Της Εύας Καλογήρου
Ο Οκτώβριος είναι ο μήνας πρόληψης και ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του μαστού.
Ένας μήνας αφιερωμένος στη δύναμη της ενημέρωσης, της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης, που σώζει ζωές.
Με αφορμή αυτή την ιδιαίτερη περίοδο, είχαμε τη χαρά και την τιμή να συνομιλήσουμε με τον Δρ. Γεώργιο Μπούτσικο, Ογκοπλαστικό Χειρουργό Μαστού, Διευθυντή του Τμήματος Χειρουργικής Μαστού στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας και Consultant Breast Surgeon στο St George’s University Hospital, London.
Μέσα από τη συζήτησή μας, αναδεικνύονται κρίσιμα μηνύματα για τη σημασία της πρόληψης, τις σύγχρονες χειρουργικές προσεγγίσεις και την ανάγκη για σωστή ενημέρωση.
Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα του καρκίνου του μαστού που πρέπει να κινητοποιήσουν μια γυναίκα να επισκεφθεί τον γιατρό;
Τα συνήθη συμπτώματα είναι κάποιο ψηλαφητό ογκίδιο που δεν προϋπήρχε, μια εισολκή της θηλής, αιματηρό έκκριμα θηλής, μια εισολκή/βαθούλωμα του δέρματος. Ωστόσο, τις περισσότερες φορές ο καρκίνος του μαστού δε δίνει συμπτώματα γι’ αυτό είναι σημαντικό να ελέγχονται οι γυναίκες ανεξαρτήτως συμπτωμάτων ετησίως με υπερηχογράφημα ή μαστογραφία και υπερηχογράφημα ανάλογα με την ηλικία τους.
Από ποια ηλικία και με ποια συχνότητα πρέπει να ξεκινούν οι προληπτικοί έλεγχοι, όπως η μαστογραφία;
Οι γυναίκες που δεν έχουν επιβαρυντικούς παράγοντες κινδύνου – που ανήκουν στο γενικό πληθυσμό όπως λέμε – καλό είναι να κάνουν ένα υπερηχογράφημα μαστών μετά την ηλικία των 30 ετών και ανάλογα με τα ευρήματα να το επαναλαμβάνουν μετά από συνεννόηση με το γιατρό τους. Από την ηλικία των 40 ετών, θα πρέπει να διενεργείται μαστογραφία και υπερηχογράφημα ετησίως και να τις βλέπει ένας χειρουργός μαστού μετά προς αξιολόγηση των ευρημάτων.
Ποιοι είναι οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου;
Ηλικία, οικογενειακό ιστορικό, ακτινοβολία στο θώρακα σε νεαρή ηλικία (πχ για λέμφωμα), χρήση ορμονικών σκευασμάτων του φύλου, κάπνισμα και αλκοόλ, παχυσαρκία.
Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της έγκαιρης διάγνωσης στην πορεία της θεραπείας και την επιβίωση των ασθενών;
Έγκαιρη διάγνωση σημαίνει διάγνωση του καρκίνου σε αρχόμενο στάδιο, άρα στις περισσότερες φορές ακολουθεί πλήρης ίαση χωρίς μεγάλες χειρουργικές επεμβάσεις και χωρίς εξουθενωτικές θεραπείες. Ακόμα καλύτερα, σημαίνει ανεύρεση προκαρκινικών βλαβών οι οποίες αφαιρούνται πριν οδηγήσουν σε καρκίνο.
Ποιες είναι οι πιο σύγχρονες και αποτελεσματικές θεραπείες που εφαρμόζονται σήμερα για τον καρκίνο του μαστού;
Στον καρκίνο του μαστού έχουν έδαφος όλες οι διαθέσιμες θεραπείες: ορμονοθεραπεία, χημειοθεραπεία, ανοσοθεραπεία, ακτινοθεραπεία και φυσικά η χειρουργική θεραπεία, η οποία στις μέρες μας πρέπει να βασίζεται στις αρχές της ογκοπλαστικής χειρουργικής. Ογκοπλαστική χειρουργική είναι η μετεξέλιξη της παραδοσιακής χειρουργικής ογκολογίας η οποία προσφέρει άριστο ογκολογικό και αισθητικό αποτέλεσμα χρησιμοποιώντας τις τεχνικές της πλαστικής χειρουργικής.
Πώς βιώνουν οι ασθενείς την ψυχολογική πλευρά της διάγνωσης και ποιος είναι ο ρόλος της ιατρικής ομάδας στη στήριξή τους;
Είναι πιστεύω κατανοητό πως σε κάθε γυναίκα η ανακοίνωση της διάγνωσης του καρκίνου προκαλεί ένα σοκ. Είναι πολύ σημαντικός ο τρόπος που θα κοινοποιηθούν τα “ κακά νέα” έτσι ώστε να μην πανικοβληθεί και ταυτόχρονα να της γεννηθεί ένα αίσθημα ελπίδας και ασφάλειας. Όλη η ιατρική ομάδα και ιδιαίτερα οι εξειδικευμένοι ψυχολόγοι όπου χρειάζεται, είναι πάντα δίπλα στην ασθενή για όλο το χρονικό διάστημα που διαρκεί αυτή η μάχη.
Τι μήνυμα θα στέλνατε στις γυναίκες που αμελούν τον τακτικό προληπτικό έλεγχο;
Το μήνυμα που θα έστελνα είναι να αποβάλλουν το φόβο! Ό,τι και να βρεθεί σε κάποιον ακτινολογικό έλεγχο μαστού θα είναι πλήρως αντιμετωπίσιμο, ειδικά αν η γυναίκα είναι επιμελής στον ετήσιο έλεγχό της. Αν όχι, “ φλερτάρει” με τον κίνδυνο διάγνωσης καρκίνου του μαστού σε μεγαλύτερο στάδιο και ίσως όχι σε τόσο ευνοϊκή πρόγνωση.
Ποια είναι η εικόνα που έχετε σήμερα για την επίπτωση του καρκίνου του μαστού στην Ελλάδα; Έχει αλλάξει κάτι τα τελευταία χρόνια;
Στην Ελλάδα, αλλά και στις περισσότερες χώρες, τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί τα περιστατικά διάγνωσης καρκίνου του μαστού, όχι μόνο λόγω των συνθηκών ζωής αλλά και γιατί ο αριθμός των γυναικών που ελέγχεται είναι μεγαλύτερος. Σ’ αυτό έχει συντελέσει και η καθιέρωση από το κράτος του ελέγχου των γυναικών με μαστογραφία με το πρόγραμμα “Φώφη Γεννηματά” το οποίο ήταν μια εξαιρετική πρωτοβουλία. Έδωσε την ευκαιρία σε πολλές γυναίκες, οι οποίες δεν είχαν ελεγχθεί πρόσφατα ή ακόμα και ποτέ, να έχουν πρόσβαση σε έλεγχο μαστού και, έτσι, να βρεθούν βλάβες σε σχετικά αρχόμενο στάδιο πριν δώσουν συμπτώματα. Οι γυναίκες αυτές πήραν τη ζωή τους πίσω!
Η πρόληψη σώζει ζωές. Ο Οκτώβριος μάς υπενθυμίζει ότι ο τακτικός έλεγχος δεν είναι φόβος – είναι φροντίδα. Μέσα από τη γνώση, τη σωστή ιατρική καθοδήγηση και την ψυχική ενδυνάμωση, κάθε γυναίκα μπορεί να νιώσει πιο ασφαλής. Ας κάνουμε την πρόληψη τρόπο ζωής, όχι μόνο για έναν μήνα, αλλά για πάντα.
