Της Ειρήνης Παπουτσή
Ήταν Αύγουστος του 2022 όταν ο Λαρισαίος χημικός και περιβαλλοντολόγος, Ζήσης Αργυρόπουλος, έκρουε των κώδωνα του κινδύνου για το πλατανόδασος της κοιλάδας των Τεμπών, σημειώνοντας τότε στη LarissaPress πως ένας μύκητας μα και η αδιαφορία θα οδηγήσουν μοιραία σε αφανισμό το δάσος.
Ο λόγος για τον μύκητα ceratocystis fibriatta platani και την ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους του ανατολικού πλατάνου, που δυστυχώς, παρά τις απανωτές αναφορές του τόσο σε τοπικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι πλέον γεγονός, με τα πλατάνια στην κοιλάδα των Τεμπών να αφανίζονται.
«Το ζήτημα δεν είναι καινούργιο… Από το 2009 άρχισα να μιλώ σχετικά, ενώ από το 2013 άρχισα να το θέτω τόσο σε τοπικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς διαπιστωμένα πρόκειται για ασθένεια που “σκοτώνει” τα δάση της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Δυστυχώς οι προτεραιότητες ήταν άλλες, δεν εισακούστηκα, κάποιοι δε, τολμώ να πω, δεν αντιλήφθηκαν καν για τι πράγμα μιλούσα. Αποτέλεσμα, ενώ το 2022 μέτρησα περί τα 30 νεκρά δέντρα στην κοιλάδα των Τεμπών, τρία χρόνια μετά και αρχές Αυγούστου που επισκέφτηκα την περιοχή διαπίστωσα πλέον των 100 πλατάνων έχουν “στεγνώσει” και νεκρωθεί, την ώρα που άλλα τόσα δέντρα παρουσιάζουν έντονα συμπτώματα μικροφυλλίας και μοιραία θα έχουν την ίδια κατάληξη», περιγράφει, μην κρύβοντας την αγωνία του για την επόμενη μέρα.
«Μετά λύπης μου διαπιστώνω πως η κοινωνία προχωρά με σοκ. Τα έργα στη γέφυρα των Τεμπών θα ολοκληρωθούν και ο χώρος θα ξαναγίνει επισκέψιμος, ωστόσο τίποτα δε θα’ ναι το ίδιο. Η εικόνα είναι αποκαρδιωτική, ωστόσο πολύ αμφιβάλλω αν κάποιος την προσέξει, αφού μάθαμε να απωθούμε το όποιο σοκ», σχολιάζει, συνεχίζοντας ωστόσο να «παλεύει» το θέμα ώστε να σωθούν τα υπόλοιπα πλατάνια του δάσους.
«Προφανώς και δεν μπορούμε να επαναφέρουμε τα όσα στέγνωσαν, όμως καλούμαστε να διασώσουμε τα υπόλοιπα. Ως εκ τούτου η Περιφέρεια Θεσσαλίας κινείται προς την κατεύθυνση συνεργασίας με το Βιολογικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το οποίο και έχει αναπτύξει ένα άκρως ενδιαφέρον πρότζεκτ αντιμετώπισης του φαινομένου και μάλιστα με βιολογική μέθοδο.
Θα πρέπει να σημειωθεί πως στόχος της πολλά υποσχόμενης θεραπείας είναι η επιλεκτική καταστολή του παθογόνου μύκητα, ο οποίος προκαλεί τη θανατηφόρο ασθένεια των πλατάνων, ενώ η συγκεκριμένη πιλοτική εφαρμογή που αναπτύχθηκε από την επιστημονική ομάδα του τμήματος κέντρισε ήδη το ενδιαφέρον της Περιφέρειας Ηπείρου, που προχώρησε σε χρηματοδότησή της.
Τέλος και στο πλαίσιο των δράσεων η Περιφέρεια Θεσσαλίας προχωρά και σε διοργάνωση σχετικής ημερίδας, η οποία τοποθετείται χρονικά εντός του Οκτωβρίου, ενώ κατά τη διάρκεια των εργασιών της θα γίνουν επιστημονικές ανακοινώσεις για το θέμα, με ταυτόχρονη προσέγγιση και της πολιτιστικής του διάστασης: «Ο πλάτανος χιλιοτραγουδήθηκε, αποτελεί κομμάτι της ζωής, της ιστορίας και της κουλτούρας μας και σημείο αναφοράς στις πλατείες των χωριών μας», σχολιάζει ο Ζήσης Αργυρόπουλος, ενώ ολοκληρώνοντας την κουβέντα μας μας έκανε γνωστό πως κατά τη διάρκεια της ίδιας ημερίδας επιστήμονες θα αναφερθούν και στον επαπειλούμενο «θάνατο» των ελάτων, με αναφορές μελλοντικού χαρακτήρα.
