Ο Δήμος Τεμπών στηρίζει διαχρονικά την επιστημονική έρευνα και την ανάδειξη της ιστορικής κληρονομιάς της περιοχής. Στο πλαίσιο αυτό, συνεχίζονται με ιδιαίτερη επιτυχία οι αρχαιολογικές έρευνες στη μαγούλα Μακρυχωρίου, 18 χλμ. βόρεια της Λάρισας, σε μια στρατηγική θέση στην είσοδο της κοιλάδας των Τεμπών.
Η αρχαιολογική θέση είχε αρχικά εντοπιστεί από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας (Γ. Τουφεξής) κατά τα έτη 1999-2000, στο πλαίσιο των έργων κατασκευής της νέας Εθνικής Οδού Αθηνών–Θεσσαλονίκης. Από το 2015 έως και το 2025 πραγματοποιούνται νέες συστηματικές έρευνες, στο πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας, υπό τη διεύθυνση του Γ. Τουφεξή, και του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, υπό τη διεύθυνση της Καθηγήτριας Ιφιγένειας Τουρναβίτου.
Στόχος του ερευνητικού προγράμματος είναι η αποκάλυψη, μελέτη και ανάδειξη των ορίων, των αρχιτεκτονικών καταλοίπων και της χωροταξικής οργάνωσης του μυκηναϊκού οικισμού στις παρυφές του λόφου. Ο οικισμός, που χρονολογείται στο τέλος του 13ου και στις αρχές του 12ου αιώνα π.Χ. (ΥΕ ΙΙΙΒ2–ΥΕ ΙΙΙΓ), αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα πεδινής εγκατάστασης με τουλάχιστον δύο οικοδομικές φάσεις.
Τα κτιριακά συγκροτήματα διέθεταν λίθινα θεμέλια, πλίνθινη ανωδομή, εσωτερικές λιθόκτιστες κατασκευές και πλακόστρωτα ή πήλινα δάπεδα. Ο οικισμός διασχίζεται από δύο μυκηναϊκούς δρόμους πλάτους τεσσάρων μέτρων, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανακάλυψη δημόσιου χώρου – πλατείας, μοναδικού πολεοδομικού ευρήματος στον θεσσαλικό κάμπο.
Κατά την τελευταία ανασκαφική περίοδο (2025), ολοκληρώθηκε η αποκάλυψη μεγάλου μυκηναϊκού κτιρίου τριών δωματίων, συνολικών διαστάσεων 7,5/7,8 μ. x 10,65 μ., με πλακόστρωτο δάπεδο, αποθηκευτικά αγγεία, εστίες και ευρήματα που υποδεικνύουν διαφορετικές φάσεις κατοίκησης. Επίσης, εντοπίστηκαν νέοι τοίχοι, πασσαλοθήκες και ταφές, που φωτίζουν την εξέλιξη του οικισμού και τη μακραίωνη χρήση της περιοχής.
Οι ανασκαφές τεκμηριώνουν την ύπαρξη ενός περιφερειακού μυκηναϊκού οικισμού στην ενδοχώρα της Θεσσαλίας, ο οποίος καταστράφηκε και εγκαταλείφθηκε στις αρχές του 12ου αιώνα π.Χ.
Το ερευνητικό πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας και τον Δήμο Τεμπών, ο οποίος συνεχίζει με συνέπεια να στηρίζει την προσπάθεια ανάδειξης της σημαντικής και μακρόχρονης ιστορίας του τόπου.
Ο Δήμαρχος Τεμπών Γιώργος Μανώλης δήλωσε:
«Η μαγούλα του Μακρυχωρίου αποτελεί ζωντανό κρίκο που συνδέει το παρελθόν με το παρόν του τόπου μας. Ο Δήμος Τεμπών θα συνεχίσει να στηρίζει έμπρακτα την αρχαιολογική έρευνα, γιατί πιστεύουμε βαθιά πως η γνώση και η ανάδειξη της ιστορίας μας αποτελούν θεμέλιο για την πολιτιστική και τουριστική ανάπτυξη του Δήμου μας.»
Ο Δήμος Τεμπών εκφράζει τις θερμές του ευχαριστίεςστην Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και ιδιαίτερα στους διευθυντές της έρευνας, Γιώργο Τουφεξή και Καθηγήτρια Ιφιγένεια Τουρναβίτου, καθώς και σε όλη την ομάδα των αρχαιολόγων και συνεργατών τους, για το πολύτιμο έργο που επιτελούν. Η συμβολή τους στην αποκάλυψη και επιστημονική τεκμηρίωση της ιστορικής ταυτότητας του Μακρυχωρίου και της ευρύτερης περιοχής των Τεμπών είναι ανεκτίμητη.
