«Τσουχτερό» πρόστιμο ύψους 415 εκατ. ευρώ επέβαλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στον ΟΠΕΚΕΠΕ για παρατυπίες και ανεπαρκείς ελέγχους κατά τις πληρωμές των αγροτών την περίοδο 2017-2023.
Ειδικότερα, μετά τους ελέγχους που πραγματοποίησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κρίθηκε ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ διενήργησε ανεπαρκείς ελέγχους σε ότι αφορά τις αγροτικές ενισχύσεις, παραβιάζοντας την ευρωπαϊκή νομοθεσία για τα κοινοτικά κονδύλια από την Κοινή Αγροτική Πολιτική.
«Μια άλλη παράμετρος των ανεπαρκών αυτών ελέγχων είναι η δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για απάτες όπως τα βοσκοτόπια χωρίς ζώα κλπ»
Χαρακτηριστικά όπως επισημαίνεται στην απόφαση υπ’ αριθμόν 2025/1147 με ημερομηνία 11 Ιουνίου 2025, «σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 και τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/2116, μόνο οι γεωργικές δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί με τρόπο που δεν αντιβαίνει στο δίκαιο της Ένωσης μπορούν να χρηματοδοτούνται».
Μάλιστα, όπως σημειώνεται στην συγκεκριμένη απόφαση από τους διενεργηθέντες ελέγχους, τα αποτελέσματα των διμερών συνομιλιών και τις διαδικασίες συμβιβασμού, προέκυψε ότι «μέρος των δαπανών που δηλώθηκαν από ορισμένα κράτη μέλη δεν πληροί την εν λόγω απαίτηση και, κατά συνέπεια, δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ)».
Ευνοϊκό περιβάλλον για απάτες
«Το μεγάλο αυτό πρόστιμο των 415 εκατ. ευρώ αποδεικνύει ότι η χρόνια εμμονή σε έναν συγκεκριμένο τρόπο λειτουργίας του ΟΠΕΚΕΠΕ με τη μονοδιάστατη χρήση ενός μόνου τεχνικού συμβούλου, οδήγησε σε ένα αναποτελεσματικό σύστημα ελέγχου, το οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χρεώνει στη χώρα μας και βάζει κατ’ αποκοπή πρόστιμα», σχολιάζει στον ΟΤ πρώην στέλεχος του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
«Μια από τις μεγάλες παθογένειες που συμβαίνει και φέτος είναι η καθυστερημένη έναρξη υποβολής των δηλώσεων ΟΣΔΕ, γεγονός που έχει ως συνέπεια τη μη διεξαγωγή στην ώρα τους των προβλεπόμενων ελέγχων, πράγμα που δίνει πάτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λέει ότι το σύστημα ελέγχου δεν δουλεύει», σημειώνει.
Πάντως το ερώτημα που δημιουργείται, είναι αν αυτό το πρόστιμο των 415 εκατ. ευρώ θεωρείται «τσουχτερό», τότε τι θα πρέπει να περιμένει η χώρα μας για το διάστημα του 2024 και 2025, ότι όπως εξηγεί στον ΟΤ, «το 2024 το ΟΣΔΕ άνοιξε πολύ αργά και το ‘25 ουσιαστικά ακόμα δεν έχει ακόμα αρχίσει».
Τα πρόστιμα και οι παρατυπίες
Από το συνολικό πρόστιμο των 415.051.036,74 ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος του ποσού (392.195.733,69 ευρώ) αφορά σε παρατυπίες, που έγιναν το διάστημα 2016 -2023 σε αποσυνδεδεμένες άμεσες ενισχύσεις και στην προαιρετική συνδεδεμένη στήριξη, στις οποίες περιλαμβάνονται η βασική ενίσχυση, το καθεστώς μικροκαλλιεργητών, το καθεστώς στήριξης για γεωργούς νεαρής ηλικίας, οι «πράσινες» ενισχύσεις, ενισχύσεις προς μικροκαλλιεργητές, συνδεδεμένες ενισχύσεις κ.ά.
Το υπόλοιπο ποσό των 22.855.303,05 ευρώ αφορά παρατυπίες για την περίοδο 2021 – 2023 για παρατυπίες στις διατάξεις της πολλαπλής συμμόρφωσης (τήρηση συγκεκριμένων προτύπων που αφορούν την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, την υγιεινή και ασφάλεια των γεωργών και των αγροτικών ζώων κά).
Να σημειωθεί ότι με την ίδια απόφαση αντίστοιχα πρόστιμα επέβαλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σε άλλα κράτη-μέλη, όπως τη Βουλγαρία, τη Γαλλία, τη Δανία, την Ισπανία, την Κροατία, την Τσεχία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία, την Πορτογαλία, τη Σουηδία, τη Σλοβακία, τη Λιθουανία και την Ολλανδία.
