Της Ειρήνης Παπουτσή
ΦΩΤΟ: Δ. Καστανάρας // LarissaPress
Ένδειξη στιλ, κοινωνικής θέσης ή ακόμη και πολιτικής ταυτότητας το καπέλο, θεωρείται ένα εκ των πλέον απαραίτητων αξεσουάρ του καλοκαιριού, με τη LarissaPress να συνομιλεί σχετικά με τον γνωστό Λαρισαίο πιλοποιό, Άγγελο Μαυρογιάννη και τον ίδιο – παρά την ύφεση και την σταδιακή εξαφάνιση των εργαστηρίων – να επιμένει: “Το καπέλο είναι στην κουλτούρα του Θεσσαλού”.
Με μακρά ιστορία στην κατασκευή και την εμπορία καπέλων το κατάστημα «Καπέλα Νέγρης», στη Λάρισα, που από το 1929 ως βιοτεχνία ασχολήθηκε με την κατασκευή κυρίως τραγιάσκας, με τον κ. Μαυρογιάννη, με 30χρονη πορεία στον χώρο, να σημειώνει τις ιδιαιτερότητες και τη δυσκολία ως προς την κατασκευή του κάθε καπέλου, επισημαίνοντας παράλληλα πως τα υψηλά κόστη και οι εισαγωγές από την Άπω Ανατολή οδήγησαν μοιραία στο κλείσιμο των περισσότερων εργαστηρίων.
«Στα 30 χρόνια ενασχόλησής μου με το καπέλο κατέληξα πως παρά την όποια ύφεση το καπέλο φοριέται ακόμη στη Θεσσαλία και είναι στην κουλτούρα του Λαρισαίου και γενικότερα του Θεσσαλού. Άλλωστε στον κάμπο το να είσαι εκτεθειμένος στις καιρικές συνθήκες (κρύο ή ζέστη) απαιτεί να καλύψεις το κεφάλι σου, οπότε θα έλεγα ότι η περιφέρεια εκτιμά ακόμη το καπέλο και το χρησιμοποιεί τόσο στην καθημερινότητά της όσο και σε κοινωνικές εκδηλώσεις», ήταν τα πρώτα του λόγια.
«Τα κόστη που συνεχώς ανεβαίνουν αλλά και οι εισαγωγές από χώρες της Άπω Ανατολής μετέτρεψαν δυστυχώς με την πάροδο των ετών τους κατασκευαστές σε εισαγωγείς. Πλέον τα καπελάδικα μετριούνται στα δάχτυλα και αποτελούν είδος προς εξαφάνιση, ενώ το δυστύχημα είναι πως στο πέραμα των χρόνων και με το κλείσιμο των εργαστηρίων χάθηκε και πολύτιμη γνώση, αν και υπάρχει ακόμη τεράστια τεχνογνωσία», συνεχίζει, περιγράφοντας τα χαρακτηριστικά ενός καλού πιλοποιού, που εκτός από τις δεξιότητες που απαιτεί η χρήση ειδικών μηχανήματων και τις γνώσεις πατρόν και χρήσεως ξύλινων φορμών ή ειδικών μολυβένιων καλουπιών για την κατασκευή ρεπούμπλικας θα πρέπει να διαθέτει γούστο, επινοητικότητα και φαντασία.
«Το καπέλο δεν αποτελεί μόνο απαραίτητη προσθήκη κάποιας στολής μα και δείγμα επικοινωνίας με τον έξω κόσμο. Μην ξεχνάμε υπήρξαν προσωπικότητες που χαρακτηρίστηκαν από το καπέλο τους, όπως ο Μέγας Ναπολέων ή ο Τσάρλι Τσάπλιν, ενώ στο παρελθόν η επιλογή του καπέλου σε καθόριζε και κοινωνικά. Όλα τους απαιτούν τεχνική ραψίματος αντίστοιχης του ρούχου, ενώ πλέον θα έλεγα πως είναι πιο κομψά και σαφώς πιο μικροκαμωμένα. Όπως και να’ χει ο Λαρισαίος συνεχίζει να τα προτιμά και αποτελούν μέρος της αμφίεσής του», καταλήγει.
Ιταλική η προέλευση της λέξης και Μιλανέζος ο πρώτος πιλοποιός που καταγράφεται γύρω στα 1529, με τον Άγγελο Μαυρογιάννη να διαγράφει τη δική του πορεία στη Λάρισα. Είναι να μη του βγάζεις το καπέλο;