Γράφει ο Χρήστος Τσαμαδιάς
Δεν θεωρείται έκπληξη η πυραυλική επίθεση του Ιράν προς το Ισραήλ. Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι κάτι τέτοιο ήταν αναμενόμενο μετά την επίθεση του Ισραήλ στο Ιρανικό προξενείο στην Δαμασκό. Επομένως η προμελετημένη, προαναγγελθείσα και τηλεοπτικώς μεταδιδόμενη επίθεση του Ιράν, στην οποία μάλλον δεν θα δοθεί συνέχεια, όπως δηλώνουν και οι ίδιοι οι Ιρανοί, ήταν κίνηση που λίγο-πολύ την περιμέναμε. Οι λόγοι της επίθεσης, που για κάποιους μπορεί να ακούγονται δικαιολογημένοι, είναι πολιτικοί γιατί ένα κράτος σαν το Ιράν δεν θα άφηνε χωρίς απάντηση την επίθεση του Ισραήλ και για αυτό είδαμε σε ‘ζωντανή σύνδεση’ την προετοιμασία, την αντιμετώπιση αλλά και τους πανηγυρισμούς που μας θύμισαν γλέντι για την κατάκτηση του πρωταθλήματος στην Τεχεράνη.
Είναι σίγουρα στενάχωρο να γίνεται μια πολεμική σύρραξη σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου αλλά αυτό που μας ενδιαφέρει είναι αν οι βόμβες που αποκρούστηκαν ή θα πέσουν τις επόμενες μέρες, μάς επηρεάσουν στην Ελλάδα.
Όσο ‘επιμένουμε’ στο μοντέλο της οικονομίας που έχουμε αυτή την στιγμή στην Ελλάδα (δηλαδή να είμαστε αυτάρκεις ενεργειακά αλλά να έχουμε σοβαρά ελλείμματα σε διάφορα τρόφιμα όπως και άλλα προϊόντα) θα επηρεαζόμαστε από οιαδήποτε σημαντική γεωπολιτική κρίση στον κόσμο, απλά δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πόσο θα επηρεαστούμε.
Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια ξεπέρασαν τα γεωπολιτικά γεγονότα ανώδυνα και έκλεισαν τις επόμενες τρεις ημέρες με μια μικρή άνοδο. Η νέα πηγή έντασης αντιμετωπίστηκε ψύχραιμα και συνετά από τις περισσότερες κυβερνήσεις στον κόσμο και όλοι είναι αισιόδοξοι ότι θα βρεθεί η διπλωματική λύση που δεν προβλέπει απάντηση στους συγκεκριμένους βομβαρδισμούς και γενίκευση της σύρραξης. Στα αξιοσημείωτα είναι ότι ακόμα και η τιμή για το ‘μαύρο χρυσό΄ υποχωρεί… Όλοι όμως είναι επιφυλακτικοί γιατί η τιμή του επηρεάζει τις μεταφορές επομένως και το κόστος των προϊόντων. Τα παραπάνω έχουν συμβεί γιατί οι αγορές αντιμετώπισαν το συμβάν ως μετρημένα αντίποινα, παρά ως απόπειρα κλιμάκωσης των διαφορών που έχουν οι δύο χώρες.
Η αύξηση του ενεργειακού κόστους είναι κάτι που προκαλεί τεράστιους πονοκεφάλους σε όλες τις κυβερνήσεις γιατί αν συμβεί κάτι τέτοιο δεν θα μπορέσουν να αντιδράσουν εύκολα και για αυτό ο Υπουργός Οικονομίας και ο κεντρικός Τραπεζίτης έχουν πιάσει χαρτί και μολύβι και κάνουν ασκήσεις επί χάρτου για να το αντιμετωπίσουν. Αυτό σημαίνει ότι κάποιες πληρωμές του Δημοσίου θα πάνε πιο πίσω… και όλα αυτά σε μια χρόνια που ο Τουρισμός έχει ξεκινήσει καταπληκτικά για την χώρα μας και δείχνει ότι δεν θα επηρεαστούμε από την απώλεια των Ισραηλινών τουριστών που δεν θα μας επισκεφτούν φέτος.
Τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή αγορά θεωρείται από τις πλέον ‘εκπαιδευμένες’ , και πώς να μην είναι αφού έχουμε περάσει από πανδημία, πόλεμο Ρωσία – Ουκρανία, απεξάρτηση από το Ρωσικό παράγοντα αλλά και γενικότερα τα προβλήματα που είχε η Ευρωπαϊκή Ένωση με την οικονομία της, επομένως θα αντέξουμε ακόμα μια σύρραξη στην Μέση Ανατολή.
Από τα πρώτα στοιχεία, οι αγορές δεν το αντιμετώπισαν σαν καταστροφή και κάπως έτσι πρέπει να το αντιμετωπίσουμε και εμείς. Το κόστος κάποιων προϊόντων μπορεί να έχει ανέβει από πέρυσι ή θα ανέβει τις επόμενες μέρες ( αύξηση του κατώτατου μισθού) αλλά το πρόσφατο γεγονός δεν θα ανεβάσει τις τιμές
Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε όλοι μας είναι ότι τα χρήματα που έχουμε στον προσωπικό, στον οικογενειακό ή στον επαγγελματικό τραπεζικό λογαριασμό δεν φτάνουν! Ο μέσος Έλληνας δεν προβληματίζεται για το τι συμβαίνει στην Μέση Ανατολή, βραχυπρόθεσμα σκέφτεται από που θα προμηθευτεί τον πασχαλινό οβελία και αναρωτιέται γιατί η φέτα Ελάσσονας ή το τσίπουρο Τυρνάβου “πρέπει” σύμφωνα με κάποιους να πουληθεί πιο ακριβά από πέρυσι. Δύσκολο ερώτημα που η απάντηση του είναι ότι μπορεί να ανέβει για πολλούς λόγους αλλά σίγουρα όχι γιατί πέφτουν βόμβες στο Τελ Αβίβ.
*Ο κ. Χρήστος Τσαμαδιάς είναι Ενεργειακός Αναλυτής και Σύμβουλος Ενέργειας