Επιμέλεια κειμένου: Ειρήνη Παπουτσή
ΦΩΤΟ: Δ. Καστανάρας // LarissaPress
Καταπράσινη και διόλου… κοσμοπολίτισσα η Λέσβος, με το τρίτο σε έκταση ελληνικό νησί να απλώνει τους ελαιώνες του στο Βορειοανατολικό Αιγαίο, δηλώνοντας περήφανο όχι μόνο για την ομορφιά του μα και για ένα από τα πλέον φημισμένα προϊόντα του, το ούζο, με το Πλωμάρι αναμφισβήτητα να κερδίζει τον τίτλο της… πρωτεύουσας του δημοφιλούς ποτού.
Συνδυάζοντας βουνό και θάλασσα, παραδοσιακή αρχιτεκτονική με σύγχρονες υποδομές και τουριστική κίνηση με την ηρεμία της εξοχής, το Πλωμάρι εντυπωσιάζει τον επισκέπτη με τις όμορφες παραλίες, τις γειτονιές και τα γραφικά σοκάκια του, τις εκκλησίες και τα αρχοντικά του, απόδειξη της παλιότερης ακμής του.
Η ιστορία του σύγχρονου οικισμού στα νοτιοανατολικά της Λέσβου ξεκινάει στα μέσα του 19ου αιώνα. Την περίοδο εκείνη ο οικισμός ήταν σαφώς μικρότερος και ονομαζόταν Ποταμός, από έναν χείμαρρο που διασχίζει το σημερινό χωριό, ενώ με τον κίνδυνο της πειρατείας να εξαλείφεται πολλοί κάτοικοι του Μεγαλοχωρίου (το παλιό Πλωμάρι) μετανάστευσαν στα παράλια, για να ξεκινήσει από κει μία περίοδος ακμής και ανάπτυξης του χωριού που κράτησε έως την Μικρασιατική Καταστροφή.
Η Λέσβος ήταν από τα πρώτα ελληνικά νησιά που την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ανέπτυξε βιομηχανία, με την παραγωγή σαπουνιών από ελαιόλαδο να ακμάζει στο Πλωμάρι, όπου στις αρχές του 20ού αιώνα λειτουργούσαν πάνω από 10 σαπωνοποιίες, ενώ εδώ λειτούργησε και το πρώτο εργοστάσιο της γνωστότερης ελληνικής εταιρείας που συνεχίζει να υπάρχει ως τις μέρες μας, της εταιρείας Παπουτσάνης.
Η εικόνα αλλάζει τη δεκαετία 1912-1922, καθώς με τις γεωπολιτικές αλλαγές στην περιοχή η βιομηχανία αυτή χάνει σταδιακά τις αγορές της (Κωνσταντινούπολη, Μικρά Ασία, πόλεις της Μαύρης Θάλασσας κλπ.) και παρακμάζει, με το ούζο και την εκτεταμένη παραγωγή του να… αναλαμβάνουν δράση.
Σύμφωνα με τη δημοφιλέστερη θεωρία η ονομασία ούζο προέκυψε από την εξαγωγή του ούζου στη Μασσαλία, που ήταν ο κυριότερος εξαγωγικός προορισμός. Οι συσκευασίες του ούζου έφεραν τις ετικέτες «so Marseille» για τελωνειακούς λόγους, δηλαδή «για χρήση στη Μασσαλία». Αργότερα και από την παραφθορά του «uso», προέκυψε το ούζο, ενώ στις μέρες μας λειτουργούν στο Πλωμάρι 4 ποτοποιίες που παράγουν ούζο, με τον επισκέπτη να το τιμά σε κάθε ευκαιρία.
Δείτε εικόνες από το Πλωμάρι: