«Είμαστε πολύ κοντά στο να ανακοινώσουμε λύσεις για το αγροτικό ρεύμα», ανέφερε από το βήμα της Βουλής ο Υφυπουργός Ενέργειας Νίκος Τσάφος, επιβεβαιώνοντας ότι η κυβέρνηση προετοιμάζει στοχευμένες παρεμβάσεις για τη στήριξη των παραγωγών που πλήττονται από το υψηλό ενεργειακό κόστος και τις καθυστερήσεις στις πληρωμές. Όπως τόνισε, οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου έχουν ήδη ολοκληρώσει αναλυτικές μελέτες και βρίσκονται στο τελικό στάδιο επεξεργασίας των προτάσεων που θα παρουσιαστούν επίσημα το προσεχές διάστημα.
Σύμφωνα με τον Υφυπουργό, η κυβέρνηση επικεντρώνεται σε δύο βασικούς άξονες: την επανένταξη των αγροτών που απεντάχθηκαν από το πρόγραμμα “ΓΑΙΑ” της ΔΕΗ επειδή δεν είχαν πληρώσει και την επανενεργοποίηση της ρύθμισης των 120 δόσεων για όσους έχασαν τις ρυθμίσεις τους την άνοιξη. «Προφανώς θέλουμε να στηρίξουμε τον Έλληνα αγρότη, και αυτό θα κάνουμε», δήλωσε ο κ. Τσάφος, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για λύσεις που στηρίζονται σε εργαλεία και μηχανισμούς που ήδη έχει ενεργοποιήσει η παρούσα κυβέρνηση.
Όπως ανέφερε, «πριν κάνουμε μια τέτοια κίνηση, θέλουμε να εξετάσουμε τα νούμερα», εξηγώντας ότι κάθε μέτρο θα βασιστεί σε τεκμηριωμένα οικονομικά στοιχεία και δεν θα ανακοινωθεί εάν δεν διασφαλίζεται η βιωσιμότητά του. Ο Υφυπουργός σημείωσε ότι υπάρχουν πολλές χιλιάδες αγροτικές παροχές στη χώρα, με ένα σημαντικό ποσοστό των αγροτών να αντιμετωπίζει αυξημένες δυσκολίες εξόφλησης λογαριασμών λόγω του ενεργειακού κόστους, αλλά και των καθυστερημένων εσόδων από την πώληση της παραγωγής τους.
«Θέλουμε να βοηθήσουμε τους παραγωγούς, και είμαστε πολύ κοντά στο να μπορέσουμε να παρουσιάσουμε ακριβώς αυτές τις λύσεις», ανέφερε ο Νίκος Τσάφος, δίνοντας το στίγμα της κυβερνητικής πρόθεσης να προχωρήσει σε ρεαλιστικά, εφαρμόσιμα και δίκαια μέτρα για τον πρωτογενή τομέα. Ο Υφυπουργός τόνισε ότι το Υπουργείο παρακολουθεί στενά την πορεία των αγροτικών παροχών και τα ενεργειακά κόστη, επιδιώκοντας να δώσει μόνιμες και όχι αποσπασματικές λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες.
Την ίδια στιγμή, «τρέχει» και ένα πρόγραμμα για την αποκλιμάκωση του ενεργειακού κόστους των αγροτών μέσω της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στο χωράφι, το οποίο υλοποιείται με χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και αποσκοπεί στην ενίσχυση της ενεργειακής αυτονομίας του πρωτογενούς τομέα.
Το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι» επιχορηγεί τους αγρότες για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων αυτοκατανάλωσης ενέργειας, με στόχο τη μείωση του κόστους παραγωγής και τη σταδιακή ενεργειακή απεξάρτηση της αγροτικής οικονομίας. Αποτελεί στρατηγική επιδίωξη στο πλαίσιο της εθνικής πολιτικής για την πράσινη μετάβαση, καθώς αξιοποιεί το υψηλό ηλιακό δυναμικό της χώρας, συνεισφέροντας στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, στην προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και στη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας μέσω της παραγωγής «πράσινης» ηλεκτρικής ενέργειας από τον ίδιο τον παραγωγό.
Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο, το πρόγραμμα αφορά σε φωτοβολταϊκά συστήματα που εγκαθίστανται από αγρότες είτε επί κτιρίων είτε επί εδάφους, με ή χωρίς έγχυση ηλεκτρικής ενέργειας στο Δίκτυο. Η επιδότηση καλύπτει δαπάνες για τον εξοπλισμό, την εγκατάσταση και τη σύνδεση του συστήματος, ενώ δίνεται προτεραιότητα σε συλλογικά σχήματα και ομάδες παραγωγών.
Στο πλαίσιο αυτό, διευκρινίσεις έδωσε πρόσφατα και ο ΔΕΔΔΗΕ, αναφορικά με τους περιορισμούς παραγωγής στα φωτοβολταϊκά του προγράμματος, επισημαίνοντας τι ακριβώς προβλέπει το ρυθμιστικό πλαίσιο και η νομοθεσία. Σύμφωνα με έγγραφο του Διαχειριστή που διαβιβάστηκε στη Βουλή, τα φωτοβολταϊκά των αγροτών αφορούν συστήματα αυτοκατανάλωσης που εγκαθίστανται σε κτίρια ή επί εδάφους, με ή χωρίς δυνατότητα έγχυσης ηλεκτρικής ενέργειας στο Δίκτυο.
Ο ΔΕΔΔΗΕ υπενθυμίζει ότι η δυνατότητα υποδοχής νέων σταθμών εξαρτάται από την ισχύ των υφιστάμενων εγκαταστάσεων και την τοπολογία του Δικτύου. Όπως αναφέρεται, σε ορισμένες περιπτώσεις η σύνδεση μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με την επιβολή περιορισμών λειτουργίας — δηλαδή με τον όρο μη έγχυσης (zero feed-in) στο Δίκτυο, ώστε να αποφευχθεί υπέρταση και αποσυνδέσεις.
Η μη έγχυση ενέργειας μπορεί να επιτευχθεί είτε με περιορισμό της παραγωγής όταν η εγκατάσταση παράγει περισσότερη ενέργεια από αυτή που καταναλώνει, είτε μέσω συστήματος αποθήκευσης, είτε με έξυπνη διαχείριση της ζήτησης. Ο Διαχειριστής επισημαίνει ότι αν ο όρος μη έγχυσης δεν περιλαμβάνεται στη Σύμβαση Σύνδεσης ενώ είναι τεχνικά απαραίτητος, τότε ενδέχεται να παρουσιαστούν σοβαρές δυσλειτουργίες στο τοπικό Δίκτυο, με αυξημένη τάση και κινδύνους για συσκευές και κινητήρες των συνδεδεμένων καταναλωτών.
Όπως σημειώνεται, τέτοια φαινόμενα μπορούν να οδηγήσουν σε αυτόματες αποσυνδέσεις των σταθμών και απώλειες εσόδων για τους ίδιους τους παραγωγούς ή αυτοκαταναλωτές, γεγονός που καθιστά αναγκαία την τεχνική αξιολόγηση κάθε σύνδεσης. Ο ΔΕΔΔΗΕ αναφέρει ότι «εξετάζει κάθε μέτρο, όπως την ενίσχυση του Δικτύου, προκειμένου να καταστεί εφικτή η σύνδεση του σταθμού υπό εύλογους οικονομικούς όρους».
Υπευνθυμίζεται ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει ανακοινώσει την παράταση της καταληκτικής προθεσμίας ολοκλήρωσης των έργων για το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι». Η νέα προθεσμία μετατίθεται από τις 30 Ιουνίου 2025 στις 31 Δεκεμβρίου 2025, δίνοντας περισσότερο χρόνο στους δικαιούχους να ολοκληρώσουν τις επενδύσεις τους και να αξιοποιήσουν τα διαθέσιμα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης.
