχόμενες φορές.
Έχει μεγάλη σημασία να διαβάσει κάποιος τα όσα προηγήθηκαν της αναρρίχησης του Αλέξη Τσίπρα στην προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ. Να δει τις «ρίζες του» και το περιβάλλον του. Ούτε όμως σε αυτά θα σταθώ, αν και μπορούν κατά τη γνώμη μου να εξηγήσουν πολλά από τα όσα συνέβησαν μέχρι να φτάσει στο Μαξίμου, αλλά και στα όσα θα ακολουθήσουν από δω και πέρα.
Διαβάζοντας την Ιθάκη αντιλαμβάνομαι πως ο Τσίπρας θα μπορούσε να γράψει άλλες τόσες σελίδες και μάλιστα πιο ενδιαφέρουσες. Επιλέγει να μην το κάνει. Να μην μπει πιο βαθιά στο πεδίο των εξομολογήσεων του. Το επιλέγει γιατί πολύ απλά έχει αποφασίσει από πριν τον ρόλο που θέλει να παίξει το βιβλίο του στην επανατοποθέτηση του απέναντι στο εκλογικό σώμα. Γι αυτό και επιλέγει με τον τρόπο που γράφει να μην απευθυνθεί στο σύνολο του εκλογικού σώματος. Όποιος το διαβάσει προσεκτικά αντιλαμβάνεται πως απευθύνεται στο ένα τρίτο περίπου του σώματος. Αυτή τη χρονική στιγμή είναι το κοινό που τον ενδιαφέρει. Και δυστυχώς ή ευτυχώς δεν ευθύνεται ο ίδιος γι’ αυτό. Έχω την αίσθηση, διαβάζοντας την Ιθάκη του, πως η συντριπτική πλειοψηφία αυτού του “ειδικού κοινού”, αν διαβάσουν ολόκληρο το βιβλίο, και θα συγκινηθούν και θα δηλώσουν “Ζηλωτές” στα επόμενα βήματά του. Αυτός είναι και ο λόγος που ο ίδιος δεν έχει κανένα πρόβλημα να δηλώσει “αμετανόητος”.
Ο Τσίπρας, ο οποίος εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να είναι ο ίδιος άνθρωπος με αυτόν πριν μπει στο Μέγαρο Μαξίμου, έχει διαγνώσει με ακρίβεια την «τρύπα της αντιπολίτευσης». Γνωρίζει καλά πως μόνο αυτός μπορεί αν εκφράσει «αντι-Μητσοτακικό μέτωπο». Είναι έτοιμος λοιπόν να ρίξει τη ζαριά του.
Ο ίδιος είναι βέβαιο πως θα παίξει εκ νέου με το φαντασιακό των Ελλήνων. Ξέρει καλά πως διαθέτει ένα είδους ερωτικής σχέσης με ένα κοινό. Και αυτό στην πολιτική δεν είναι αμελητέο χαρακτηριστικό. Μπορεί να είναι τόσο καθοριστικό, όσο και μοιραίο. Σκεφτείτε απλά την περίπτωση του Ανδρέα Παπανδρέου, τον οποίο, καθόλου τυχαία φυσικά, ο ίδιος ο Τσίπρας επικαλείται και στο βιβλίο του.
Θα τα καταφέρει;
Αυτό είναι ένα ερώτημα στο οποίο δεν καλείται να απαντήσει μόνο ο ίδιος. Ωστόσο αυτό που μπορεί να κάνει και εν προκειμένου κάνει, είναι να θέτει τους όρους του. Θέτει τους δικούς του όρους παντού. Από την προθήκη του βιβλιοπωλείου μέχρι τον εξώστη του Παλλάς. Και στην πολιτική, όπως και στη ζωή, κερδίζει τελικά αυτός που καταφέρνει να επιβάλλει τους δικούς του όρους…
Υ.Γ: “Θυμάμαι ένα απόγευμα στη Λάρισα, αποπνικτική ζέστη, αλλά στην πλατεία αρκετός κόσμος. Μπροστά, στην πρώτη σειρά, στεκόταν μια ηλικιωμένη γυναίκα. Κρατούσε στα χέρια της μια φθαρμένη σημαία από τις συγκεντρώσεις του “ΟΧΙ” το 2015. Μου έσφιξε τυο χέρι και μου είπε: “Αλέξη μου, δεν τα έκανες όλα σωστά… Αλλά είσαι ο μόνος που πάλεψε για μας”. Αυτά τα λόγια έμειναν μέσα μου…”
Το παραπάνω απόσπασμα είναι το μοναδικό στο οποίο αναφέρεται η Λάρισα στο βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα και δεν είναι καθόλου ασήμαντο για την δική του ψυχοσύνθεση…
