Ο γερασμένος στόλος των φορτηγών δεν είναι μόνο ελληνικό πρόβλημα αλλά συναντάται και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η φετινή έκθεση του Γερμανικού οργανισμού TÜV βγάζει στην επιφάνεια μια σκληρή αλήθεια: τα βαρέα φορτηγά εξελίσσονται σε μια νέα «ωρολογιακή βόμβα» για την οδική ασφάλεια.
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους, δείχνοντας μια σαφή και ανησυχητική υποβάθμιση του τεχνικού τους επιπέδου. Στη Γερμανία, την περίοδο 2023–2024, πραγματοποιήθηκαν 2,31 εκατομμύρια τεχνικοί έλεγχοι σε επαγγελματικά οχήματα.
Το 20,4% απέτυχε λόγω σοβαρών ή επικίνδυνων βλαβών, καταγράφοντας αύξηση 0,8 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με την προηγούμενη αναφορά. Τη χειρότερη επίδοση είχαν τα φορτηγά άνω των 18 τόνων, με ποσοστό αποτυχίας 21,9%, ξεπερνώντας για πρώτη φορά τα ελαφρά van έως 3,5 τόνων (21,5%). Οι συνηθέστερες βλάβες αφορούν το σύστημα φωτισμού, τις διαρροές λαδιών και τις αναρτήσεις.
Στα καινούρια φορτηγά, το ποσοστό προβλημάτων στον φωτισμό είναι μόλις 2,7%, ενώ σε αυτά που έχουν κλείσει δεκαετία εκτοξεύεται στο 12,2%. Αντίστοιχα, οι διαρροές λαδιών ανεβαίνουν από 0,9% στο 7,6% και οι φθορές στις αναρτήσεις από 0,3% στο 5,3%.
Αν στη Γερμανία η κατάσταση προβληματίζει, στην Ελλάδα τα δεδομένα είναι ακόμη πιο δραματικά. Ο μέσος όρος ηλικίας του ελληνικού στόλου φορτηγών ξεπερνά τα 20 χρόνια, κατατάσσοντας τη χώρα στις τελευταίες θέσεις της Ευρώπης. Χιλιάδες μεταφορείς εξακολουθούν να κυκλοφορούν με βαρέα φορτηγά που συχνά πλησιάζουν ή και ξεπερνούν τη διπλάσια ηλικία από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Η παλαιότητα αυτή συνεπάγεται αυξημένες βλάβες, μεγαλύτερο λειτουργικό κόστος και –το σημαντικότερο– άμεσους κινδύνους για την οδική ασφάλεια. Η έλλειψη κινήτρων ανανέωσης, οι υψηλές τιμές αγοράς νέων φορτηγών και η ανεπαρκής υποδομή για εναλλακτικά καύσιμα εγκλωβίζουν την ελληνική αγορά σε έναν φαύλο κύκλο.
Η εικόνα είναι κοινή: είτε στη Γερμανία είτε στην Ελλάδα, τα βαρέα φορτηγά μετατρέπονται σε «κινούμενους κινδύνους». Στη χώρα μας, όπου ο στόλος γερνάει χωρίς ορατή προοπτική ανανέωσης, η ανάγκη για ένα εθνικό σχέδιο ανανέωσης των επαγγελματικών οχημάτων είναι όχι απλώς επίκαιρη, αλλά ζήτημα επιβίωσης για την οδική ασφάλεια και την ανταγωνιστικότητα των μεταφορών.
