Ο λόφος «Νεβεστίκι» βρίσκεται στα Άνω Λεχώνια (βορειοδυτικά) και σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη πρόκειται για την αρχαία Ομηρική Μεθώνη. Το όνομα «Νεβεστίκι» σύμφωνα με τη μαρτυρία του Γιάννη Κορδάτου προέρχεται από τη σλαβική λέξη «νεβέστα-nevesta» που σημαίνει νύφη, ή αρραβωνιαστικιά ή νέα γυναίκα.
Οι πρώτες ενδείξεις κατοίκησης της περιοχής, χρονολογούνται στην Μέση Εποχή Χαλκού, στο πρώτο μισό δηλαδή της 2ης χιλιετίας π.Χ., ενώ η κατοίκηση συνεχίζεται αργότερα και στην Μυκηναϊκή εποχή. Το πλέον σημαντικό τεκμήριο που μαρτυρά την ύπαρξη της αρχαίας πόλης είναι το τείχος το οποίο είναι πολύ σημαντικό.
Σώζεται σε ύψος τριών μέτρων, είναι πολυγωνικό, με μεγάλους λίθους στην βάση, πιθανότατα είναι αρχαϊκό και κτίζεται όταν ιδρύεται και η πόλη, που εικάζεται ότι είναι η αρχαία Μεθώνη. Σε αυτοψία που διενεργήθηκε το 2009 διαπιστώθηκε ότι το τείχος περιβάλλει όλο τον λόφο και το άνω πλάτωμά του και καλύπτει μια έκταση 20 περίπου στρεμμάτων. Στην κορυφή του λόφου τοποθετείται ο αρχικός οικιστικός πυρήνας στη Μέση Εποχή Χαλκού έως και την Αρχαϊκή περίοδο, γεγονός που ενισχύεται από την ύπαρξη λίθων, οικοδομικού υλικού και τμημάτων αγγείων.
Αν θεωρήσουμε ότι η ευρύτερη περιοχή των Λεχωνίων ήταν η αρχαία Μεθώνη, πιθανότατα κατά τα ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια, η πόλη εκτείνεται και πέρα του λόφου, παραλιακά. Η εφαρμογή της Ρωμαϊκής ειρήνης, ευνοεί την μεταφορά των οικισμών που ήταν αρχικά οχυρωμένοι σε λόφους και βουνά, προς παραθαλάσσιες περιοχές.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει, παράλληλα, η εξέλιξη της κατοίκησης στην συγκεκριμένη περιοχή, καθώς ο άξονας μετατοπίζεται αναλόγως των ιστορικών γεγονότων της εκάστοτε εποχής. Στην αρχή ο οικιστικός πυρήνας εντοπίζεται πάνω στο λόφο Νεβεστίκι. Αργότερα στα Ρωμαϊκά, τα Παλαιοχριστιανικά και τα πρώιμα Βυζαντινά χρόνια, φαίνεται ότι επεκτείνεται προς την θάλασσα, ενώ αργότερα στα Μεσαιωνικά χρόνια, εντοπίζεται αρχαιολογική θέση στο Παλαιόκαστρο.
Επικρατέστερη άποψη είναι ότι η πόλη αυτή πρόκειται για την προθεσσαλική πόλη Μεθώνη που αναφέρεται στις πηγές και ως Μηθώνη ή Μοθώνη, και που ανήκε στην επικράτεια του Ομηρικού βασιλειά Φιλοκτήτη, μαζί με τις πόλεις Μελίβοια, Θαυμακία και Ολιζώνα. Η Μεθώνη είναι από τις γνωστότερες αρχαίες πολιτείες της Μαγνησίας και μνημονεύεται ως «Μηθώνη» στον κατάλογο των νεών της Ηλιάδας από τον Όμηρο για τον συμμετοχή των ανδρών της στην κατά της Τροίας εκστρατεία. Η ίδια πάντα πόλη, που περιλαμβάνεται επίσης στις αρχές του 6ου π.Χ αιώνα στον κατάλογο των Ιερομνημόνων των Δελφών, αναφέρεται και από τον Σκίλακα και πολύ αργότερα από τον Στράβωνα αλλά και τον Ρωμαίο Πλίνιο.
Η αρχαία Μεθώνη είναι μια από τις πόλεις που συγκροτούν την αρχαία Μαγνησία και έχει κατά βάση αγροτικό χαρακτήρα, γεγονός που ενισχύεται από την εύφορη πεδιάδα των Λεχωνίων που ευνοεί διαχρονικά τις καλλιέργειες. Ο Ρήγας Βελεστινλής, αναφέρει ότι βρήκε μάρμαρο που έφερε τρεις μορφές και την επιγραφή «Ελπίς Αχιλλέως ήρως χρηστέ χαίρε». Αργότερα και άλλοι γνωστοί περιηγητές και λόγιοι, όπως ο Leake και ο Γεωργιάδης, πραγματοποιούν έρευνες στην περιοχή και επισημαίνουν την ύπαρξη του αρχαίου τείχους πάνω στο λόφο Νεβεστίκι.
Πιο συστηματικές έρευνες πραγματοποιήθηκαν τον 19ο αιώνα, αρχής γενομένης από τον Άγγλο αρχαιολόγο Wace, ο οποίος μελέτησε την περιοχή, ενώ αργότερα, στις αρχές του 20ού αιώνα, ο Αρβανιτόπουλος συλλέγει σημαντικές πληροφορίες και αναφέρει μάλιστα ότι πάνω στον λόφο υπήρχε μεγάλο κτίσμα, που παραπέμπει σε ανάκτορο. Παράλληλα, αναφέρεται σε μια τεράστια πέτρα που του θυμίζει πέτρες των Μυκηνών και στην ύπαρξη τάφων, ενώ ο ίδιος ανακάλυψε, την επιγραφή που σήμερα εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου.
Ο έφορος Αρχαιοτήτων Δημ. Θεοχάρης εισηγήθηκε εν συνεχεία την κήρυξη του λόφου Νεβεστίκι και του Παλιόκαστρου ως αρχαιολογικών χώρων το 1963. Αργότερα στην δεκαετία του ’80 πραγματοποιήθηκαν μικρής κλίμακας έρευνες. Εκτός από το τείχος που είναι ορατό, υπάρχει πολύ οικοδομικό υλικό πάνω στο λόφο, όπως πέτρες που είναι επεξεργασμένες, όστρακα αγγείων και κεραμίδια, γεγονός που υποδεικνύει την ύπαρξη οικισμού. Επίσης υπάρχουν αγγεία που χρονολογούνται στα ύστερα ελληνιστικά και πρώιμα ρωμαϊκά στις αποθήκες του Μουσείου, σκεύη καθημερινής χρήσης, καθώς και ρωμαϊκό νόμισμα του 4ου αιώνα μ.Χ.
Στο βίντεο, ο αρχιτέκτονας Δημήτριος Καραγκούνης, Επίτιμος Προϊστάμενος του Τμήματος Αρχαιολογικών Έργων και Μελετών της ΕΦΑΛΑΡ σχολιάζει την σημερινή κατάσταση του ευρύτερου χώρου της Ομηρικής Μεθώνης…
