Του Ιορδάνη Κ. Γεωργιάδη MD, MSc(PHC), MSc(BIRP), Νευροχειρουργού, Επιμελητή Α΄ Νευροχειρουργικής Κλινικής ΙΑΣΩ Θεσσαλίας
Η στερεοταξία αποτελεί το αποτύπωμα της τεχνολογικής εξέλιξης, κυρίως των τελευταίων δύο δεκαετιών και αυτομάτως οδήγησε την ειδικότητα της νευροχειρουργικής σε νέα επιστημονικά μονοπάτια, δίνοντας απλόχερα στην φαρέτρα του Νευροχειρουργού σύγχρονα και πιο ασφαλή ‘’εργαλεία’’.
Ο Νευροχειρουργός οφείλει εφόσον βρεθεί αντιμέτωπος με καλοήθεις ή κακοήθεις εγκεφαλικές βλάβες, να ελαχιστοποιήσει κατά το δυνατόν περαιτέρω βλάβες σε λειτουργικές περιοχές του εγκεφάλου. Στην σύγχρονη άσκηση της Ιατρικής υπάρχει η δυνατότητα διενέργειας απεικονιστικών εξετάσεων όπως π.χ. (μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου M.R.I., μαγνητική φασματοσκοπία M.R.S.) οι οποίες, κατόπιν επεξεργασίας των δεδομένων, μπορούν να δώσουν τρισδιάστατες εικόνες διαφόρων εγκεφαλικών βλαβών, οι οποίες βοηθούν στον περαιτέρω χειρουργικό προγραμματισμό.
Η στερεοτακτική βιοψία σε όγκους εγκεφάλου, ουσιαστικά αποτελεί διαγνωστική χειρουργική πράξη η οποία θα δώσει σαφείς απαντήσεις μέσω ιστοπαθολογικής εξέτασης και περαιτέρω μοριακού ελέγχου του όγκου (εξεργασίας), έτσι ώστε να οριστικοποιηθεί ο ‘’τύπος’’ του (μεταστατικός ή πρωτοπαθής).
Έχοντας επιπλέον την καθ’ όλα χρήσιμη συνδρομή του συστήματος Νευροπλοήγησης (Navigation), καθώς επίσης και του ηλεκτροφυσιολογικού ελέγχου (Neuromonitoring) διεγχειρητικά, αποφεύγεται μια μεγάλη κρανιοτομία, επομένως και ο παρατεταμένος χειρουργικός χρόνος.
Η επέμβαση δύναται να πραγματοποιηθεί με τοπική ή με γενική αναισθησία (ανάλογα το ατομικό ιστορικό του ασθενή), διαρκεί περίπου 30-40’ και τα ποσοστά επιτυχίας σύμφωνα με την διεθνή βιβλιογραφία είναι άνω του 95-97%.
Μέσω μιας μικρής δερματικής τομής συνήθως 3-4 εκ. διενεργείται η κρανιοανάτρηση μέσω της οποίας εισάγεται βελόνη η οποία με την βοήθεια του Νευροπλοηγού στοχεύει ακριβώς στη βλάβη, λαμβάνοντας τεμάχια παθολογικού ιστού με μεγάλη ακρίβεια.
Το υλικό της βιοψίας εν συνεχεία και κατόπιν συνεννόησης αποστέλλεται για ιστολογικό έλεγχο και βέβαια για μοριακή ανάλυση με στόχο την σταδιοποίηση του όγκου, η οποία θα βοηθήσει την διεπιστημονική ομάδα (Παθολόγος-Ογκολόγος και Ακτινοθεραπευτή Ογκολόγο) για την περαιτέρω αντιμετώπιση του ασθενούς.
Γενικά η διενέργεια στεροτακτικής βιοψίας στους όγκους εγκεφάλου έχει μειώσει σε μεγάλο βαθμό τον χειρουργικό χρόνο, σαφώς το χρόνο νοσηλείας των ασθενών αλλά το πιο σημαντικό, τη μετεγχειρητική αποκατάσταση, η οποία είναι σε μεγάλο βαθμό μικρότερη στις περιπτώσεις ανοικτής κρανιοτομίας.
Έχει εξελίξει την χειρουργική εγκεφάλου, όπου με την βοήθεια τρισδιάστατων εικόνων απεικόνισης (μαγνητική τομογραφία) ο Νευροχειρουργός μπορεί να κατευθυνθεί ακριβώς στη βλάβη με ακρίβεια κάτω του ενός χιλιοστού.
Σημαντικό στοιχείο αποτελεί η μείωση των διεγχειρητικών επιπλοκών, δεδομένου του μεγάλου βαθμού ακρίβειας στο στόχο-βλάβη με τη βοήθεια συστημάτων πλοήγησης και νευροφυσιολογικών ελέγχων.
