Καρχαρίες χωρίς δόντια, ίσως το όνειρο των απανταχού κολυμβητών και σέρφερ, μοιάζει περισσότερο με σενάριο ενός καλού animation. Ωστόσο, σύμφωνα με μία νέα έρευνα, η οξίνιση των ωκεανών δεν αποκλείεται να στερήσει σε βάθος χρόνου στον κορυφαίο θηρευτή το βασικό εργαλείο επιβίωσής του.
Τα σαγόνια του καρχαρία φέρουν πολλές σειρές δοντιών, ενώ το κάθε χαμένο δόντι γρήγορα αντικαθίσταται από νέο. Ομως, η ραγδαία αλλαγή στη χημεία των ωκεανών καταστρέφει τα δόντια των καρχαριών και εκτιμάται πως επιταχύνει τις απώλειες πέρα από τα ποσοστά αντικατάστασης. Έτσι, οι καρχαρίες με χαλασμένα δόντια δυσκολεύονται να τρέφονται αποτελεσματικά, κάτι που ενδέχεται να επηρεάσει τους «πληθυσμούς τους καθώς και τη σταθερότητα του θαλάσσιου οικοσυστήματος».
Η οξίνιση των ωκεανών προκαλείται από την ταχεία απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα, η οποία δημιουργεί μια αλυσιδωτή αντίδραση που μειώνει τα επίπεδα pH. Σύμφωνα με τις επιστημονικές προγνώσεις, έως το 2300 οι ωκεανοί ενδέχεται να έχουν γίνει μακράν πιο όξινοι, με το μέσο pH να μειώνεται από το σημερινό 8,1 περίπου στο 7,3, αλλαγή που θα έχει «βαθιές επιπτώσεις στους θαλάσσιους οργανισμούς», σύμφωνα με τη μελέτη.
Για να ελέγξουν τις επιπτώσεις της οξίνισης, οι ερευνητές κράτησαν 60 νέα δόντια καρχαριών, έξι αρσενικών και τεσσάρων θηλυκών, σε δύο τεχνητές δεξαμενές θαλασσινού νερού, η μία με τον σημερινό μέσο pH των ωκεανών 8,1 και η άλλη με το δυστοπικό pH 7,3.
Έπειτα από οκτώ εβδομάδες, τα δόντια στην πιο όξινη δεξαμενή είχαν υποστεί σχεδόν διπλάσια ζημιά, εξηγεί ο Μαξιμίλιαν Μπάουμ, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και ερευνητής στο Ινστιτούτο Ζωολογίας και Αλληλεπιδράσεων του Πανεπιστημίου Heinrich Heine της Γερμανίας. Τα αποτελέσματα περιλάμβαναν «αυξημένη διάβρωση των ριζών και αλλοίωση στην οδόντωση», όπως είπε.
Η δυσοίωνη αυτή εξέλιξη θα μπορούσε να προστεθεί σε ήδη υπάρχοντα προβλήματα για την ευζωία των καρχαριών, όπως η έλλειψη θηραμάτων από την υπεραλίευση. Η μείωση των ανθρωπογενών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα είναι κρίσιμης σημασίας, ώστε να μετριαστεί η ωκεάνια οξίνιση.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η οξίνιση βλάπτει τα κοχύλια, τα κοράλλια και τα όστρακα, «και αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο πραγματοποιήσαμε αυτή τη μελέτη, για να δείξουμε τις επιπτώσεις σε μεγαλύτερα αρπακτικά».
Ο ίδιος, διατηρώντας την αισιοδοξία του, εκτιμά πως οι καρχαρίες μπορεί να προσαρμοστούν εξελικτικά, εντείνοντας την αντικατάσταση και την ποιότητα των δοντιών τους.
