Ξεκίνησαν χθες Κυριακή 31 Αυγούστου το ιστορικό Πανηγύρι της Αγιάς και η Γιορτή Μήλου, 28η η φετινή, η οποία πλαισιώνεται με ποικίλες πολιτιστικές και ψυχαγωγικές εκδηλώσεις που θα διαρκέσουν ως το Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου.
Ταυτόχρονα με το πανηγύρι τους, οι Αγιώτες τιμούν με λαμπρές θρησκευτικές εκδηλώσεις τη μνήμη των προστατών τους, του ασκητή της ερήμου Αγίου Αντωνίου του Μέγα, ασκήσαντος τον 4ο αιώνα, και του Νέου του εν Βεροία, ασκήσαντος στη Βέροια τον 10ο αιώνα.
Παράλληλα, θα γιορταστεί η επέτειος απελευθέρωσης της Αγιάς από τους Τούρκους το 1881.
Το Αγιώτικο Πανηγύρι
Το Αγιώτικο Πανηγύρι έχει ζωή αιώνων. Ανέκαθεν, κέντρο και κατά κάποιον τρόπο αφορμή σύναξης των ανθρώπων ήταν ο Ιερός Ναός των Αγίων Αντωνίων, που αποτελεί σήμερα την μητρόπολή της. Αυτές τις ημέρες, από την εποχή της τουρκοκρατίας ακόμη, συγκεντρώνονταν χιλιάδες επισκέπτες και προσκυνητές απ’ όλη τη Θεσσαλία, την Ήπειρο και τη Μακεδονία! Αυτήν η ιδιόμορφη σύναξη των ανθρώπων, αν και ξεκινούσε από την ανάγκη της κοινής λατρείας, γινόταν η αιτία για μια άλλη διάσταση στη ζωή, αντίθετη της καθημερινότητας. Ανανεώνονταν φιλίες, συνάπτονταν κοινωνικές σχέσεις, ευφραίνονταν η ψυχή των επισκεπτών με τον χορό, τη μουσική, τις συνεστιάσεις και τα αθλήματα. Το πιο σημαντικό ήταν ότι αυτές τις ημέρες περίμενε ο κάθε ντόπιος παραγωγός, τεχνίτης, έμπορος, να ξοδέψει την πραμάτεια του. Εξίσου προετοιμασμένοι ήταν όλοι να ανταλλάξουν μέρος του εισοδήματός τους με προμήθειες από τους εμπόρους του χώρου του πανηγυριού.
Μεγάλη δόξα το πανηγύρι γνώρισε κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, οπότε και η περιοχή ζούσε περίοδο μεγάλης οικονομικής ανάπτυξης (γεωργία – σηροτροφία – βυρσοδεψία).
Μετά την απελευθέρωση της Αγιάς ένας σημαντικός αριθμός προσκυνητών από τη Μακεδονία και την Ήπειρο έπρεπε να περνούν τα ελληνοτουρκικά σύνορα, και επειδή η δυσκολία κινήσεως εμπόρων και πανηγυριστών μέσω συνόρων διήρκησε 31 χρόνια (ως το 1912), επήλθε η αναμενόμενη κάμψη. Επιπρόσθετος λόγος παρακμής του πανηγυριού, από το 1892 και μετά, ήταν και η επικράτηση της Λαρισαϊκής εμποροπανήγυρης.
Μετά το 1912 μεταλλάσσεται ο εμπορικός χαρακτήρας του πανηγυριού (μεταπωλήσεις ειδών τοπικής παραγωγής) με την προβολή αρχικά της σηροτροφίας ως το 1930 και μεταπολεμικά με την πλούσια παραγωγή του τόπου.
Το 1956 δημιουργείται από τον αείμνηστο Τάκη Καρδάρα, κοινοτάρχη τότε και μετέπειτα βουλευτή, ο θεσμός των γεωργοκτηνοτροφοδασικών και λαογραφικών εκθέσεων που θα κρατήσουν για πάρα πολλά χρόνια με τεράστια επιτυχία και απήχηση στον κόσμο.
Το 1996, η Αγιά, με δήμαρχο τον Αντώνη Μαυρογιάννη, θέλοντας να προβάλλει το μήλο ως κύριο προϊόν βιοπορισμού της περιοχής, θεσπίζει την 1η Γιορτή Μήλου που κρατάει ως και σήμερα φτάνοντας φέτος αισίως την 28η.
«Τούτος είναι δια τον Άγιον Αντώνιον»
Όσον αφορά ειδικά τον ναό των Αγίων Αντωνίων, η θεσσαλική παροιμία «Τούτος είναι δια τον Άγιον Αντώνιον» υποδηλώνει τη φήμη των Αγίων ότι φέρουν το χάρισμα της των παραφρονούντων ιάσεως.
Ο ναός θεωρούνταν κατά το παρελθόν το θεραπευτήριο των ψυχικά αρρώστων. Στα πέριξ αυτού κελιά φιλοξενούνταν οι ασθενείς και οι συγγενείς τους. Υπήρχε και ιδιαίτερος χώρος στον οποίον έδεναν με αλυσίδες τους παρανοϊκούς, τους οποίους φρόντιζαν οι συγγενείς ή κατ’ ανάθεση υπάλληλος του ναού, προσμένοντας τη θεραπεία από τους Αγίους.
Οι Άγιοι Αντώνιοι τύγχαναν πανθεσσαλικής φήμης και αναφέρονται πολλές περιπτώσεις κατά τις οποίες ασθενείς θεραπεύτηκαν μερικώς ή εξ ολοκλήρου. Στα αρχεία του ναού, μάλιστα, υπάρχει και βιβλίο καταγραφής θαυμάτων από ψυχικά αρρώστους, και όχι μόνον, οι οποίοι διανυκτέρευαν στον γυναικωνίτη προσευχόμενοι.
Πλήθος θρησκευτικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων έως το Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, που εξεδόθη από τον Δήμο Αγιάς και την Δημοτική Κοινότητα Αγιάς, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας, την ΠΕΔ Θεσσαλίας, την ΔΕΥΑ Αγιάς και την Αρχιερατική Περιφέρεια Αγιάς, προβλέπονται τα εξής:
ΔΕΥΤΕΡΑ, 01/09
7:30πμ, Όρθρος και πανηγυρική θεία λειτουργία ιερουργούντος του κ. Επιφάνιου
10:00πμ, Προσέλευση επισήμων, δοξολογία, ομιλία για την απελευθέρωση της πόλης, κατάθεση στεφάνων
9:00μμ, Μουσική βραδιά με την ορχήστρα του Χρήστου Παπαχρήστου
ΤΡΙΤΗ, 02/09
9:00μμ, Δράσεις Νερού από την ΔΕΥΑ Αγιάς – Συναυλία με την Ελένη Τσαλιγοπούλου
ΤΕΤΑΡΤΗ, 03/09
7:00μμ, Εικαστικό – εμψυχωτικό εργαστήρι «Μίλα μου για Μήλα»
9:00μμ, Μουσική βραδιά με το συγκρότημα ARGON
ΠΕΜΠΤΗ, 04/09
8:30μμ, Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών με την ορχήστρα “Ντουμαλάνι”
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 05/09
7:00μμ, Διαδραστικά παιχνίδια με θέμα το μήλο για μικρούς και μεγάλους
9:00μμ, Μουσική βραδιά με το σχήμα 4/4
ΣΑΒΒΑΤΟ, 06/09
7:00μμ, Μαγειρεύοντας Μήλα – Παιδική Κουζίνα
9:00μμ, Μουσική βραδιά με την παρέα του Αλέξανδρου Τσιωνά
