Οφειλέτες με μεσαία εισοδήματα που ήταν ως τώρα ουσιαστικά αποκλεισμένοι από τη ρύθμιση χρεών με τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό μπορούν πλέον να κάνουν αιτήσεις, ενώ ειδική προθεσμία έχουν για να υποβάλουν αίτηση όσοι είχαν στο παρελθόν απορριφθεί από τον Μηχανισμό λόγω υψηλών εισοδημάτων.
Η νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα του Εξωδικαστικού άνοιξε στις 30 Απριλίου και ενσωματώνει τις ευνοϊκές ρυθμίσεις του νόμου 5193/2025 – ΦΕΚ Α 56/11.04.2025. Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά στη διεύθυνση https://www.gov.gr/ipiresies/periousia-kai-phorologia/diakheirise-opheilon/exodikastikos-mekhanismos-ruthmises-opheilon χρησιμοποιώντας τους κωδικούς πρόσβασης στο Taxisnet.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ειδικό μεταβατικό καθεστώς ισχύει, βάσει του νόμου, για όσους είχαν υποβάλει στο παρελθόν αιτήσεις και αυτές απορρίφθηκαν από τους πιστωτές, επειδή οι οφειλέτες δεν πληρούσαν τα κριτήρια για να υπαχθούν στην κατηγορία των ευάλωτων και να εξασφαλίσουν την αυτόματη αποδοχή των ρυθμίσεων.
Για αυτή την κατηγορία οφειλετών, ο νόμος ορίζει ότι «εντός αποκλειστικής προθεσμίας δύο (2) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, επιτρέπεται η υποβολή νέας αίτησης για υπαγωγή στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών σε οφειλέτες των οποίων οι αιτήσεις απορρίφθηκαν και εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 3 του άρθρου 14 του ως άνω νόμου για τη ρύθμιση οφειλών προς τους χρηματοδοτικούς φορείς, το δημόσιο και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης».
Δεδομένου ότι ο νόμος δημοσιεύθηκε και τέθηκε σε ισχύ στις 11 Απριλίου 2025, αυτό σημαίνει ότι μέχρι τις 11 Ιουνίου θα έχουν κατ’ εξαίρεση τη δυνατότητα υποβολής αίτησης όσοι είχαν αιτήσεις που απορρίφθηκαν στο παρελθόν.
Διπλάσια εισοδηματικά όρια
Μέχρι τώρα ίσχυαν πολύ χαμηλά όρια εισοδήματος και περιουσίας για να χαρακτηρισθεί ένας οφειλέτης ως ευάλωτος και να έχει το προνόμιο να γίνεται δεκτή η ρύθμιση των χρεών βάσει του ειδικού αλγορίθμου, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα οι πιστωτές να αρνηθούν τη ρύθμιση.
Η μεγάλη αλλαγή με τον νέο νόμο είναι ότι τα όρια εισοδήματος και περιουσίας διπλασιάζονται και, έτσι, μπορούν να ρυθμίσουν αυτόματα τα χρέη τους νοικοκυριά με μεσαία εισοδήματα. Για παράδειγμα, για μια τετραμελή οικογένεια το όριο εισοδήματος τίθεται στα 35.000 ευρώ.
Οι παραπάνω αλλαγές έχουν σαν αποτέλεσμα τον δωδεκαπλασιασμό των φυσικών προσώπων που χαρακτηρίζονται ως «επιλέξιμοι οφειλέτες» από 7% σε 85% του συνόλου των αιτούντων.
Σημειώνεται ότι ο διπλασιασμός των ορίων αυτών έχει ως προϋπόθεση ο οφειλέτης να έχει ανώτατο όριο ήδη μη εξυπηρετούμενων τραπεζικών οφειλών (δηλαδή σε τράπεζες ή servicers) τα 300.000 ευρώ.
Με βάση την προηγούμενη ρύθμιση ίσχυαν τα εξής εισοδηματικά κριτήρια:
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό: 7.000 €
Δύο μέλη: 10.500 €
Τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο: 14.000 €
Τέσσερα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα: 17.500 €
Πέντε μέλη και άνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα και άνω: 21.000 €
Όφελος ένταξης στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό
Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός αποτελεί μία ολιστική και βιώσιμη λύση για φυσικά και νομικά πρόσωπα με οφειλές άνω των 10.000 ευρώ προς το Δημόσιο, Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, τράπεζες, servicers καθώς και για οφειλές και υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη φορολογική διοίκηση.
Στα οφέλη ένταξης στον Μηχανισμό συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:
Αναστολή των μέτρων ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη εφόσον τηρείται η ρύθμιση.
Η πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους των ευάλωτων οφειλετών γίνεται καταρχήν υποχρεωτικά αποδεκτή από τις Τράπεζες, τους servicers και το Δημόσιο.
Η υποχρέωση του πιστωτή να καταθέτει έγγραφη πρόταση ρύθμισης προς τον οφειλέτη τρεις μήνες πριν από τον πλειστηριασμό.
Έκδοση αποδεικτικού φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας.
Ρύθμιση των δανείων που έχουν εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
Δυνατότητα διαγραφής βασικής οφειλής, τόκων, προστίμων & προσαυξήσεων.
Μερική διαγραφή χρέους ενώ αποφεύγεται η προσφυγή σε δικαστικές λύσεις. Προϋπόθεση είναι η απόδειξη πραγματικής οικονομικής αδυναμίας από την πλευρά του οφειλέτη, των συνοφειλετών καθώς και των εγγυητών.
Δημιουργία ενός μακροχρόνιου πλάνου αποπληρωμής των οφειλών που φθάνουν έως τις 240 δόσεις για οφειλές προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και έως 420 δόσεις προς χρηματοπιστωτικούς φορείς.
Υποχρεώνονται οι πιστωτές να καταθέσουν πρόταση ρύθμισης
Με τον νέο νόμο, εξάλλου, θεσμοθετείται η υποχρέωση του πιστωτή να καταθέσει έγγραφη πρόταση ρύθμισης στον οφειλέτη πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού.
Η πρόταση από τον πιστωτή πρέπει να έχει γίνει τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού και να έχει κατατεθεί με κάθε πρόσφορο μέσο , συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο οφειλέτης να έχει εγγραφεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα προσωποποιημένης ενημέρωσης του πιστωτή- servicer.
Απαλλαγή από τις οφειλές
Εάν δεν επαρκεί η περιουσία του οφειλέτη, δεν ανοίγεται πτωχευτική διαδικασία αλλά εγγράφεται στο Μητρώο Φερεγγυότητας.
Στο πλαίσιο αυτό, επεκτείνεται πλέον η δυνατότητα του εισηγητή δικαστή να εκδώσει και για αυτούς τους οφειλέτες πράξη με την οποία διαπιστώνεται η επέλευση της απαλλαγής.
Οι προθεσμίες ενόψει κατάσχεσης
Γίνεται επέκταση προθεσμιών, ώστε να μπορεί ο ευάλωτος οφειλέτης να ενταχθεί στο ενδιάμεσο πρόγραμμα. Μέχρι σήμερα, προκειμένου να συμβεί αυτό, ο οφειλέτης όφειλε να κάνει αίτηση εντός 60 ημερών πριν από την κατάσχεση, με αποτέλεσμα πολλοί να χάνουν τις προθεσμίες.
Πλέον ο ευάλωτος οφειλέτης θα έχει τη δυνατότητα υποβολής αίτησης τουλάχιστον 20 μέρες πριν από τον πλειστηριασμό. Το ενδιάμεσο πρόγραμμα επεκτείνεται για επιπλέον έξι μήνες έτσι ώστε να ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες ενέργειες για τη σύσταση και λειτουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης.
Ρύθμιση δανείων με εγγύηση Ελληνικού Δημοσίου
Η δυνατότητα να ρυθμίζονται μέσω του Εξωδικαστικού Μηχανισμού και τα δάνεια με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, προϋπήρχε. Πλέον, επεκτείνεται και στους οφειλέτες που θα επιλέξουν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους μέσω της διαδικασίας εξυγίανσης.