Της Εύας Καλογήρου
Η ξηρασία που πλήττει την Ευρώπη από τον Μάρτιο επιδεινώνεται και εξαπλώνεται σε περισσότερες χώρες, προειδοποίησε πριν από λίγες ημέρες η επιστημονική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Joint Research Center).
H έλλειψη βροχοπτώσεων και οι υψηλότερες από το συνηθισμένο θερμοκρασίες έχουν στεγνώσει τα εδάφη και έχουν στερέψει τους ποταμούς σε μεγάλες εκτάσεις της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.
Τα μοντέλα προβλέψεων του Ενιαίου Κέντρου Ερευνών της Κομισιόν, δείχνουν ότι ως και τον Ιούνιο θα υπάρχουν ξηρότερες συνθήκες από το μέσο όρο τόσο στη Βόρεια όσο και στη Δυτική Ευρώπη. Η κατάσταση εμπνέει ανησυχία όχι για το σύνολο της ηπείρου και τις γειτονικές χώρες, αφού θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις στα οικοσυστήματα, τη γεωργία και στις πλωτές μεταφορές σε όλη την Ευρώπη και στις γειτονικές περιοχές.
Προς το παρόν οι μόνες χώρες που μοιάζει να την έχουν «γλιτώσει» είναι η Ιβηρική χερσόνησος, η νότια Γαλλία και το μεγαλύτερο μέρος της Ιταλίας. Αντιθέτως, κάποια τμήματα της Κύπρου, της Ελλάδας των Βαλκανίων, καθώς και της Τουρκίας, έχουν φτάσει στο κόκκινο στάδιο στου «συναγερμού».
Με βάση τον χάρτη ξηρασίας του ερευνητικού κέντρου της ΕΕ, ο κίνδυνος φαίνεται να είναι μεγαλύτερος στην Ανατολική Ελλάδα – συμπεριλαμβανόμενης της Αττικής και των νησιών του Αιγαίου. Σε άλλες περιοχές, ιδίως στην Πελοπόννησο και την Στερεά, συνίσταται απλή «παρακολούθηση». Στην τελευταία έκθεση της Κομισιόν αναφέρεται ότι στην Ιβηρική, την Κεντρική Ιταλία και την Ελλάδα μπορεί να έχουμε και μεγαλύτερη υγρασία από την αναμενόμενη για την εποχή. Τονίζεται ωστόσο ότι υπάρχει αβεβαιότητα στις προβλέψεις λόγω της μεταβλητότητας των διαφόρων μοντέλων που χρησιμοποιούνται.
Τι θα συμβεί στη Θεσσαλία; Έχει η περιοχή αποθέματα νερού για να καλύψει τη δύσκολη χρονιά;
Κληθείς να σχολιάσει το «καμπανάκι της Κομισιόν», ο πρόεδρος της ΠΟΣΓ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Γεωπόνων) και περιφερειακός σύμβουλος, Δημήτρης Σοφολόγης τόνισε τα εξής:
“Συχνά η Ευρωπαϊκή Ένωση κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σε ό,τι αφορά την κλιματική αλλαγή (ξηρασία, πλημμύρες, παγετοί).
Η ξηρασία είναι ένα ζήτημα που έχει σχέση με μια παρατεταμένη περίοδο έλλειψης βροχοπτώσεων και είναι αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής που τη βιώνουμε αρκετά χρόνια τις τελευταίες περιόδους, γεγονός που καταδεικνύει την ανάγκη για την άμεση κατασκευή έργων υποδομής στη Θεσσαλία.
Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση θα έχουμε έντονο πρόβλημα με μικρές, κακές αποδόσεις μέχρι και μια πιθανή αναδιάρθωση των καλλιεργειών που θα είναι καταστρεπτική για το αγροτικό εισόδημα.
Θέλουμε να είμαστε οπωσδήποτε επαρκείς στο αρδεύσιμο νερό γιατί όταν έχουμε μια κατάσταση δύσκολη σε ό,τι αφορά την επισιτιστική κρίση, όταν προκύπτουν πολλές φορές ακραία θέματα όπως πόλεμοι μεταξύ κρατών μελών, όταν έχουμε δασμούς μεταξύ αμερικανικής και ευρωπαϊκής ηπείρου, αυτό καταδεικνύει την ανάγκη να είμαστε παραγωγικοί και να στραφούμε σε περιπτώσεις που πρέπει να παράγουμε.
Συχνά από τον κώδωνα του κινδύνου της ΕΕ προκύπτουν ενισχύσεις από το Γεωργικό Αποθεματικό, μια ενίσχυση που ξεκίνησε το 2013 και κάθε χρόνο είναι ένας κουμπαράς χρημάτων για τις χώρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα.
Μια περίπτωση τέτοια είναι πρόσφατα στις 6 Μαρτίου του 2025 που εξεδόθη ένας κανονισμός που είναι για την ξηρασία αλλά και για πλημμύρες, σε χώρες που επλήγησαν (Ουγγαρία, Λετονία,Ισπανία) και αγρότες-μέλη οργανώσεων παραγωγών θα λάβουν ενίσχυση.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε με έργα υποδομής και παρεμβάσεις.
Σημαντικό ζήτημα είναι η μεταφορά του Αχελώου και μικρότερα πολλά έργα. Από πέρυσι έχουν ψηφιστεί με πράξη πολιτικού συμβουλίου τα Σχέδια Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής, που στην ουσία είναι ένα μεγάλο σχέδιο για το πως θα εφαρμοστεί σε κάθε διαμέρισμα το ζήτημα της ξηρασίας, της έλλειψης του νερού και της αντιμετώπισης τέτοιων φαινομένων”.
Πάντως, οι επιστήμονες φοβούνται άλλο ένα καταστροφικό καλοκαίρι για τις καλλιέργειες, καθώς οι συνθήκες ξηρασίας επιδεινώνονται, με απαραίτητη όσο ποτέ τη λήψη μέτρων.
