Ειδυλλιακές οι εικόνες που έρχονται από τα παράλια του δήμου Αγιάς (Βελίκα), με τα πανέμορφα και ολάνθιστα κρινάκια της θάλασσας να προσφέρουν στον επισκέπτη ένα όμορφο θέαμα με φόντο την ανατολή του ήλιου.
Επιβιώνοντας εδώ και αιώνες στην άμμο, το κρινάκι της θάλασσας (Pancratium maritimum) αποτελεί χαρακτηριστικό αγριολούλουδο της παράλιας χλωρίδας της Μεσογείου, κινδυνεύοντας δυστυχώς από την ανθρώπινη παρέμβαση και την αλόγιστη τουριστική ανάπτυξη, που πολλές φορές το καταστρέφει.
Γνωστές από την αρχαιότητα οι δραστικές ουσίες του φυτού, ενώ σύμφωνα με τη βιβλιογραφία και τις σχετικές μελέτες (Χριστίνα Τεσσερομμάτη, αναπληρώτρια καθηγήτρια Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστήμιου Αθηνών, «Φυτά με φαρμακολογικές δράσεις: Σύγχρονες φυτοθεραπευτικές δυνατότητες») το αλκοολούχο εκχύλισμά του έχει αντιμικροβιακή δράση, το δε εκχύλισμα όλου του φυτού χρησιμοποιείται στην κοσμετολογία.
Στον βολβό απέδιδαν φαρμακευτικές ιδιότητες, ενώ το άνθος του το χρησιμοποιούσε συχνά ο Έλληνας Ιατρός, Ριζοτόμος, Φαρμακοποιός – Φαρμακολόγος και Βοτανολόγος, Διοσκουρίδης (10 μ.Χ. – 90 μ.Χ.), ως αντιασθματικό και αντιβηχικό. Το Παγκράτιο το Παράλιο, του οποίου η ονομασία (pancratium/παγκράτιο) προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις «παν – κραταιός» (όλος δύναμη), πιθανόν αναφέρεται στην αντοχή του φυτού, που μπορεί να επιβιώσει σε ακραία κλίματα.
Το αυτοφυές φυτό ανήκει στην οικογένεια των Αμαρυλλιδών και συναντάται σε αμμουδερές παραλίες, όπου βρίσκονται θαμμένοι οι βολβοί του. Είναι πολυετές και ανθίζει το καλοκαίρι. Τα κρινάκια εμφανίζονται μέσα από την καυτή άμμο και το καθένα έχει έξι πέταλα, τα οποία διαμορφώνουν ένα στέμμα, όπως οι ασφόδελοι, και γι’ αυτό ονομάζεται και «Θαλάσσιος Ασφόδελος».
Ε.Π.