Με αφορμή τις επικείμενες κυβερνητικές εξαγγελίες στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, η Ελληνική Ένωση Καφέ ζήτησε μέσω επιστολής στη Γραμματεία του Πρωθυπουργού, να ακολουθήσει η χώρα μας το παράδειγμα – και την πολιτική – της Δανίας και να καταργήσει ή έστω να μειώσει τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στον καφέ.
Ελληνική Ένωση Καφέ: Να το κάνουμε όπως η Δανία
Το αίτημα της Ένωσης είναι πάγιο και επαναλαμβάνεται σε κάθε συνάντηση που έχει με την επίσημη πολιτεία, εξηγεί στον ΟΤ ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Καφέ, κ. Αναστάσιος Γιάγκογλου. «Μέχρι στιγμής μόνο ακούνε – δεν μας έχουν απαντήσει κάτι», προσθέτει.
«Καταθέσαμε την επιστολή ώστε να συμπεριληφθεί η κατάργηση του ΕΦΚ στα μέτρα ανακούφισης που θα ανακοινωθούν στη ΔΕΘ, προκειμένου να ωφεληθούν οι καταναλωτές και να επέλθει μερική αποκλιμάκωση του πληθωρισμού».
Η Δανία δείχνει τον δρόμο
Η Δανία ανακοίνωσε τον Αύγουστο ότι θα καταργήσει τους φόρους στον καφέ και τη σοκολάτα, προκειμένου να ανακουφίσει οικονομικά τα νοικοκυριά, που έχουν επιβαρυνθεί από την αύξηση των τιμών των τροφίμων.
Οι συγκεκριμένοι φόροι είναι από τους παλιότερους φόρους που εφαρμόζονται στην αγορά της Δανίας και η κατάργησή τους θα μειώσει τα φορολογικά έσοδα κατά περίπου 322 εκατ. ευρώ.
Αντίστοιχο φόρο έχει και η Γερμανία. «Στις χώρες αυτές, όμως, ο ΕΦΚ έχει πιο ήπια μορφή», τονίζει ο κ. Γιάγκογλου.
Η έκρηξη στις διεθνείς τιμές και η αβεβαιότητα της αγοράς
Την ίδια στιγμή, οι διεθνείς τιμές του καφέ έχουν εκτιναχθεί στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 50 ετών, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, της μειωμένης σοδειάς στις κύριες παραγωγικές χώρες και των γεωπολιτικών εντάσεων.
Ο κ. Γιάγκογλου περιγράφει μια πρωτοφανή αστάθεια στις διεθνείς αγορές πρώτων υλών. Μόνο τον τελευταίο μήνα, η τιμή της ποικιλίας καφέ Arabica αυξήθηκε κατά 35,86% στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, ενώ η ποικιλία καφέ Robusta ενισχύθηκε κατά 49,72% στην χρηματιστηριακή αγορά του Λονδίνου όπου διαπραγματεύεται.
ΕΦΚ με έσοδα 1, 25 δισ. ευρώ
Η εφαρμογή του ΕΦΚ ξεκίνησε το 2017.
Στόχος της κυβέρνησης ήταν να εισπράξει 70 εκατ. ευρώ. Εισέπραξε τελικά περίπου 100 εκατ. ευρώ. και από τότε ο αριθμός είναι ανοδικός.
Ο ΕΦΚ προσφέρει ετησίως στο κράτος έσοδα 140-150 εκατ. ευρώ ενώ καταναλώνουμε ετησίως 42.000 τόνους καφέ εντός και εκτός σπιτιού.
Ο κ. Γιάγκογλου εκτιμά ότι από το 2017 μέχρι σήμερα ο ΕΦΚ στον καφέ έχει εισφέρει στο κράτος περίπου 1,25 δισ. ευρώ. Ο ΕΦΚ είναι 2 ευρώ ανά κιλό στον ωμό καφέ, 3 ευρώ ανά κιλό στον επεξεργασένο και 4 ευρώ ανά κιλό στον στιγμιαίο καφέ.
«Εάν δεν υπήρχε ο ΕΦΚ στον καφέ, οι επιχειρήσεις θα είχαν μια επιπλέον ρευστότητα και αυτό θα ωφελούσε τον καταναλωτή διότι θα βλέπαμε τελείως διαφορετικές τιμές στα ράφια», εξηγεί ο πρόεδρος της Ένωσης .
«Ο φόρος αυτός παραμένει ένα πολύ καλό εργαλείο για κάθε υπουργό Οικονομικών, Ανάπτυξης κτλ. καθώς εισπράττεται εύκολα και άμεσα», σχολιάζει ο κ. Γιάγκογλου, επισημαίνοντας ότι στις χώρες όπου ο φόρος αποδίδεται ατην τελική κατανάλωση, το σύστημα είναι δικαιότερο και πιο λειτουργικό.
«Στην Ελλάδα ο φόρος εισπράττεται στην πηγή ενώ στη Δανία και την Γερμανία εισπράττεται στην κατανάλωση, δηλαδή στο τελικό προϊόν».
Νέες συνήθειες κατανάλωσης
Η πληθωριστική κρίση και η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος οδηγούν περισσότερους καταναλωτές στο σπίτι: πλέον η κατανάλωση καφέ είναι 60% εκτός σπιτιού και 40% εντός, διαπιστώνει έρευνα της Ένωσης. Σημειώνεται ότι το 95% των καταναλωτών αγοράζει καφέ, ακόμα και αν το ίδιο δεν καταναλώνει καφέ ενώ το 85% πίνει 1-2 φλιτζάνια την ημέρα.
«Από την πανδημία και μετά και ειδικά τώρα, παρατηρούμε μετατόπιση στο σπίτι και στον χώρο εργασίας. Η αγορά espresso σε κάψουλες έχει αυξηθεί κατά 15% από την αρχή του έτους, τόσο σε όγκο όσο και σε αξία», εξηγεί.
«Ο καφές ήταν η πιο φθηνή μας απόλαυση. Με την ακρίβεια και τον ΕΦΚ έχει γίνει δυσβάσταχτος», τονίζει ο κ. Γιάγκογλου, υπενθυμίζοντας ότι όταν ο φόρος επιβλήθηκε το 2017 αντιστοιχούσε στο 80-90% της αξίας του προϊόντος.
«Καφέ θα πιούμε ό,τι κι αν γίνει»
Ο κ.Γιάγκογλου επισημαίνει ότι ο καφές είναι ανελαστικό προϊόν.
«Θα πιούμε καφέ ό,τι κι αν γίνει, εκτός αν μας το απαγορεύσει ο γιατρός, για λόγους υγείας».
Παράλληλα, τονίζει τον κοινωνικό του ρόλο: «Ο καφές είναι μέσο κοινωνικής συναναστροφής και κομμάτι της καθημερινής μας ζωής. Χρειάζεται πολιτική βούληση για να στηριχθεί ο καταναλωτής».