Σε ένα νέο ειρηνευτικό σχέδιο 19 σημείων προχώρησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ουκρανία στη Γενεύη. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε βασικές αρχές, αφήνοντας όμως τα πιο κρίσιμα ζητήματα -με πρώτο το εδαφικό και τις σχέσεις με το ΝΑΤΟ- στους προέδρους Τραμπ και Ζελένσκι, οι οποίοι θα κληθούν τώρα να πάρουν τις τελικές πολιτικές αποφάσεις.
Η Ουκρανία έχει τροποποιήσει σημαντικά το «ειρηνευτικό σχέδιο» των ΗΠΑ για την Ουκρανία, αφαιρώντας ορισμένες από τις μαξιμαλιστικές απαιτήσεις της Ρωσίας, σύμφωνα με πηγές που είναι εξοικειωμένες με τις διαπραγματεύσεις, ενώ οι Ευρωπαίοι ηγέτες προειδοποίησαν τη Δευτέρα ότι δεν θα είναι δυνατή η επίτευξη γρήγορης συμφωνίας.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ενδέχεται να συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ στο Λευκό Οίκο αργότερα αυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, εν μέσω έντονων τηλεφωνικών επικοινωνιών μεταξύ Κιέβου και Ουάσιγκτον. Η Ουκρανία πιέζει επίσης την Ευρώπη να συμμετάσχει στις συνομιλίες.
Οι διαφορές με το προηγούμενο σχέδιο των 28 σημείων
Το αρχικό 28-σημείο σχέδιο ΗΠΑ-Ρωσίας καταρτίστηκε τον περασμένο μήνα από τον Κιρίλ Ντμίτριεφ, ειδικό απεσταλμένο του Βλαντιμίρ Πούτιν, και τον εκπρόσωπο του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ.
Καλούσε την ερμηνεία την Ουκρανία να αποσυρθεί από τις πόλεις που ελέγχει στην ανατολική περιοχή του Ντονμπάς, να περιορίσει το μέγεθος του στρατού της και να μην ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων την Κυριακή στην Ελβετία – υπό την ηγεσία του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, και του επικεφαλής του προσωπικού του Ζελένσκι, Αντρέι Γερμάκ – το σχέδιο αναθεωρήθηκε ουσιαστικά.
Τώρα περιλαμβάνει μόνο 19 σημεία. Το Κίεβο και οι ευρωπαίοι εταίροι του υποστηρίζουν ότι η υπάρχουσα πρώτη γραμμή πρέπει να είναι το σημείο εκκίνησης για τις εδαφικές συζητήσεις.
Λένε ότι δεν μπορεί να αναγνωριστεί η γη που καταλήφθηκε στρατιωτικά από τη Ρωσία και προσθέτουν ότι το Κίεβο πρέπει να αποφασίσει μόνο του αν θα ενταχθεί στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ – κάτι που το Κρεμλίνο θέλει να ασκήσει βέτο ή να επιβάλει όρους.
Στη συνέχεια, ο Ρούμπιο χαρακτήρισε τις συνομιλίες της Κυριακής «πολύ πολύ θετικές». Γράφοντας στο Truth Social, ο Τραμπ, ο οποίος λίγες μέρες νωρίτερα είχε κατηγορήσει την ηγεσία της Ουκρανίας για «μηδενική ευγνωμοσύνη», υιοθέτησε έναν θετικό τόνο.
Αισιοδοξία Τραμπ
Έγραψε: «Είναι πραγματικά δυνατό να έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος στις ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας; Μην το πιστέψετε μέχρι να το δείτε, αλλά ίσως κάτι καλό να συμβαίνει. Ο ΘΕΟΣ ΝΑ ΕΥΛΟΓΕΙ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ!»
Η ουκρανική αντιπροσωπεία ενημέρωσε τον Ζελένσκι για τις συνομιλίες τη Δευτέρα, μετά την επιστροφή της από τη Γενεύη στο Κίεβο. Περιέγραψαν την τελευταία έκδοση του σχεδίου ως πιο ρεαλιστική. Ξεχωριστά, ο Ζελένσκι μίλησε με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, και τον προέτρεψε να εμπλέξει τις ευρωπαϊκές χώρες στη διαδικασία. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Vance συμφώνησε.
Το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ αιφνιδιάστηκαν την περασμένη εβδομάδα, όταν το αρχικό σχέδιο διέρρευσε στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης. Ο υπουργός Άμυνας, Dan Driscoll – φίλος και συμφοιτητής του Vance – στάλθηκε στο Κίεβο με μια στρατιωτική αντιπροσωπεία για να ενημερώσει τον Ζελένσκι για το περιεχόμενό του.
Έκτοτε, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν επιδιώξει να αναθεωρήσουν το έγγραφο, το οποίο φαίνεται να έχει αρχικά συνταχθεί στα ρωσικά. Το Σαββατοκύριακο δημοσίευσαν τις δικές τους αντιπροτάσεις, στις οποίες ζητούσαν να γίνει σεβαστή η κυριαρχία της Ουκρανίας.
Έκτοτε, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν επιδιώξει την αναθεώρηση του εγγράφου, το οποίο φαίνεται να έχει συνταχθεί αρχικά στα ρωσικά. Το Σαββατοκύριακο δημοσίευσαν τις δικές τους αντιπροτάσεις, στις οποίες ζητούσαν να γίνει σεβαστή η κυριαρχία της Ουκρανίας.
Οι συνομιλίες πραγματοποιούνται σε μια στιγμή που ο Ζελένσκι βρίσκεται στην πιο ευάλωτη θέση του από την έναρξη του πολέμου, μετά από ένα σκάνδαλο διαφθοράς που οδήγησε στην απομάκρυνση δύο υπουργών του και την επίτευξη στρατιωτικών επιτυχιών από τη Ρωσία.
