Ο Μπερνάρντο Κάαλ Ξολ (Bernardo Caal Xol) υπερασπίζεται τα δικαιώματα του λαού του, των Κ’έκτσι (Q’eqchi), από τα «αναπτυξιακά» σχέδια των δυτικών επιχειρήσεων.
Είκοσι τρεις φυλές Μάγια ζουν εδώ και αιώνες στην περιοχή Άλτα Βεραπάζ (Alta Verapaz), στη βόρεια Γουατεμάλα. Το 2010 όμως, η ισπανική εταιρεία ACS «Cobra ACS», ιδιοκτησίας του Προέδρου της Ρεάλ Μαδρίτης Φλορεντίνο Πέρεθ (Florentino Perez) (που έχει πλέον εξαγοραστεί από τη γαλλική VINCI), αποφασίζει να αναγείρει μια σειρά από υδροηλεκτρικά φράγματα στο ποταμό Καχαμπόν (Cahabón).
Για τους ιθαγενείς όμως, αυτό το ποτάμι είναι όλη τους η ζωή. Είναι η ύδρευση, η άρδευση και η τροφή τους. Το σταμάτημα της ροής του, σε μήκος 50 χιλιομέτρων, ισοδυναμεί με τον εξανδραποδισμό τους. Επιπλέον, για τους Μάγια της περιοχής, το ποτάμι είναι ένα ζωντανό -και ιερό- όν, που το σέβονται και το λατρεύουν.
Απέναντι στην οικοδομική επέλαση, για την οποία κανείς δεν τους ρωτάει, οι ιθαγενείς εξεγείρονται, διαμαρτύρονται, καταφεύγουν στα δικαστήρια για να βρουν το δίκιο τους. Ο Μπερνάρντο Κάαλ Ξολ αναδεικνύεται σε ηγέτη αυτού του κινήματος, επειδή γνωρίζει ισπανικά κα είναι φύλαρχος μιας από τις τοπικές ομάδες. Επιβραβεύεται με τη σύλληψη και την καταδίκη του σε εφτά χρόνια φυλάκισης, με εντελώς κατασκευασμένες και αστήρικτες κατηγορίες, μία πρακτική που το κράτος της Γουατεμάλας επιφυλάσσει για τους ιθαγενείς που αντιδρούν -όσους τουλάχιστο δεν τους εκτελούν οι παραστρατιωτικές πολιτοφυλακές των κτηνοτρόφων και των επιχειρηματιών, που εποφθαλμιούν το φυσικό περιβάλλον. Η Διεθνής Αμνηστία εκστρατεύει για την απελευθέρωση του Μπερνάρντο, που πράγματι αποφυλακίζεται μετά από τέσσερα χρόνια κάθειρξης, λόγω καλής συμπεριφοράς. Η αποφυλάκιση γίνεται με αναστολή, που σημαίνει πως ανά πάσα στιγμή μπορεί να συλληφθεί και να φυλακισθεί για να εξαντλήσει την επταετή ποινή του, εφόσον (εννοείται) γίνει και πάλι «ενοχλητικός».
Ε λοιπόν, θα γίνει. O λαός του ήδη μαστίζεται από παιδικό υποσιτισμό, αναγκαστικές μετακινήσεις, μετανάστευση και αυτοεξορία. Ο Μπερνάρντο μόλις διέσχισε τον Ατλαντικό για να εξηγήσει στους Ευρωπαίους τι κάνουν οι εταιρείες τους, και πώς θυσιάζουν αόρατους ανθρώπους (σαν τον ίδιο και τη φυλή του), στον βωμό των «αναπτυξιακών» σχεδίων που τόσο γενναιόδωρα στηρίζουν οι κυβερνήσεις που εκείνοι υπερψηφίζουν.
