Γράφει ο CPO Ευθυμίου Δημήτριος, Προσθετικός – Ορθωτικός και πάροχος ιατροτεχνολογικών προϊόντων
Η προσθετική και ορθωτική επιστήμη αποτελεί κρίσιμο πεδίο παρέμβασης στην αποκατάσταση της λειτουργικότητας και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής ασθενών με μυοσκελετικές και νευρολογικές παθήσεις. Ωστόσο, η συζήτηση γύρω από τον ρόλο της πρόληψης παραμένει συχνά περιορισμένη, παρότι τα δεδομένα καταδεικνύουν ότι η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να μειώσει σημαντικά την εξέλιξη πολλών παθήσεων.
Ο μηχανισμός της πρόληψης
Η ανισορροπία φορτίων, οι αποκλίσεις στην ευθυγράμμιση των κάτω άκρων ή οι λειτουργικές ασυμμετρίες στη βάδιση, αν παραμείνουν αδιάγνωστες, οδηγούν σε προοδευτική φθορά αρθρώσεων, χρόνιο πόνο και συχνά σε μη αναστρέψιμες αλλοιώσεις.
Η προληπτική αξιολόγηση μέσω ανάλυσης βάδισης, βιομηχανικών μετρήσεων και κλινικής παρατήρησης επιτρέπει την έγκαιρη ανίχνευση τέτοιων παραγόντων κινδύνου. Η εφαρμογή εξατομικευμένων ορθωτικών συσκευών σε πρώιμο στάδιο μπορεί να αναδιανείμει τα φορτία, να αποτρέψει την περαιτέρω επιβάρυνση και να καθυστερήσει την ανάγκη για πιο επεμβατικές παρεμβάσεις.
Κλινικές μελέτες έχουν τεκμηριώσει τα οφέλη της προληπτικής ορθωτικής παρέμβασης:
• Μείωση πόνου: σε περιπτώσεις πρώιμης οστεοαρθρίτιδας γόνατος, τα εξατομικευμένα ορθωτικά έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν σημαντικά τα επίπεδα πόνου και βελτιώνουν τη λειτουργικότητα.
• Πρόληψη πτώσεων: σε ηλικιωμένους πληθυσμούς, η χρήση ορθωτικών μέσων βελτιώνει την ισορροπία και μειώνει την πιθανότητα πτώσεων.
• Καθυστέρηση εξέλιξης παθήσεων: η έγκαιρη διόρθωση δυσμορφιών του άκρου ποδός έχει συνδεθεί με περιορισμό της εξέλιξης σε δευτερογενείς παθήσεις της σπονδυλικής στήλης.
Ο ρόλος του ειδικού
Ο προσθετικός–ορθωτικός δεν είναι μόνο τεχνικός κατασκευαστής συσκευών· αποτελεί μέλος της πολυεπιστημονικής ομάδας υγείας που εντοπίζει, αξιολογεί και παρεμβαίνει σε στάδια όπου η πρόληψη μπορεί να αποφέρει το μέγιστο όφελος. Η συστηματική συνεργασία με ορθοπεδικούς, φυσικοθεραπευτές και ιατρούς αποκατάστασης είναι καθοριστική για την έγκαιρη λήψη αποφάσεων.
Η πρόληψη στην προσθετική–ορθωτική δεν αποτελεί θεωρητική έννοια αλλά τεκμηριωμένη κλινική πρακτική. Η ενσωμάτωσή της στην καθημερινή κλινική πράξη μπορεί να μειώσει σημαντικά την επίπτωση χρόνιων μυοσκελετικών παθήσεων, να ελαφρύνει τα συστήματα υγείας και κυρίως να προσφέρει στους ασθενείς καλύτερη λειτουργικότητα και ποιότητα ζωής.
