Σε σαρωτικές αλλαγές στον μηχανισμό επιστροφών και επιβολής προστίμων για τον ΦΠΑ προχωρά η ΑΑΔΕ, επιχειρώντας να ενισχύσει τη ρευστότητα των επιχειρήσεων, αλλά και να εντείνει την πίεση προς τους ασυνεπείς φορολογούμενους.
Με την ενεργοποίηση αυτοματοποιημένων διαδικασιών, τόσο η εκκαθάριση των αιτημάτων επιστροφής όσο και η επιβολή κυρώσεων για εκπρόθεσμες δηλώσεις ΦΠΑ περνούν πλέον σε ένα εντελώς νέο επίπεδο.
Το υφιστάμενο σύστημα αυτόματης επιστροφής ΦΠΑ, που θεσμοθετήθηκε με την απόφαση Α.1104/2020, θα περάσει από «λίφτινγκ». Στόχος της ΑΑΔΕ είναι έως το τέλος του 2025, το 95% των αιτημάτων επιστροφής ΦΠΑ να διεκπεραιώνεται χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, άμεσα και με διαφάνεια. Ουσιαστικά, επιχειρήσεις που ανήκουν στη λεγόμενη «χρυσή λίστα» —δηλαδή όσες έχουν ελεγχθεί στο παρελθόν, δεν παρουσιάζουν φορολογικές παραβάσεις και δεν σχετίζονται με δίκτυα απάτης— θα απολαμβάνουν την αυτόματη επιστροφή του ΦΠΑ που τους αναλογεί.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, το 2024 η ΑΑΔΕ διεκπεραίωσε 48.549 αιτήματα, επιστρέφοντας 3,3 δισ. ευρώ σε επιχειρήσεις. Ωστόσο, 1.048 αιτήματα παραμένουν σε εκκρεμότητα για διάστημα άνω των 90 ημερών, συνολικού ύψους σχεδόν 100 εκατ. ευρώ, στερώντας από τις επιχειρήσεις πολύτιμη ρευστότητα.
ΦΠΑ: Σφιχτά χρονοδιαγράμματα και για τις ενδοκοινοτικές επιστροφές
Για αιτήματα επιστροφής ΦΠΑ που υποβάλλονται από υποκείμενους σε άλλα κράτη-μέλη, η ΑΑΔΕ δεσμεύεται:
- να αποδίδει το 40% των ποσών εντός 4,5 μηνών, όταν δεν απαιτείται συμπληρωματική τεκμηρίωση, και
- να ολοκληρώνει το 95% των επιστροφών εντός 8,5 μηνών, ανεξαρτήτως αιτήματος παροχής πρόσθετων πληροφοριών.
Τα πρόστιμα για καθυστερημένες δηλώσεις
Την ίδια ώρα, μπαίνει τέλος στην πολύμηνη καθυστέρηση επιβολής προστίμων για τις εκπρόθεσμες δηλώσεις ΦΠΑ. Έως τα τέλη Ιουνίου τίθεται σε εφαρμογή νέο ψηφιακό σύστημα, το οποίο θα εντοπίζει σε πραγματικό χρόνο τις καθυστερημένες υποβολές δηλώσεων και θα εκδίδει αυτόματα τα προβλεπόμενα πρόστιμα.
Μόλις ο φορολογούμενος ή ο λογιστής υποβάλει εκπρόθεσμα τη δήλωση, το πρόστιμο θα βεβαιώνεται και θα κοινοποιείται άμεσα μέσω του ηλεκτρονικού περιβάλλοντος της ΑΑΔΕ, χωρίς παρεμβάσεις από τις ΔΟΥ. Πρόκειται για μια καινοτομία που όχι μόνο ενισχύει τη φορολογική συμμόρφωση, αλλά και μειώνει δραστικά τη γραφειοκρατία και την καθυστέρηση στην επιβολή των διοικητικών κυρώσεων.
Η ψηφιακή μετάβαση που επιχειρεί η ΑΑΔΕ στον τομέα του ΦΠΑ αποσκοπεί στην οικοδόμηση μιας νέας σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ φορολογικής διοίκησης και συνεπών επιχειρήσεων. Από την άλλη, δεν αφήνει περιθώρια αδράνειας για όσους παραβλέπουν ή αμελούν τις υποχρεώσεις τους.
