Δύο στους τρεις καταναλωτές στην Ελλάδα δηλώνουν ότι πληρώνουν όλους τους λογαριασμούς/υποχρεώσεις τους εμπρόθεσμα, ποσοστό υψηλότερο σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, αλλά το χαμηλότερο μεταξύ 20 ευρωπαϊκών χωρών.
Το παραπάνω συμπέρασμα προκύπτει από την Εκθεση για τις Πληρωμές των Καταναλωτών στην Ευρώπη (European Consumer Payment Report 2025) που δημοσιοποίησε χθες η εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων Intrum. Την ίδια ώρα, οι Ελληνες καταναλωτές, βαθιά επηρεασμένοι από τις συνέπειες των διαδοχικών κρίσεων, εμφανίζονται μαζί με τους υπόλοιπους Νοτιοευρωπαίους ως αυτοί που επηρεάζονται περισσότερο από τις αρνητικές οικονομικές ειδήσεις, αλλά και από τους πλέον διστακτικούς στην πραγματοποίηση μεγάλων αγορών.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη φετινή έρευνα της Intrum το 67% των ερωτηθέντων από την Ελλάδα δηλώνει ότι πληρώνει όλες τις υποχρεώσεις του εμπρόθεσμα, έναντι 65% το 2024 και 47% τρία χρόνια πριν. Αν και πρόκειται για σημαντική βελτίωση, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση μεταξύ 20 ευρωπαϊκών χωρών στις οποίες πραγματοποιήθηκε η έρευνα της Intrum, με τον μέσο όρο να διαμορφώνεται σε 76% (από 74% το 2024) και με την Ισπανία να βρίσκεται στην πρώτη θέση με ποσοστό 84%.
Πάντως, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ισπανία και την Πορτογαλία, καθώς και στην Ιταλία η ανησυχία των καταναλωτών για την οικονομία είναι πολύ πιο έντονη από ό,τι στις χώρες της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης. «Εκ πρώτης όψεως, ο υψηλός βαθμός ανησυχίας στη Νότια Ευρώπη προκαλεί έκπληξη, δεδομένου ότι οι χώρες εκεί έχουν ανακάμψει από την πανδημία πιο δυναμικά σε σύγκριση με τις χώρες του πυρήνα της Ευρωζώνης, όπως είναι η Γερμανία και η Γαλλία. Η ανησυχία τους μπορεί να πηγάζει από το πλήγμα της κρίσης δημόσιου χρέους και τη δεκαετή ύφεση, επισήμανε η Αννα Ζαμπρόντσκα-Αβεριάνοφ, ανώτερη οικονομολόγος της Intrum.
Πώς εκφράζεται αυτή η ανησυχία; Κατ’ αρχάς από τη διστακτικότητα να προχωρήσουν σε μεγάλες αγορές, αλλά και από την επίδραση των αρνητικών οικονομικών ειδήσεων. Σύμφωνα, λοιπόν, με την έρευνα, 61% των καταναλωτών στην Ελλάδα είναι ιδιαιτέρως επιφυλακτικοί στην πραγματοποίηση μεγάλων αγορών (όπως είναι η αγορά αυτοκινήτου, σπιτιού κ.ο.κ.), ποσοστό που είναι το τρίτο υψηλότερο μεταξύ των 20 χωρών. Τα υψηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στην Πορτογαλία και στην Ιταλία (68% και 66% αντιστοίχως), ενώ δεν είναι τυχαίο ότι στην τέταρτη θέση βρίσκεται μία ακόμη νοτιοευρωπαϊκή χώρα, η Ισπανία (57%), η οποία επίσης βρέθηκε στη δίνη της οικονομικής κρίσης την προηγούμενη δεκαετία.
Επιφυλακτικοί είναι οι Ελληνες καταναλωτές και στην πραγματοποίηση αυθόρμητων ηλεκτρονικών αγορών. Μόλις το 25% δηλώνει ότι προβαίνει σε περισσότερες αυθόρμητες αγορές από το Διαδίκτυο σε σύγκριση με δύο χρόνια πριν, ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην έρευνα, με το μέσο ποσοστό στην Ευρώπη να διαμορφώνεται σε 30% από 45% το 2024. Επιπλέον, περίπου τέσσερις στους δέκα καταναλωτές στην Ελλάδα, το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό μετά την Πορτογαλία (47%), επηρεάζονται αρνητικά από τις οικονομικές ειδήσεις. Επίσης, το 57% αποταμιεύει χρήματα για ώρα ανάγκης, ποσοστό που δεν είναι από τα υψηλότερα, προφανώς διότι δεν μένουν πολλά χρήματα προς αποταμίευση. Το υψηλότερο ποσοστό καταγράφεται στην Ιρλανδία (74%).
Υπερχρεωμένη η γενιά Ζ
Από τη φετινή έρευνα αναδεικνύεται επίσης μία εξαιρετικά επικίνδυνη τάση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ειδικότερα, η γενιά Ζ (Gen Z) που γεννήθηκε μεταξύ 1996 και 2012, εμφανίζεται να επηρεάζεται πολύ από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε ό,τι αφορά τις αγορές, καταλήγοντας να είναι εκτεθειμένη σε χρέη. Σε ποσοστό 31% οι νέοι στην Ευρώπη (16% στον γενικό πληθυσμό) δηλώνουν ότι στην προσπάθειά τους να αντιγράψουν τον τρόπο ζωής των influencers, έχουν οδηγηθεί στην υπερχρέωση, ενώ το 54% δήλωσε ότι έχει χειροτερέψει εξαιτίας αυτού η ψυχική τους υγεία.
