Σχέδιο για κατάργηση ή κούρεμα της προσωπικής διαφοράς που εξακολουθούν να λαμβάνουν 670.000 παλιοί συνταξιούχοι (πριν από το 2016), οι οποίοι στερούνται των ετήσιων αυξήσεων, εξετάζεται από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ενόψει του πακέτου μέτρων για τη στήριξη των εισοδημάτων που θα ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο.
Λόγω της προσωπικής διαφοράς, η κατηγορία αυτή των συνταξιούχων έχει καταγράψει απώλειες 13,15% την τριετία 2023-2025.
Τα δύο σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι είναι:
• Κατάργηση. Η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς σημαίνει ότι το ποσό που λαμβάνουν σήμερα οι 670.000 συνταξιούχοι ως συμπλήρωμα της παλιάς τους σύνταξης για να μη μειωθεί από τον επανυπολογισμό του Νόμου 4387/2016, θα ενσωματωθεί στη σύνταξη. Από το 2026, οι συνταξιούχοι αυτοί θα αρχίσουν να λαμβάνουν αυξήσεις.
• Κούρεμα. Ενα κούρεμα της προσωπικής διαφοράς, έστω κατά 50%, θα ευνοήσει όσους έχουν μικρό υπόλοιπο (π.χ. έως 60 ευρώ), καθώς το υπόλοιπο θα μειωθεί στο μισό και μπορεί να «σβηστεί» με τις αυξήσεις συντάξεων από το 2026.
Η κατάργηση και ενσωμάτωση της προσωπικής διαφοράς στη σύνταξη (κατά το πρότυπο των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων) θα «ξεκλειδώσουν» αυξήσεις για τους συνταξιούχους που τα τελευταία τρία χρόνια βρέθηκαν εκτός πλαισίου δικαιούχων. Συνταξιούχος που σήμερα λαμβάνει 950 ευρώ, εκ των οποίων τα 150 ευρώ είναι προσωπική διαφορά, θα χρειαστεί να περιμένει έως το 2032 για να καλύψει αυτό το ποσό μέσω ετήσιων αυξήσεων 2,4%.
Συντάξεις: Πρόσθετη δαπάνη
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς θα επιφέρει πρόσθετη δαπάνη 160 εκατ. ευρώ, ανεβάζοντας το συνολικό κόστος για τον ΕΦΚΑ στα 580 εκατ. ευρώ (από 420 εκατ. ευρώ που καταβάλλονται σήμερα για τις αυξήσεις σε 1,8 εκατομμύρια συνταξιούχους). Το επιπλέον κόστος θεωρείται ότι μπορεί να καλυφθεί από τα έσοδα που προέκυψαν από την αύξηση του αριθμού των εργαζόμενων συνταξιούχων.
Σημειώνεται ότι βάσει ισχύουσας νομοθεσίας η προσωπική διαφορά συμψηφίζεται με τις εκάστοτε αυξήσεις έως ότου το ποσό μηδενιστεί.
Υπενθυμίζεται πως προσωπική διαφορά έχουν μόνο οι παλαιοί συνταξιούχοι, δηλαδή όσοι συνταξιοδοτήθηκαν πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου (Μάιος 2016). Όσοι βγήκαν στη σύνταξη μετά τον Μάιο του 2016 λαμβάνουν ποσά υπολογισμένα με το νέο σύστημα και δεν έχουν προσωπική διαφορά.
Τα πρώτα χρόνια μετά τον νόμο Κατρούγκαλου, θετική προσωπική διαφορά (δηλαδή μείωση σύνταξης) είχαν 928.000 συνταξιούχοι, ενώ αρνητική (δηλαδή αύξηση) 541.000, σύνολο περίπου 1,5 εκατομμύριο. Το κόστος για το κράτος ξεπερνούσε το 1 δισ. ευρώ ετησίως, αλλά σήμερα εκτιμάται ότι έχει περιοριστεί στα 400 εκατ. ευρώ και αφορά λιγότερους από 450.000 συνταξιούχους.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα συνταξιούχου με συνολική σύνταξη 1.500 ευρώ, εκ των οποίων τα 1.100 είναι η κύρια σύνταξη και τα 400 η προσωπική διαφορά. Θα χρειαστεί να περιμένει έως το 2037 για να «σβήσει» την προσωπική διαφορά με ετήσιες αυξήσεις 2,4%.
