Σε έναν φαύλο κύκλο αμοιβαίων οφειλών φαίνεται πως έχουν εγκλωβιστεί το κράτος και οι φορολογούμενοι, καθώς οι συνολικές ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις εκατέρωθεν προσεγγίζουν τα 3,7 δισ. ευρώ.
Παρότι οι υποχρεώσεις του Δημοσίου προς ιδιώτες κατέγραψαν μικρή μείωση στο διάστημα Ιανουαρίου – Μαΐου, παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, την ώρα που και οι πολίτες αδυνατούν να ανταποκριθούν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, το Δημόσιο οφείλει 3,72 δισ. ευρώ, κυρίως σε προμηθευτές και μέσω εκκρεμών επιστροφών φόρων. Αντίστοιχα, οι νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές των φορολογουμένων, όπως καταγράφονται από την ΑΑΔΕ, φθάνουν τα 3,74 δισ. ευρώ. Δηλαδή, το συνολικό ποσό που οφείλει ο ένας στον άλλον είναι σχεδόν ισόποσο.
Η εικόνα των χρεών του Δημοσίου
Τον Μάιο οι οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες ανήλθαν στα 3,065 δισ. ευρώ, από 3,150 δισ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Προσθέτοντας τις εκκρεμείς επιστροφές φόρων, που υποχώρησαν στα 650 εκατ. ευρώ (από 760 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο), το συνολικό ποσό των ληξιπρόθεσμων φθάνει τα 3,72 δισ. ευρώ.
Το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών προέρχεται από τον τομέα της Υγείας. Τα δημόσια νοσοκομεία εμφανίζουν οφειλές ύψους 1,6 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 25% σε σχέση με τα τέλη του 2024. Για σύγκριση, το 2019 οι σχετικές οφειλές ήταν μόλις 344 εκατ. ευρώ. Στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, παρότι παρατηρείται μικρή μείωση τον Μάιο (στα 363 εκατ. ευρώ), τα χρέη είχαν φτάσει έως και τα 405 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο. Σημαντική παραμένει και η επιβάρυνση των ΟΚΑ, με υποχρεώσεις 604 εκατ. ευρώ τον Μάιο, μειωμένες ελαφρώς από τα 613 εκατ. ευρώ του Απριλίου.
Όσον αφορά τις επιστροφές φόρων, από τα 650 εκατ. ευρώ που εκκρεμούν μόλις τα 69 εκατ. ευρώ είναι ληξιπρόθεσμα, με την έννοια ότι έχουν παρέλθει πάνω από 90 ημέρες χωρίς εκκαθάριση. Από τα 269 εκατ. ευρώ που βρίσκονται σε καθυστέρηση μόνο τα 69 εκατ. μπορούν να θεωρηθούν ληξιπρόθεσμα, αφού τα υπόλοιπα 200 εκατ. ευρώ δεν έχουν διεκδικηθεί ή δεν είναι δυνατή η αποπληρωμή τους λόγω απουσίας δικαιολογητικών ή άλλων εξωτερικών παραγόντων.
Τα 380 εκατ. ευρώ υπόλοιπα αφορούν επιστροφές για τις οποίες δεν έχει περάσει ακόμα το όριο των 90 ημερών. Από το σύνολο των επιστροφών, 144 εκατ. ευρώ σχετίζονται με άμεσους φόρους (κυρίως φόρο εισοδήματος), 402 εκατ. ευρώ με έμμεσους φόρους –κυρίως ΦΠΑ–, 15 εκατ. με λοιπούς φόρους και 88 εκατ. με μη φορολογικά έσοδα.
Οι οφειλές των φορολογούμενων
Από την άλλη πλευρά, τα νέα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την Εφορία που έχουν συσσωρευτεί από την αρχή του 2025 ανέρχονται στα 3,74 δισ. ευρώ. Τα 3,5 δισ. εξ αυτών αφορούν μη καταβληθέντες φόρους, ενώ το υπόλοιπο ποσό σχετίζεται με διάφορα μη φορολογικά έσοδα.
Ο συνολικός αριθμός των οφειλετών ανέρχεται πλέον σε 4.039.334 άτομα. Από αυτούς, 1.601.659 φορολογούμενοι έχουν ήδη υποστεί μέτρα αναγκαστικής είσπραξης (όπως κατασχέσεις), ενώ σε άλλους 2.210.202 υπάρχει η δυνατότητα να ληφθούν αντίστοιχα μέτρα, εφόσον δεν τακτοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους.
Παρά τις δεσμεύσεις της χώρας στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποπτείας για εξάλειψη των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, η καθυστέρηση στις πληρωμές συνεχίζεται, γεγονός που προκαλεί πίεση στην αγορά και επιτείνει το πρόβλημα ρευστότητας στον ιδιωτικό τομέα.
