Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ
Στη Λάρισα θα βρίσκετε απόψε το βράδυ η γνωστή συγγραφέας Μαίρη Κόντζογλου, προκειμένου να παρουσιάσει και στην πόλη μας της νέα μυθιστορηματική διλογία της «Από ήλιο σε ήλιο». Η κα Κόντζογλου λίγες ώρες πριν την παρουσίαση των βιβλίων της δέχθηκε να μιλήσει στη LarissaPress για την συγγραφική της περιπέτεια, η οποία, αυτή τη φορά, διαδραματίζεται στην Σέριφο με φόντο την “ιστορική ματωμένη απεργία” στο νησί.
“Όταν διηγούμαι μια ιστορία του παρελθόντος πάντα αναζητώ τις ομοιότητες με το παρόν. Και δυστυχώς πάντα διαπιστώνω ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται…”, θα μας πει η ίδια, αναδεικνύοντας, ταυτόχρονα, την αγάπη της για τη γλώσσα.
Ποιο ήταν αυτό το στοιχείο που στάθηκε η αφορμή για να γράψετε και να μας μεταφέρετε στη Σέριφο;
Αφορμή για να ερευνήσω τη Σέριφο ήταν το ίδιο το νησί, όταν το είδα από θαλάσσης ταξιδεύοντας για τη Σίφνο. Η Σέριφος μού «μίλησε», ένιωσα λες και μου ψιθύρισε «για μάθε και για μας, κυρά μου!».
Όταν στη Σίφνο πια μπήκα στο διαδίκτυο να διαβάσω για τη Σέριφο –πιστή στις οδηγίες της-, φυσικά και πληροφορήθηκα για την απεργία του 1916. Άρχισα να ερευνώ τα της απεργίας την ίδια στιγμή. Και όταν είδα ποιο ρόλο είχαν παίξει κατά τη διάρκεια της απεργίας οι Σερφιώτισσες, οι ταπεινές, υποταγμένες, χωρίς μόρφωση και έρμαια της πατρικής και συζυγικής θέλησης γυναίκες, είπα πως θα γράψω ένα βιβλίο.
Το επόμενο καλοκαίρι πέρασα δέκα μέρες στη Σέριφο βλέποντας τον τόπο, ακούγοντας πράγματα, μυρίζοντας τη φύση, γευόμενη τις νοστιμιές της άγονης αυτής γης, αγγίζοντας όλες τις πληγές του νησιού με πρώτη και μεγαλύτερη τα μεταλλεία.
Πόσο δύσκολο είναι να γράψεις ένα μυθιστόρημα, έχοντας ως βάση ένα υπαρκτό ιστορικό γεγονός; Υπάρχει ο κίνδυνος της «αλλοίωσής» του;
Το ιστορικό γεγονός είναι ιερό –εκτός από καταγραμμένο- και δεν το πειράζω καθόλου, το παραθέτω όπως συνέβη. Το να συγκλίνει η μυθοπλασία με το ιστορικό γεγονός και να ταυτιστεί έχει κάποιο βαθμό δυσκολίας.
Επίσης, επειδή ορισμένοι από τους ήρωες της διλογίας «Από ήλιο σε ήλιο» είναι υπαρκτά πρόσωπα, όπως οι Γκρόμαν, πατέρας και γιος, και βέβαια ο Κωνσταντίνος Σπέρας, ο αναρχοσυνδικαλιστής, πρέπει να επιλέξεις προσεκτικά τα χαρακτηριστικά εκείνα των πραγματικών προσώπων που θα εξυπηρετήσουν τον ρόλο τους στον μύθο.
Εκ των υστέρων λέω πως δεν δυσκολεύτηκα. Όμως έγραφα τη διλογία τρία χρόνια, σβήνοντας και αλλάζοντας συνέχεια πράγματα σχεδόν μέχρι το τέλος. Οι Σερφιώτες που με βοήθησαν δίνοντάς μου όσες πληροφορίες ήθελα μιλάνε για πιστή απόδοση όχι μόνο του ιστορικού γεγονότος αλλά και όλης της ατμόσφαιρας του νησιού και της εποχής εκείνης. Τα λόγια τους είναι για μένα μεγάλο βραβείο.
Δουλεύοντας πάνω σε ένα ιστορικό υλικό υπάρχουν στιγμές που νιώθετε πως βρίσκεστε κι εσείς εκεί, στον τόπο και στον χρόνο των γεγονότων;
Και βέβαια υπάρχουν τέτοιες στιγμές. Πολλές φορές ταυτίζομαι με κάποιους από τους ήρωές μου, υποφέρω και χαίρομαι μαζί τους. Στο συγκεκριμένο βιβλίο έκλαψα πολλές φορές για την αδικία, ένιωσα τον πόνο των Σερφιωτών.
Γράφετε με το μυαλό στο παρελθόν ή με τη ματιά στο μέλλον;
Όταν διηγούμαι μια ιστορία του παρελθόντος πάντα αναζητώ τις ομοιότητες με το παρόν. Και δυστυχώς πάντα διαπιστώνω ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται. Διαβάστε τι γίνεται σήμερα στη Σέριφο, πώς θέλουν να τους πάρουν περίπου το μισό νησί.
Τους ήρωες των βιβλίων σας τους συναντάτε ξανά στην πορεία σας, στην καθημερινότητά σας;
Για λίγο καιρό μετά το τέλος της συγγραφής είναι ακόμα κομμάτι της ζωής μου. Όποτε καταπιάνομαι με τη συγγραφή καινούργιου βιβλίου, τραβιούνται στην άκρη, σταυρώνοντας τα δάχτυλά τους για να μου ευχηθούν «καλή έμπνευση». Όμως ποτέ δεν τους ξεχνώ, με διάφορες αφορμές τούς ανακαλώ.
Ποιος επιθυμείτε να είναι ο ρόλος των ηρώων σας στις ζωές των αναγνωστών;
Να πω την αλήθεια όταν γράφω ένα βιβλίο δεν με απασχολεί τι απήχηση θα έχει στο αναγνωστικό κοινό. Ποτέ δεν έγραψα κάτι χωρίς να ερωτευθώ το θέμα, είμαι συνεπαρμένη και γράφω μόνο για μένα.
Επειδή όμως θέλω οι ήρωές μου να πέσουν σε καλά χέρια, όταν το βιβλίο τελειώσει, θέλω να αγαπηθεί και το αναγνωστικό κοινό να υιοθετήσει σαν δικούς του ανθρώπους του ήρωές μου.
Γιατί γράφετε;
Γράφω γιατί αγαπώ τη γλώσσα. Η συγγραφή είναι ένας ύμνος σ’ αυτή. Γράφω γιατί αυτοψυχαναλύομαι (δεν ξέρω αν υπάρχει αυτός ο όρος, αλλά έτσι νιώθω), γράφω για να ανακαλύψω νέα πράγματα για μένα, για να επικοινωνήσω με άλλους, άγνωστους ανθρώπους.
Υπάρχει κάποιος ήρωας της λογοτεχνίας με τον οποίο θα θέλατε, αν αυτό ήταν εφικτό, να γίνετε στενοί φίλοι;
Δεν το είχα σκεφτεί ποτέ αυτό… Για να δούμε… Θα μου άρεσε να πιούμε μία, δύο, τρεις… δέκα τσικουδιές με τον «Καπετάν Μιχάλη» του Καζαντζάκη. Να περπατήσουμε στις εξοχές με τον Μέλιο από το «Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα» του Λουντέμη. Να ακούσω από την ίδια τη «Μαντάμ Μποβαρί» του Φλομπέρ για την πλήξη της συζυγικής ζωής.
Απόψε η παρουσίαση στη Λάρισα
Το βιβλιοπωλείο ΑΝΕΜΟΣ και οι εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ σας προσκαλούν στην παρουσίαση της νέας μυθιστορηματικής διλογίας της Μαίρης Κόντζογλου ΑΠΟ ΗΛΙΟ ΣΕ ΗΛΙΟ, την Τρίτη 27 Φεβρουαρίου 2024, στις 7 μ.μ., στο Κλίμαξ Καφέ – Λίντο Οργανισμός (Ηφαίστου 2, Λάρισα).
Με τη Μαίρη Κόντζογλου συνομιλεί o εκπαιδευτικός και Αντιδήμαρχος Παιδείας και Άθλησης Ηρακλής Γερογιώκας.
Η συγγραφέας θα μιλήσει για το σύμπαν της νέας διλογίας της, τους ήρωες, τον τόπο και το ιστορικό σκηνικό και θα απαντήσει σε ερωτήσεις του κοινού.
Η ιστορική «ματωμένη απεργία της Σερίφου» μπαίνοντας κάτω από το συγγραφικό μικροσκόπιο της Μαίρης Κόντζογλου γίνεται μια συγκλονιστική ιστορία για έναν έρωτα, έναν αγώνα και έναν τόπο που γέννησε θεούς και ήρωες.
