Σημαντική τομή στη φορολογική διοίκηση φέρνουν τα επόμενα δύο χρόνια, με στόχο τη μετάβαση σε μια πλήρως ψηφιακή εποχή. Από το 2027, όλα τα βασικά φορολογικά έντυπα (Ε1, Ε2, Ε3) θα είναι όχι απλώς προσυμπληρωμένα, αλλά και απολύτως έτοιμα για υποβολή, χωρίς να απαιτείται καμία ενέργεια από τον φορολογούμενο.
Η μεγάλη αυτή αλλαγή βασίζεται στην ενσωμάτωση των τραπεζικών ροών στο σύστημα, με κομβικό σημείο το 2026, όταν θα γίνει υποχρεωτική η πληρωμή όλων των ενοικίων -κατοικιών και επαγγελματικών χώρων- αποκλειστικά μέσω τραπεζών ή παρόχων πληρωμών. Οι πληρωμές με μετρητά δεν θα αναγνωρίζονται πλέον φορολογικά και δεν θα μπορούν να δηλωθούν στο έντυπο Ε2.
Ήδη, σήμερα, το έντυπο Ε1 προσυμπληρώνεται με δεδομένα από εργοδότες, ασφαλιστικά ταμεία και τράπεζες, ενώ το Ε3 βασίζεται στα ηλεκτρονικά βιβλία της πλατφόρμας myDATA. Οι φορολογούμενοι βλέπουν τις δηλώσεις τους προσυμπληρωμένες και 1,5 εκατ. από αυτούς υποβάλουν ήδη τις δηλώσεις τους σχεδόν αυτόματα.
Το έντυπο Ε2, που αφορά εισοδήματα από ακίνητα, είναι το τελευταίο «ανοιχτό μέτωπο». Με την υποχρεωτική τραπεζική διαμεσολάβηση από το 2026, και αυτό θα προσυμπληρώνεται πλήρως. Η ΑΑΔΕ θα αντλεί αυτόματα τα ποσά των ενοικίων από τις τραπεζικές συναλλαγές, χωρίς δυνατότητα τροποποίησης από τον ιδιοκτήτη.
Η φορολογική δήλωση του 2027 θα είναι ουσιαστικά έτοιμη από την ΑΑΔΕ. Ο φορολογούμενος θα χρειάζεται μόνο να την ελέγξει και, αν συμφωνεί, να την υποβάλει μ’ ένα κλικ. Αν διαφωνεί, θα έχει τη δυνατότητα αιτιολογημένης διόρθωσης.
Το νέο μοντέλο στις φορολογικές δηλώσεις
Το μοντέλο αυτό στηρίζεται στη διασύνδεση της ΑΑΔΕ με τρίτες πηγές:
- Εργοδότες και ταμεία για μισθούς και συντάξεις
- Ηλεκτρονικά βιβλία και POS για επαγγελματικά έξοδα
- Τράπεζες για τόκους, μερίσματα και πλέον για ενοίκια
Για τις πλατφόρμες τύπου Airbnb για βραχυχρόνιες μισθώσεις, ήδη από φέτος το έντυπο Ε2 έχει αρχίσει να προσυμπληρώνεται με βάση τα ηλεκτρονικά μισθωτήρια. Σύντομα, ούτε αυτό το βήμα θα απαιτείται, καθώς τα εισπραχθέντα ποσά θα καταγράφονται αυτόματα από τις τράπεζες και θα είναι «κλειδωμένα». Το μέτρο έχει ενταχθεί στο επικαιροποιημένο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και στοχεύει στην καταπολέμηση της εκτεταμένης φοροδιαφυγής στα εισοδήματα από ακίνητα, η οποία εκτιμάται ότι ξεπερνά τα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Παράλληλα, αναμένεται να ενεργοποιηθεί το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ), όπου θα δηλωθούν εκ νέου όλα τα ακίνητα των φορολογουμένων καθώς και τα στοιχεία των ενοικιαστών τους, είτε πρόκειται για κατοικίες είτε για επαγγελματικούς χώρους. Οι αρμόδιες αρχές επισημαίνουν πως η νέα διαδικασία ενισχύει τη διαφάνεια, περιορίζει τα λάθη και επιταχύνει τις διαδικασίες. Ο φορολογούμενος θα μπορεί να δει την προσυμπληρωμένη δήλωση στην πλατφόρμα του Taxisnet και να προχωρήσει στην υποβολή χωρίς ταλαιπωρία.
Για όσους επιχειρήσουν να παρακάμψουν τη νέα πραγματικότητα, το Υπουργείο Οικονομικών προειδοποιεί: Ενοίκια που δεν καταβάλλονται μέσω τραπεζικού συστήματος δεν θα γίνονται δεκτά στη δήλωση και θα επισύρουν πρόστιμα. Πρόστιμα εξετάζονται και για τους ενοικιαστές που θα δεχτούν να πληρώσουν με μετρητά.
Το νέο σύστημα δεν αποσκοπεί μόνο στην είσπραξη φόρων, αλλά και στην οικοδόμηση μιας νέας σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ πολίτη και κράτους, με την τεχνολογία να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο. Όπως τονίζουν στελέχη της διοίκησης, το 2027 δεν θα είναι απλώς μια ακόμα χρονιά δηλώσεων -θα είναι το έτος όπου η φορολογία περνά οριστικά στην ψηφιακή εποχή.
Αλλαγές και στο έντυπο ΦΠΑ
Εν τω μεταξύ, από 1η Ιουλίου αλλάζει και το έντυπο περιοδικής δήλωσης ΦΠΑ. Με απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, το παλιό έντυπο καταργείται και αντικαθίσταται από νέο ηλεκτρονικό έντυπο με επιπλέον κωδικούς.
Καινοτομία αποτελεί η υποχρέωση αναγραφής IBAN για τις δηλώσεις ΦΠΑ που οδηγούν σε επιστροφή φόρου. Αν δεν δηλωθεί IBAN, το σύστημα θα εμφανίζει σχετικό μήνυμα και σύνδεσμο για άμεση συμπλήρωση του λογαριασμού.
Η αλλαγή αυτή συνδέεται με την εφαρμογή του νέου Κώδικα ΦΠΑ και την ευρύτερη ψηφιοποίηση των υπηρεσιών της ΑΑΔΕ, με στόχο τη διευκόλυνση των συναλλαγών για πολίτες και επιχειρήσεις. Το νέο έντυπο θα χρησιμοποιείται για όλες τις πράξεις από 1η Ιουλίου και μετά, ανεξαρτήτως μεθόδου τήρησης βιβλίων.