Σημαντικές ανατροπές στα τεκμήρια διαβίωσης της εφορίας οι οποίες θα αφορούν τα ακίνητα και αυτοκίνητα, καθώς και την ελάχιστη τεκμαρτή δαπάνη, δρομολογεί το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Τα μέτρα θα οριστικοποιηθούν μέσα στο καλοκαίρι και θα εξαγγελθούν στη ΔΕΘ από τον πρωθυπουργό και στόχο έχουν να καταστούν πιο δίκαια και αντικειμενικά και να εξαλειφθούν οι στρεβλώσεις που παρουσιάζονται σήμερα.
Τα νέα τεκμήρια, που θα είναι μειωμένα κατά 30% μεσοσταθμικά σε σχέση με τα υφιστάμενα, ενδεχομένως θα ισχύσουν από τα εισοδήματα του 2025 που θα φορολογηθούν το 2026, εφόσον οι αρμόδιες υπηρεσίες προλάβουν να ολοκληρώσουν τις τεχνικές προσαρμογές ή εναλλακτικά θα εφαρμοστούν από το φορολογικό έτος 2026.
Στον τομέα των ακινήτων για τον υπολογισμό της τεκμαρτής δαπάνης, θα εισαχθούν περισσότερες παράμετροι, μεταξύ των οποίων και η αντικειμενική αξία.
Σήμερα το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία που δηλώνει ο φορολογούμενος υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της. Συγκεκριμένα:
· μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
· από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
· από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
· από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
· από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.
· Για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας ισχύει τεκμήριο 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας του ακινήτου.
Δεν υπάρχει όμως ο παράγοντας «αντικειμενική αξία», ο οποίος υπεισέρχεται μόνο στα ακίνητα με αντικειμενική αξία άνω των 2.799 ευρώ ανά τ.μ. για τα οποία το τεκμήριο προσαυξάνεται κατά 40% και κατά 70% για τις κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ και άνω.
Όμως, για τη συντριπτική πλειοψηφία των ακινήτων, με αξία έως 2.799 ευρώ ανά τ.μ. δεν υφίσταται το κριτήριο της αντικειμενικής τιμής και άρα μια κατοικία 100 τ.μ. σε μια υποβαθμισμένη περιοχή με αντικειμενική αξία 400 ευρώ ανά τ.μ. έχει το ίδιο τεκμήριο με μια κατοικία 100 τ.μ. που είναι σε μια περιοχή με τιμή ζώνης 2.700 ευρώ.
Στόχος του ΥΠΕΘΟΟ είναι να αρθεί αυτή η στρέβλωση και να εισαχθεί στον τρόπο υπολογισμού της τεκμαρτής δαπάνης της κατοικίας και η αντικειμενική αξία.
Υπάρχουν σκέψεις για την εισαγωγή και άλλων παραμέτρων όπως είναι το κόστος ηλεκτροδότησης, ύδρευσης και συντήρησης, αλλά το ζήτημα είναι να μην καταστεί πολύπλοκη η διαδικασία υπολογισμού.
Αυτοκίνητα
Μεγάλες είναι οι αλλαγές στα τεκμήρια των αυτοκινήτων, καθώς αλλάζει ριζικά η μέθοδος υπολογισμού τους. Σήμερα υπολογίζονται αποκλειστικά με βάση τον κυβισμό τους, μια μέθοδος που θεωρείται ξεπερασμένη από επιτελείς του υπουργείου Οικονομικών.
Με το υφιστάμενο σύστημα, δύο αυτοκίνητα 1.800 κ.ε. και ίδιας ηλικίας έχουν την ίδια τεκμαρτή δαπάνη, ενώ μπορεί να έχουν διαφορά στην αξία τους, αρκετών χιλιάδων ευρώ. «Αυτό δεν είναι δίκαιο», αναφέρουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου.
Το σύστημα που σχεδιάζεται θα προσδιορίζει την τεκμαρτή δαπάνη του αυτοκινήτου με βάση τις πραγματικές ετήσιες δαπάνες που θα περιλαμβάνουν το κόστος των τελών κυκλοφορίας, της ασφάλισης, των τακτικών service, καθώς και μια εκτιμώμενη δαπάνη καυσίμων στη ετήσια βάση.
Το άθροισμα των δαπανών αυτών θα προσαυξάνεται με ένα συντελεστή που θα προκύπτει από την τρέχουσα αξία του αυτοκινήτου.
Η ελάχιστη δαπάνη
Αλλαγές αναμένονται και στις διατάξεις για τα ελάχιστα ποσά τεκμηρίων διαβίωσης, τα οποία σήμερα είναι 3.000 ευρώ για τους άγαμους και 5.000 ευρώ για τους έγγαμους.
Οι σκέψεις είναι τα συγκεκριμένα ποσά είτε να μειωθούν ή να παραμείνουν σε ισχύ, αλλά μόνο για όσους φορολογουμένους δεν βαρύνονται από άλλα τεκμήρια διαβίωσης.
Δηλαδή, τους φορολογούμενους που έχουν και άλλα τεκμαρτά βάρη να μην προσαυξάνονται και με την ελάχιστη τεκμαρτή δαπάνη.
Αντίθετα τα ελάχιστα ποσά των 3.000 ή 5.000 ευρώ να εφαρμόζονται μόνο σε όσους δεν έχουν άλλες τεκμαρτές δαπάνες ή έχουν αλλά είναι χαμηλότερες από το ύψος της ελάχιστης δαπάνης.