Πραγματική καθίζηση έχουν υποστεί οι μισθοί στη χώρα μας τα τελευταία 15 χρόνια, δηλαδή από την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης μέχρι το 2024.
Παρά τις ήπιες ενδείξεις ανάκαμψης, οι πραγματικοί μισθοί στην Ελλάδα παραμένουν καθηλωμένοι σε χαμηλά επίπεδα, γεγονός που απεικονίζεται στην πρόσφατη ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ για την οικονομία και την απασχόληση.
Τα στοιχεία
Σύμφωνα με τον δείκτη εξέλιξης του μέσου πραγματικού μισθού την περίοδο 2009-2024, παρατηρείται ότι οι μέσες πραγματικές αποδοχές των μισθωτών στην Ελλάδα έχουν σημειώσει συνολική μείωση της τάξης του 32,8%.
Μόνο το 2024, η εξέλιξη των μέσων μισθών και των ημερομισθίων στην Ελλάδα βρίσκεται στο 67,2, όταν υπολογίζεται στο 106,6 στην υπόλοιπη ΕΕ, άρα καταγράφεται διαφορά 39,4 μονάδων.
Μεταξύ 2019 και 2023 το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών αυξήθηκε περίπου 8,3 δισ. ευρώ και η πραγματική κατανάλωση κατά 7,9 δισ. ευρώ. Ωστόσο, η αντίστοιχη αύξηση του συνόλου των πραγματικών μισθών ήταν μόλις 130 εκατ. ευρώ, όταν το πραγματικό εισόδημα από μη μισθωτή εργασία αυξήθηκε κατά 2,6 δισ. ευρώ και το πραγματικό εισόδημα από πλούτο κατά 4,5 δισ. ευρώ.
Σύγκριση με την ΕΕ
Το 2024, ο μέσος ετήσιος πραγματικός μισθός στην Ελλάδα αντιστοιχεί μόλις στο 52% του μέσου ευρωπαϊκού, επίδοση σχεδόν αμετάβλητη από το 2019 (52,2%), αλλά δραματικά χαμηλότερη από το 2009 (82,5%).
Την περίοδο 2019 – 2024, η Ελλάδα κατέγραψε απώλειες 1,1 μονάδας ως προς τον ετήσιο πραγματικό μισθό και ημερομίσθιο. Βρέθηκε στην 8η θέση από το τέλος, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.
Την ίδια στιγμή μάλιστα, χώρες της ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων, κατέγραφαν σημαντικά ποσοστά αύξησης του μέσου μισθού, κλείνοντας την ψαλίδα με την υπόλοιπη Ευρώπη, με πρώτη την Βουλγαρία (29,5%) και τις Κροατία (20,1%) και Ρουμανία (19,9%) να ακολουθούν.
Βέβαια, την περίοδο 2023 – 2024, ο μέσος ετήσιος πραγματικός μισθός στην Ελλάδα κατέγραψε αύξηση κατά 2,9%, έστω και οριακά υψηλότερα από το +2,7% που κατέγραψε η ΕΕ.
Παραγωγικότητα εργασίας και μισθοί
Ξεχωριστή σημασία έχει η σχέση παραγωγικότητας της εργασίας και μισθών, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της έκθεσης.
Την περίοδο 2019 – 2024 η παραγωγικότητα της εργασίας ενισχύθηκε 1,2% σε πραγματικούς όρους.
Θεαματική ήταν η βελτίωση τις Κατασκευές (52,2%), στον κλάδο Πληροφορία και Επικοινωνία (20%), στις Χρηματοοικονομικές και Ασφαλιστικές Δραστηριότητες (45,4%). Στις επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες, η παραγωγικότητα της εργασίας βελτιώθηκε 17% και στη μεταποίηση 15%, ενώ μόνο στον αγροτικό τομέα, κατέγραψε αρνητικό πρόσημο.
Σε αντίθεση με την πορεία της παραγωγικότητας της εργασίας, κατά την ίδια περίοδο, το πραγματικό ωρομίσθιο μειώθηκε στους περισσότερους κλάδους. Στις Κατασκευές η μείωση ήταν 19,9% ενώ στις Χρηματοοικονομικές και Ασφαλιστικές δραστηριότητες ήταν 19,7%. Μείωση της τάξης του 10,6% εμφάνισαν κλάδοι όπως εμπόριο, μεταφορές, εστίαση και παροχή καταλυμάτων. Συνολικά, την περίοδο 2019-2024 το μέσο πραγματικό ωρομίσθιο μειώθηκε κατά 4,7% και έτσι δημιουργήθηκε ένα κενό 5,9 μονάδες σε σχέση με την παραγωγικότητα της εργασίας.
