Τα 100 χρόνια από τη γέννηση του χαρισματικού γλύπτη (και ολιστικού δημιουργού) Φιλολάου Τλούπα (1923-2010) τιμώνται στην ιδιαίτερη πατρίδα του Λάρισα, ως ένα χρέος που εκπληρώνεται σταδιακά.
Διάσημος στη Γαλλία, όπου πολλά γλυπτά του σε δημόσιους χώρους είναι μέρος μιας ευρύτερης πολιτιστικής κληρονομιάς, αδελφός του φωτογράφου της Θεσσαλίας Τάκη Τλούπα (1920-2003), ο Φιλόλαος (όπως έγινε γνωστός με το μικρό όνομά του) είναι ξεχωριστή περίπτωση.
Η γνωριμία με τα σχέδιά του, έτσι όπως παρουσιάστηκαν στο Χατζηγιάννειο του Δήμου Λαρισαίων, σε επιμέλεια Αντρέα Γιαννούτσου, μαζί με μερικά γλυπτά του (κυρίως προτομές), είναι ένας τρόπος να αντιληφθεί κανείς την ιδιοφυΐα του και να σταθεί σκεφτικός μπροστά στο μέγιστο ταλέντο του, εκδηλωμένο ήδη στα 17 του χρόνια, σε σχέδια και ακουαρέλες ωριμότητας και ομορφιάς.
Η έκθεση είναι προπομπός του αφιερώματος που θα γίνει στο τέλος του έτους στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας – Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρας. Η Λάρισα αρχίζει και γεννάει χώρους και παράγει σκέψη για το σπουδαίο αυτό τέκνο της. Αν ο Τάκης Τλούπας είναι συνυφασμένος ως φωτογράφος με την ψυχή της Λάρισας και της Θεσσαλίας, ο αδελφός του Φιλόλαος είναι ένα πνεύμα ελεύθερο και ανένταχτο, που από νωρίς άνοιξε τα φτερά του στη Γαλλία. Στη Λάρισα υπάρχουν γλυπτά του, η προτομή του Γεωργάκη Ολυμπίου στην Τρίγωνη Πλατεία και το Μνημείο Εθνικής Αντίστασης στο πάρκο Αλκαζάρ, όπως και στον Βόλο, στη Θεσσαλονίκη και στον Αλιμο.
Αν σκεφτεί όμως τη διασπορά των μεγάλων γλυπτικών εγκαταστάσεών του στη Γαλλία (χάρη στην πολιτική υπέρ της τέχνης σε δημόσιους χώρους), η παρουσία των γλυπτών του στην πατρίδα του είναι ελάχιστη. Ως γλύπτης ο Φιλόλαος είναι γνωστός για τα μεγάλων διαστάσεων γλυπτά του, όπως οι υδατόπυργοι στη Βαλάνς (κοντά στην Γκρενόμπλ), από ανοξείδωτο ατσάλι και τσιμέντο, που τα συνδύαζε με μια δική του τεχνική. Ο Φιλόλαος γεννούσε διαρκώς ιδέες και σχήματα.
Αλλά μπροστά στα έργα του στο Χατζηγιάννειο, με την ξενάγηση της μουσειολόγου Βαλεντίνης Μαργαριτοπούλου, παρουσία του αντιδημάρχου Πάνου Σάπκα, εκτέθηκα στη μύχια πτυχή της προσωπικότητας του Φιλολάου. Τα σχέδια εκτίθενται για πρώτη φορά και είναι όλα ένα κι ένα, υψηλής αισθητικής και απόδοσης. Υπήρχαν σε ένα ντοσιέ που ανήκει στην κόρη και στη δεύτερη σύζυγο του Φιλολάου, και δεν είχαν ποτέ εκτεθεί. Είναι μια αποκάλυψη. Ηδη, πριν εγγραφεί στη Σχολή Καλών Τεχνών (1944), ο Φιλόλαος ζωγράφιζε με εκπληκτική ωριμότητα. Σχέδια και ακουαρέλες που ζωγράφισε σε ηλικία 19 ετών είναι τεκμήρια της διάνοιάς του.
Τα μικρογλυπτά του (ανάμεσά τους και ο συνταγματάρχης Λιάπκιν, που είχε καταφύγει στη Λάρισα) και οι προτομές του, δανεισμένα από Λαρισαίους που συνδέονταν φιλικά και οικογενειακά με τον Φιλόλαο, είναι όλα σχεδόν κλασικά, πλην ενός που παραπέμπει σε κυκλαδικό ειδώλιο και μοντέρνα γλυπτική. Είναι το πορτρέτο της ίδιας γυναίκας, δίπλα στο κλασικότροπο κεφάλι της. Η Λάρισα, που διανύει το έτος «Φιλολάου Τλούπα», είναι πιθανόν να αποκτήσει ένα ακόμη έργο του. Όπως έχει αναφέρει ο επιμελητής Ανδρέας Γιαννούτσος, υπάρχει πιθανότητα να τοποθετηθεί στη Λάρισα ένα γλυπτό του Γεωργάκη Ολυμπίου, ύψους άνω των 3 μέτρων, που βρίσκεται τώρα στη Γαλλία. Είναι η πρώτη φορά που η σύνδεση με τη γενέτειρά του έχει βάση και προοπτική.
