Η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Λάρισας της Περιφέρειας Θεσσαλίας σε συνεργασία με το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου (ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Βόλου) ενημερώνει τους βαμβακοπαραγωγούς της Π.Ε. Λάρισας για τις απαραίτητες ενέργειες αποτελεσματικής φυτοπροστασίας της βαμβακοκαλλιέργειας.
1. Στόχοι
1.1. Η ενημέρωση των βαμβακοπαραγωγών για την αποτελεσματική φυτοπροστασία στον πραγματικό καλλιεργητικό χρόνο.
1.2. Η έγκαιρη ενημέρωση κατά την περίοδο εμφάνισης των πρώτων χτενιών και η οργάνωση αποτελεσματικής αυτοάμυνας κάθε βαμβακοφυτείας για όλη την καλλιεργητική περίοδο.
1.3. Η τακτική παρακολούθηση κάθε βαμβακοχώραφου και σύμφωνα με τα πραγματικά δεδομένα, να εφαρμόζονται οι συγκεκριμένες καλλιεργητικές πρακτικές φυτοπροστασίας στο σωστό χρόνο, όπως παρακάτω περιγράφονται κατά περίπτωση.
2. Διαπιστώσεις
Στο δίκτυο φερομονικών παγίδων που έχει αναπτύξει η Υπηρεσία μας, όσον αφορά τόσο στο πράσινο σκουλήκι όσο και στο ρόδινο σκουλήκι, μέχρι στιγμής διαπιστώνονται χαμηλά έως μέτρια επίπεδα συλλήψεων ενηλίκων (πεταλούδων) πράσινου και ρόδινου σκουληκιού στις περισσότερες περιοχές της Π.Ε. Λάρισας.
3. Συστάσεις – καλλιεργητικές πρακτικές
Η Υπηρεσία μας υπενθυμίζει στους παραγωγούς που έχουν τοποθετήσει ή που θα τοποθετήσουν φερομονικές παγίδες στα αγροτεμάχιά τους για την παρακολούθηση των πληθυσμών του πράσινου και ρόδινου σκουληκιού, ότι ο αριθμός των συλλήψεων στις φερομονικές παγίδες δεν αποτελεί κριτήριο για την εφαρμογή χημικής επέμβασης. Ο αριθμός των συλλήψεων στις φερομονικές παγίδες βοηθά στον προσδιορισμό της ακριβούς περιόδου αλλαγής των γενεών του πράσινου και ρόδινου σκουληκιού, και σε συνδυασμό με τον επιτόπιο έλεγχο συμβάλλουν στον προσδιορισμό της καταλληλότερης χρονικής στιγμής για επέμβαση. Σε καμία περίπτωση ο αριθμός των συλλήψεων στις φερομονικές παγίδες δεν αποτελεί μέσο εκτίμησης του ύψους της προσβολής, είναι όμως σημαντικό εργαλείο εκτίμησης του κινδύνου. Η σοβαρότητα της προσβολής είναι συνάρτηση: 1) του αριθμού και της ηλικίας των ζωντανών προνυμφών (σκουληκιών) που διαπιστώνονται από τις επιτόπιες επισκέψεις στους αγρούς και 2) του σταδίου ανάπτυξης της καλλιέργειας. Ουσιαστικό κριτήριο για την απόφαση λήψης ή όχι μέτρων αντιμετώπισης είναι μόνο τα αποτελέσματα των επιτόπιων δειγματοληψιών στα όργανα των φυτών (χτένια, άνθη, καρύδια).
Η Υπηρεσία επισημαίνει ότι οι προσβολές που προκαλεί το πράσινο σκουλήκι στο παρόν στάδιο του βαμβακιού δεν είναι σημαντικές λόγω της ικανότητας του φυτού να αναπληρώνει τα κατεστραμμένα καρποφόρα όργανα. Επίσης, η δράση του πράσινου και του ρόδινου σκουληκιού στο παρόν βλαστικό στάδιο του βαμβακιού, δύναται να αναχαιτιστεί από τη δραστηριότητα των ωφέλιμων εντόμων που εγκαθίστανται αυτή την περίοδο στα βαμβακοχώραφα και που είναι χρήσιμα στις επόμενες και πιο καταστρεπτικές γενεές. Γι’ αυτό παρακαλούνται οι παραγωγοί να μην προβαίνουν σε «προληπτικές» χημικές επεμβάσεις, αφού οι αυξανόμενοι πληθυσμοί ωφέλιμων εντόμων που παρατηρούνται από τους επιτόπιους ελέγχους συμβάλλουν σημαντικά στην καταπολέμηση του πράσινου και ρόδινου σκουληκιού. Στο παρόν στάδιο και εφόσον απαιτηθεί χημική καταπολέμηση, τότε αυτή πρέπει να διενεργείται με εντομοκτόνα εκλεκτικής δράσης που είναι φιλικότερα προς τα ωφέλιμα έντομα.
Ειδικότερα, οι εχθροί που απασχολούν τους βαμβακοκαλλιεργητές στο παρόν φαινολογικό στάδιο του βαμβακιού είναι:
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΚΟΥΛΗΚΙ: Η Υπηρεσία μας τονίζει ότι στο παρόν στάδιο της καλλιέργειας, το κατώτατο όριο επέμβασης για το πράσινο σκουλήκι είναι 6-8 ζωντανές νεαρές προνύμφες (σκουλήκια 1ου και 2ου σταδίου, μήκους μέχρι 1 εκατοστό) κατά μέσο όρο ανά 100 φυτά ή χρηστικά μία (1) νεαρή προνύμφη στα φυτά ενός μέτρου επί της γραμμής κατά μέσο όρο.
Για την καταπολέμηση του λύγκου, θρίπα και των αφίδων εξακολουθούν να ισχύουν όσα αναφέρονται στην με αρ. πρωτ. 218082/05-06-2025 (1η Γεωργική Προειδοποίηση) της Υπηρεσίας μας.
Η χημική καταπολέμηση του πράσινου σκουληκιού είναι πιο αποτελεσματική όταν γίνεται στο 1ο ή στο 2ο στάδιο της προνύμφης (μήκος έως 1 εκατοστό) διότι οι μεγαλύτερης ηλικίας προνύμφες δεν είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στα εντομοκτόνα. O ψεκασμός θα πρέπει να διενεργείται κατά τις απογευματινές ώρες και μετά τη δύση του ηλίου διότι αφενός μεν τότε αυξάνεται η δραστηριότητα των προνυμφών (σκουληκιών) και κατ’ επέκταση η αποτελεσματικότητα του ψεκασμού, αφετέρου δε για την προστασία των μελισσών. Επισημαίνεται ότι εφόσον απαιτηθεί επέμβαση με φυτοπροστατευτικά μέσα και επαναληπτικοί ψεκασμοί, τότε είναι επιθυμητή η εναλλαγή σκευασμάτων διαφορετικής δράσης και διαφορετικής χημικής ομάδας κάθε φορά, και να αποφεύγεται η χρήση του ίδιου εντομοκτόνου περισσότερο από δύο (2) φορές την καλλιεργητική περίοδο για τη μείωση της πιθανότητας ανάπτυξης ανθεκτικότητας του σκουληκιού σε αυτό.
Παρακαλούνται οι συνάδελφοι Γεωπόνοι (Καταστήματα Γεωργικών Εφοδίων, Γραφεία Αγροτικής Οικονομίας κ.ά.) και οι βαμβακοπαραγωγοί που πιθανόν εντοπίσουν σημαντική εντομολογική προσβολή ή οποιοδήποτε άλλο ανησυχητικό σύμπτωμα σε βαμβακοκαλλιέργειες, να επικοινωνήσουν άμεσα με την Υπηρεσία μας (τηλ.: 2413 511119, -157, -166) και με το ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Βόλου (τηλ: 24210 66525), έτσι ώστε να εκδοθεί προειδοποίηση για την ευρύτερη περιοχή.
4. Εφαρμογή ψεκασμών με Φυτοπροστατευτικά Προϊόντα
Η Υπηρεσία μας ενημερώνει ότι οι βαμβακοπαραγωγοί είναι αποκλειστικά και μόνο υπεύθυνοι για τη λήψη της τελικής απόφασης εφαρμογής χημικών σκευασμάτων, του είδους των σκευασμάτων που θα επιλέξουν, καθώς και του τρόπου και χρόνου χρησιμοποίησης αυτών, τα οποία συμβάλουν στις ποσοτικές και ποιοτικές αποδόσεις της καλλιέργειας. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των παρασκευαστών οίκων για την αναλογία χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, την συνδυαστικότητά τους, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, καθώς και για τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης. Τα αγροχημικά πρέπει να χρησιμοποιούνται πάντοτε σύμφωνα με την ετικέτα. Σύμφωνα με τα άρθρα 9§3 και 10§3 του ν.4036/2012 (ΦΕΚ8Α) όποιος χρησιμοποιεί μη εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα υπόκειται σε διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.
Επιπλέον, πρέπει να αποφεύγονται οι ψεκασμοί με μελισσοτοξικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα, ενώ όπου κρίνεται αναγκαίο, οι ψεκασμοί πρέπει να πραγματοποιούνται την ώρα που δεν δραστηριοποιούνται οι μέλισσες, δηλαδή κατά τις απογευματινές ώρες κυρίως και μετά τη δύση του ηλίου. Οι βαμβακοπαραγωγοί οφείλουν να προειδοποιούν τους μελισσοκόμους ώστε να απομακρύνουν τα μελίσσια τους από την περιοχή του ψεκασμού. Για τον σκοπό αυτό, οι μελισσοκόμοι θα πρέπει απαραιτήτως να αναγράφουν στις κυψέλες τον κωδικό τους, το τηλέφωνο και τη διεύθυνσή τους ώστε να είναι δυνατή η έγκαιρη ειδοποίησή τους.
