Στη δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας για τη συλλογή, διαχείριση και αξιοποίηση γενετικών δεδομένων των παραγωγικών ζώων στη Θεσσαλία προχωρά η Περιφέρεια Θεσσαλίας χρηματοδοτώντας το ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο “Δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας για την καταγραφή και διαχείριση γενετικών δεδομένων παραγωγικών ζώων, βασισμένη σε Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών και στην τεχνολογία blockchain, για την ολιστική υποστήριξη της κτηνοτροφίας στη Θεσσαλία».
Η χρηματοδότηση του έργου είναι 200.000 ευρώ και γίνεται μέσω του προγράμματος “Ενίσχυση των ερευνητικών υποδομών και του εξοπλισμού δημόσιων φορέων Έρευνας που εδρεύουν στη Θεσσαλία, στους τομείς προτεραιότητας της RIS3” της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
Το έργο ενσωματώνει προηγμένες γενετικές αναλύσεις σε ζώα (για ταυτοποίηση φυλών, ανθεκτικότητα σε ασθένειες, παραγωγικά χαρακτηριστικά κ.ά.), χαρτογράφηση των κοπαδιών και των φυλών με τη χρήση Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS), καθώς και ασφαλή καταγραφή και ιχνηλάτηση μέσω τεχνολογίας Blockchain.
Στόχος του έργου είναι η προστασία και ενίσχυση της κτηνοτροφίας, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης (π.χ. πλημμύρες, καύσωνες), η επιστημονική υποστήριξη των παραγωγών με ακριβή και αξιόπιστα δεδομένα, καθώς και η ενίσχυση της βιωσιμότητας, της τοπικής οικονομίας και της διατροφικής ασφάλειας.
Το έργο απευθύνεται σε κτηνοτρόφους, συνεταιρισμούς, φορείς του αγροδιατροφικού τομέα, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, Πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα.
Η καινοτομία του έγκειται: στη χρήση του Blockchain για την ασφάλεια, τη διαφάνεια και την ιχνηλασιμότητα των δεδομένων, στη σύνδεση της γενετικής πληροφορίας με γεωχωρικά δεδομένα μέσω GIS και στη δημιουργία ενός ψηφιακού «προφίλ» για κάθε κοπάδι, το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί για διαχείριση, αξιολόγηση και στρατηγικό σχεδιασμό.
Με αφορμή τις πρόσφατες καταστροφές στο φυτικό και ζωικό κεφάλαιο στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας, αλλά και με φόντο την κλιματική αλλαγή και τις προκλήσεις που αυτή επιφέρει συνολικά στο οικοσύστημα, το προτεινόμενο έργο προσβλέπει στην ανάπτυξη ψηφιακής πλατφόρμας διαχείρισης σημαντικών πληροφοριών από αναλύσεις γενετικών δεδομένων σε εκτρεφόμενα παραγωγικά ζώα στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, με σκοπό τον χαρακτηρισμό των φυλών, τη βελτίωση των κοπαδιών και τη συνολική ενίσχυση του κτηνοτροφικού κλάδου. Η πραγματοποίηση γενετικών αναλύσεων σε επιλεγμένες φάρμες θα επιτρέψει την δημιουργία ενός «χάρτη» της κτηνοτροφίας στη Θεσσαλία, προσφέροντας πληροφορίες για χαρακτηριστικά ενδιαφέροντος, όπως η ανθεκτικότητα σε ασθένειες και μεταβαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες, η απόδοση και η αναπαραγωγική αποτελεσματικότητα. Επιπλέον, μέσω της γενετικής ταυτοποίησης των φυλών θα καταστεί δυνατή η ιχνηλάτηση των ζώων και των τελικών προϊόντων τους.
Ζ. Μαμούρης
Σύμφωνα με τον Καθηγητή Γενετικής Ζωικών Πληθυσμών του Τμήματος Βιοχημείας Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Ζήση Μαμούρη, ο οποίος θα «τρέξει» το πρόγραμμα «η ψηφιακή πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί θα εξυπηρετείται από ένα backend σύστημα που θα συγκεντρώνεται και αποθηκεύεται όλη την απαραίτητη πληροφορία και θα χρησιμοποιεί την τεχνολογία Blockchain με σκοπό την ασφαλή αποθήκευση των δεδομένων, με τρόπο που δεν θα επιτρέπει την αθέμιτη ή από λάθος αλλοίωση της. Η απόδοση της πληροφορίας θα γίνεται μέσα από μια σύγχρονη αποτύπωση των χωρικών δεδομένων σε σύγχρονο γεωπληροφοριακό σύστημα, επιτρέποντας στον χρήστη τη ρυθμισμένη απόδοση μιας πολυδιάστατης βάσης δεδομένων για τα παρακολουθούμενα ζώα. Η ψηφιακή εφαρμογή απευθύνεται σε θεσμικούς και επιχειρηματικούς φορείς, επαγγελματίες του κτηνοτροφικού κλάδου, οργανισμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης καθώς και σε Ακαδημαϊκά ιδρύματα και την ερευνητική κοινότητα. Συνολικά, αυτή η ολιστική προσέγγιση στοχεύει στον ψηφιακό μετασχηματισμό της κτηνοτροφίας, ενισχύοντας την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα του κλάδου και διασφαλίζοντας παράλληλα την ασφάλεια και την ακεραιότητα των δεδομένων μέσω τεχνολογιών αιχμής».
Δημ. Κουρέτας
Από την πλευρά του ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δημήτρης Κουρέτας δηλώνει: «Μετά τις πρωτοφανείς καταστροφές που υπέστη η Θεσσαλία, οφείλουμε να χτίσουμε ξανά, αλλά αυτή τη φορά, με όραμα, γνώση και ανθεκτικότητα. Η Περιφέρεια επενδύει σε ένα πρωτοποριακό έργο γενετικής καταγραφής και διαχείρισης της κτηνοτροφίας, που αξιοποιεί την τεχνολογία για να στηρίξει τον παραγωγό, να προστατεύσει τις ντόπιες φυλές, να αυξήσει την απόδοση και να ενισχύσει τη διατροφική αυτάρκεια της χώρας. Με εργαλεία όπως η γενετική ανάλυση, το GIS και το Blockchain, διαμορφώνουμε ένα νέο, βιώσιμο μοντέλο για την αγροτική ανάπτυξη. Στηρίζουμε την καινοτομία στην πράξη, στηρίζουμε τους ανθρώπους της υπαίθρου, δείχνουμε εμπιστοσύνη στο άξιο ερευνητικό προσωπικό της Θεσσαλίας και χτίζουμε την ανθεκτικότητα του τόπου μας απέναντι στην κλιματική κρίση.»
