Του Δημήτρη Μαβίδη
Δημοτικού Συμβούλου της Συμπαράταξης Λαρισαίων
Δεν είναι εύκολο να σχεδιάζεις το μέλλον μιας πόλης. Ο σχεδιασμός αυτός ακριβώς επιχειρείται με το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΤΠΣ), η Α΄ Φάση του οποίου παρουσιάστηκε πρόσφατα. Μια διαδικασία που θα έπρεπε να ανοίγει διάπλατα τη συζήτηση με τους πολίτες, ξεκίνησε μάλλον χλιαρά, βιαστικά, με αποσπασματική πληροφόρηση, και σίγουρα εγείροντας πολλά ερωτηματικά…
Από τη φάση της μελέτης που παρουσιάστηκε και δόθηκε στη δημοσιότητα και από τις παρατηρήσεις που κατατέθηκαν, φαίνεται καθαρά ότι το ΤΠΣ λύνει ορισμένα ζητήματα, αλλά αφήνει μεγάλα κενά. Και εδώ βρίσκεται το πρόβλημα: ενώ στην αρχή εξαγγέλθηκε σαν πανάκεια για όλα τα πολεοδομικά και χωροταξικά προβλήματα, κινδυνεύει να καταλήξει σε μια ακόμη χαμένη ευκαιρία.
Δεν μπορεί κανείς να παραβλέψει ότι υπάρχουν θετικές προτάσεις. Η αντίληψη της Λάρισας ως πόλης βιώσιμων μεταφορών, η μέριμνα για την κλιματική αλλαγή, ακόμη και η ένταξη της αντιπλημμυρικής προστασίας στο σχεδιασμό, αποτελούν σημαντικά βήματα. Όμως τα μεγάλα ζητήματα παραμένουν:
- Η Τερψιθέακαι η Φαλάννη συνεχίζουν να βρίσκονται στον αέρα, αφού το ΤΠΣ δεν μπορεί να λύσει την πολεοδομική εκκρεμότητα.
- Οι χρήσεις γηςεξακολουθούν να είναι ασύμβατες ανάμεσα σε ΓΠΣ και ρυμοτομικά σχέδια, αφήνοντας ανοικτό ένα από τα πιο καίρια θέματα για την ανάπτυξη της πόλης.
- Τα υδατορέματααντιμετωπίζονται με αντιφατικές απαντήσεις – άλλο λένε οι μελετητές, άλλο γράφτηκε στον τοπικό τύπο. Η αλήθεια είναι πως δεν πρόκειται να περιληφθεί στην μελέτη του ΤΠΣ προσωρινή οριοθέτηση υδατορεμάτων.
- Η αντιπλημμυρική θωράκισηπαραμένει στον αέρα, καθώς οι κρίσιμες μελέτες και τα έργα εξαρτώνται από άλλους φορείς.
- Οι μεταφορές και ο σιδηρόδρομοςαποτελούν το πιο ηχηρό κενό: η επιλογή της «ήπιας παρέμβασης» βάζει ταφόπλακα στο πάγιο αίτημα για υπογειοποίηση των γραμμών. Ένα αίτημα που ενώνει την πόλη εδώ και δεκαετίες, αλλά φαίνεται να χάνεται μέσα σε “ρεαλιστικές” και μάλλον “φθηνές” προσεγγίσεις που υπολογίζουν τί θέλει ο ΟΣΕ και όχι τί θέλει η πόλη.
Κι όμως, αυτό που χρειάζεται η Λάρισα δεν είναι «ήπιες προσαρμογές» αλλά ξεκάθαρο όραμα. Οι οικονομικές δυσκολίες είναι δεδομένες, αλλά η βιώσιμη ανάπτυξη δεν μπορεί να ισοδυναμεί με το «φτηνό και ανώδυνο». Αν πραγματικά θέλουμε μια πόλη πράσινη, ανθεκτική και ανθρώπινη, πρέπει να τολμήσουμε να σχεδιάσουμε πέρα από τα στενά όρια του εφικτού του σήμερα.
Η Λάρισα του 2039 δεν θα χτιστεί μέσα από χαμηλές προσδοκίες και χωρίς προσήλωση στο μέλλον. Θα χτιστεί με σχέδιο, μελετημένη στρατηγική και τη συμμετοχή της κοινωνίας. Και το ΤΠΣ, αντί να περιορίζεται σε μισές λύσεις, οφείλει να αποτελέσει το πρώτο βήμα προς αυτό το συλλογικό όραμα.
