Με επιπλέον κονδύλια ενισχύεται το πρόγραμμα «Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα», προκειμένου να καλυφθεί σχεδόν το σύνολο των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί. Σύμφωνα με πληροφορίες, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει κλειδώσει την αύξηση του διαθέσιμου προϋπολογισμού, ώστε να ενταχθούν σχεδόν όλοι όσοι έκαναν αίτηση στο πρόγραμμα που συγκέντρωσε τεράστιο ενδιαφέρον από τους πολίτες.
Είναι ενδεικτικό ότι από τις 192.197 υποβληθείσες αιτήσεις εκτιμάται ότι οι υπαγωγές θα φθάσουν περί τις 191.000 ενώ με τον αρχικό προγραμματισμό θα μπορούσαν να καλυφθούν λιγότεροι από τους μισούς οφελούμενους.
Ο αρχικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανερχόταν στα 223,2 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 180 εκατ. ευρώ προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης “Ελλάδα 2.0” και τους πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (NextGenerationEU). Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές πλέον το μπάτζετ του προγράμματος υπερδιπλασιάζεται και θα φθάσει περί τα 500 εκατ. ευρώ. Με την πρόσθετη ενίσχυση, το υπουργείο στοχεύει να καλύψει το αυξημένο ενδιαφέρον των πολιτών και να επιταχύνει τις εγκρίσεις.
Η εξέλιξη αυτή ανοίγει τον δρόμο για την ανάρτηση των οριστικών πινάκων δικαιούχων, που –εκτός απροόπτου– αναμένεται να γίνει έως το τέλος Οκτωβρίου – αρχές Νοεμβρίου, σηματοδοτώντας την ουσιαστική έναρξη του προγράμματος. Σημειώνεται ότι από το συνολικό ποσό, 44,6 εκατ. ευρώ κατευθύνονται σε ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά, προσφέροντας επιπλέον στήριξη σε χαμηλά εισοδήματα και περιοχές με υψηλά επίπεδα ρύπανσης, όπως η Κεντρική Μακεδονία και η Ήπειρος.
Τι επιδοτεί το πρόγραμμα «Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα»
Το πρόγραμμα επιχορηγεί νοικοκυριά για την αντικατάσταση ενεργοβόρων ηλεκτρικών θερμαντήρων παλαιάς τεχνολογίας με σύγχρονες και αποδοτικές λύσεις. Συγκεκριμένα, επιδοτείται η αγορά και εγκατάσταση νέου ηλιακού θερμοσίφωνα ή αντλίας θερμότητας τελευταίας τεχνολογίας, μαζί με όλα τα απαραίτητα παρελκόμενα και τις συμπληρωματικές εργασίες (μεταφορά, τοποθέτηση, εξαρτήματα, smart συστήματα κ.ά.).
Στους βασικούς στόχους που θέτει το πρόγραμμα συγκαταλέγονται: η αναβάθμιση της ενεργειακής αποδοτικότητας των νοικοκυριών και η εξοικονόμηση οικονομικών πόρων από τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Επιπρόσθετα, θα συνεισφέρει στη μείωση της χρήσης συστημάτων θέρμανσης που βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα και βιομάζα, τα οποία επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα με αιωρούμενα σωματίδια.
Πιο αναλυτικά, το πρόγραμμα επιχορηγεί την αντικατάσταση ενεργοβόρων ηλεκτρικών θερμαντήρων με νέους ηλιακούς θερμοσίφωνες ή αντλίες θερμότητας τελευταίας τεχνολογίας, καλύπτοντας:
- 50% ή 60% της δαπάνης για αγορά και εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα,
- 50% για αντλία θερμότητας,
- και 50% ή 60% για εργασίες τοποθέτησης και απαραίτητα εξαρτήματα, ανάλογα με το εισόδημα του δικαιούχου.
Το πρόγραμμα απευθύνεται σε νοικοκυριά που επιθυμούν να τοποθετήσουν τον παραπάνω επιλέξιμο εξοπλισμό στην οικία τους (κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία, ενοικιαζόμενη ή παραχωρούμενη).
Οι πολίτες που θα ενταχθούν, θα λάβουν δύο vouchers μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας, τα οποία θα εξαργυρώνονται είτε σε φυσικά καταστήματα είτε σε ηλεκτρονικές πωλήσεις.
Η καταληκτική ημερομηνία εξαργύρωσης των επιταγών έχει οριστεί για την 30ή Απριλίου 2026, σύμφωνα με την παράταση που δόθηκε πρόσφατα. Έως τότε αναμένεται οι προμηθευτές να έχουν λάβει τα vouchers από τους δικαιούχους που τα εξαργυρώνουν σε προϊόντα (ηλιακό θερμοσίφωνα ή αντλία θερμότητας), να έχουν προχωρήσει στην πώληση και εγκατάσταση του εξοπλισμού στα νοικοκυριά και στην υποβολή των σχετικών δικαιολογητικών και να έχουν λάβει και την πληρωμή από το Δημόσιο για το επιδοτούμενο τμήμα της δαπάνης.
Άρα, πρακτικά, μέχρι την άνοιξη του 2026 οι προμηθευτές θα έχουν λάβει ολόκληρο το ποσό της επιδότησης που τους αναλογεί, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν ολοκληρώσει εγκαίρως την παράδοση και εγκατάσταση του εξοπλισμού και έχουν καταθέσει τα απαραίτητα παραστατικά.
Σε αναμονή η αγορά
H αύξηση των κονδυλίων, η παράταση για την εξαργύρωση των επιταγών και η έναρξη του προγράμματος αναμένεται να δώσει μία ανάσα στην αγορά που παραμένει «παγωμένη» με παράγοντες της αγοράς να μιλούν για δεκάδες χιλιάδες εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε αναμονή για την έναρξη του προγράμματος και την έκδοση των vouchers. Εντούτοις, εκφράζουν προβληματισμό για τη δυνατότητα ταυτόχρονης μαζικής παραγγελίας και εγκατάστασης όλων των συσκευών εντός των χρονοδιαγραμμάτων του προγράμματος, όταν αυτό μπει σε τροχιά υλοποίησης.
Κριτική για τις καθυστερήσεις έχει κάνει και η Ένωση Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας (ΕΒΗΕ) μιλώντας για «αδικαιολόγητη ολιγωρία» στην εκκίνηση του προγράμματος. Όπως υπενθυμίζει, το σχέδιο είχε ανακοινωθεί από τη ΔΕΘ του 2023, όμως χρειάστηκε σχεδόν ένας χρόνος για να εκδοθεί ο οδηγός και να δημιουργηθεί νέα πλατφόρμα, ενώ θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ο έτοιμος μηχανισμός του «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Θερμοσίφωνα». Σύμφωνα με την ΕΒΗΕ, η εγχώρια βιομηχανία λειτουργεί μόλις στο 50% της δυναμικότητάς της, με κίνδυνο απολύσεων εξειδικευμένου προσωπικού, ενώ πάνω από 120.000 νοικοκυριά, πολλά εκ των οποίων ευάλωτα, παραμένουν χωρίς πρόσβαση σε οικονομικότερες λύσεις για ζεστό νερό.
