Το ρύζι αποτελεί καθημερινή βάση διατροφής για περισσότερο από το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού και παρέχει περισσότερες θερμίδες παγκοσμίως από οποιοδήποτε άλλο τρόφιμο. Είναι επίσης η οικονομική ραχοκοκαλιά για εκατομμύρια οικογένειες και είναι το δεύτερο πιο παραγόμενο είδος διατροφής στον κόσμο μετά το καλαμπόκι.
Στην Ελλάδα καλλιεργούνται κυρίως οι μεσόσπερμες ποικιλίες τύπου Japonica όπως Ronaldo, Carolina και Gloria CL οι οποίες έχουν προσαρμοστεί στο κλίμα της χώρας. Η κύρια παραγωγή του βρίσκεται σε μία έκταση 240.000-260.000 στρεμμάτων κυρίως στη δυτική πλευρά του πρώην νομού Θεσσαλονίκης στο Δέλτα των ποταμών Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα (περίπου 170.000 στρέμματα) αλλά και στις παρόχθιες περιοχές των ποταμών Αχελώου, Σπερχειού και Έβρου.
Στο σεμινάριο για την παρουσίαση της βιώσιμης πτυχής της καλλιέργειας του ελληνικού μεσόσπερμου ρυζιού ποικιλίας Ronaldo που πραγματοποιήθηκε στο εστιατόριο “Ακαμάτρα” στη Λάρισα η η Culinary Expert Σμαράγδα Μακρή παρουσίασε τρείς συνταγές αναδεικνύοντας την ιδιαιτερότητα του ελληνικού ρυζιού, την αξιοποίηση τοπικών υλικών αλλά και την εξέλιξη παραδοσιακών συνταγών.
Τα πιάτα που ετοίμασε και οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν, ήταν:
- Μαστιχωτή τεμπελόπιτα με αμύγδαλο
- Ντολμαδάκια του Αμπελουργού με πρόβειο κιμά και ρύζι
- Ακούμια – Παραδοσιακοί λουκουμάδες με ρύζι και τσίπουρο
Μέσω αυτών των τριών πιάτων έδεσε την παράδοση με νέες γεύσεις καθώς και την εξέλιξη των συνταγών που παρουσίασε.
Το κοινό συστατικό που ήταν το ρύζι που αποτελεί μια σημαντική πηγή ενέργειας και διατροφικής αξίας για τον οργανισμό μας. Περιέχει υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λιπαρά, φυτικές ίνες και ένα ευρύ φάσμα βιταμινών και μετάλλων.
Επιπλέον, το ρύζι περιέχει φυτικές ίνες που συμβάλλουν στη βελτίωση της πέψης και στην αποφυγή προβλημάτων που σχετίζονται με το πεπτικό σύστημα, όπως η δυσκοιλιότητα και η καούρα.
Έχει το ρύζι περισσότερη θρεπτική αξία από τα μακαρόνια;
Σε σχέση με τα μακαρόνια, το ρύζι έχει κάποιες διαφορές στη διατροφική του αξία. Το ρύζι περιέχει λίγο περισσότερες θερμίδες ανά μερίδα από ό,τι τα μακαρόνια, αλλά περιέχει επίσης λιγότερο λίπος και πρωτεΐνες. Επιπλέον, η επιλογή της ποικιλίας και της μεθόδου μαγειρέματος του ρυζιού μπορεί να επηρεάσει τη διατροφική του αξία.
Ευρωπαϊκό ρύζι για βιώσιμο περιβάλλον
Η καλλιέργεια ρυζιού παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας και του βιολογικού πλούτου, καθώς οι ορυζώνες λειτουργούν ως τεχνητοί εποχιακοί υγρότοποι.
Τον Μάιο, κατά την κορύφωση της αναπαραγωγικής περιόδου των πουλιών, οι ορυζώνες κατακλύζονται με νερό για να υποδεχθούν τους σπόρους του ρυζιού.
Οι πλημμυρισμένοι αγροί γεμίζουν με μικρούς ασπόνδυλους οργανισμούς και αμφίβια. Για τον λόγο αυτό, προσελκύουν ερωδιούς, χαλκόκοτες, μαυροκέφαλους γλάρους και άλλα είδη πουλιών, που αναζητούν τροφή για αυτά και για τα πεινασμένα μικρά τους.
Η συνέχιση της καλλιέργειας ρυζιού σε αυτές τις προστατευόμενες περιοχές αποτελεί προϋπόθεση για την ισορροπημένη λειτουργία του οικοσυστήματος.
Πως έχει αλλάξει η κατανάλωση του ρυζιού
Στο παρελθόν, το ρύζι θεωρούνταν ένα πολυτελές προϊόν και συνήθως χρησιμοποιούνταν ως βασική πηγή ενέργειας στις διατροφές. Σήμερα, η κατανάλωση ρυζιού έχει αλλάξει και έχει γίνει πλέον συνοδευτικό στα πιάτα. Οι καταναλωτές συχνά προτιμούν να συνδυάζουν το ρύζι με άλλα τρόφιμα και συνταγές, όπως κοτόπουλο, ψάρι ή λαχανικά.
Όπως δήλωσε και η Σύλβια-Ιωάννα Κουμεντάκη, Συν-ιδρύτρια Chef stories, Gastronomy Events specialist and Consultant στη LarissaPress “κάποια πιάτα της ελληνικής κουζίνας όπως σαρμαδάκια, γεμιστά και λαχανοντολμάδες έχουν μειωθεί σε ποσοστό που τα χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητά μας. Άρα παίζει ρόλο και η διατροφή που έχει αλλάξει και έχει πολύ περισσότερο κρέας, λιγότερο όσπριο, που το συνοδεύει το ρύζι και λιγότερο μαγειρευτό που θέλει δουλειά. Έτσι μειώνεται η κατανάλωσή του. Παράλληλα είναι μία νοοτροπία τα τελευταία χρόνια που το θέλει συνοδευτικό δηλαδή να είναι ένα κοτόπουλο με ρύζι, ένα ψάρι με ρύζι, αλλά όχι το κυρίως γεύμα”.
Πως θα αυξήσουμε την κατανάλωση του ρυζιού;
Στην Ελλάδα το 80% της παραγωγής του ελληνικού μεσόσπερμου ρυζιού εξάγεται σε άλλες χώρες και η κατανάλωση ανά άτομο το χρόνο είναι πέντε κιλά. Συνεπώς η παραγωγή είναι περισσότερη από την κατανάλωση, με ποιόν τρόπο θα αλλάξει αυτό;
Σύμφωνα με την κυρία Κουμεντάκη ” αντιλαμβανόμενοι ότι είναι ένα πολύ υγιεινό προϊόν με υψηλή θρεπτική αξία είναι μία πολύ καλή αντικατάσταση. Δηλαδή καταναλώνουμε πάρα πολλά μακαρόνια πάρα πολλή πατάτα που έχουν μεγάλη περιεκτικότητα αμύλου αλλά ελάχιστο ρύζι”.
Επιπρόσθετα “υπάρχουν παραγωγοί ρυζιού στην Ελλάδα που κάνουν απεντόμωση με φυτικά φυτοφάρμακα. Άρα φτάνουμε να είναι πολύ ελεγχόμενο προϊόν και φυσικά έχοντας υπόψιν ότι πρέπει να “φύγουμε” από το πολύ κρέας. Οπότε όλες οι πλευρές των γαστρονομικών τάσεων οδηγούνται σε τέτοια υλικά” κατέληξε η κα Κουμεντάκη.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος με τίτλο «Ενέργειες Ενημέρωσης και Προώθησης της βιώσιμης παραγωγής ρυζιού στην Ελλάδα και την Ισπανία». Το πρόγραμμα με τον διακριτικό τίτλο EU RICE, υλοποιείται από την Αγροτική Εταιρική Σύμπραξη Θεσσαλονίκης (ΕΑΣΘ) και το Consejo Regulador de la DOP Arroz de Valencia (Ρυθμιστική Αρχή του ρυζιού ΠΟΠ Βαλένθια).
Εκτελεστικός φορέας του προγράμματος στην Ελλάδα είναι η εταιρία NOVACERT, η μεγαλύτερη εταιρεία συμβούλων και πιστοποιήσεων, με εξειδίκευση στον αγροπεριβαλλοντικό τομέα και τον κλάδο των τροφίμων. Τη διοργάνωση των εκδηλώσεων προώθησης και ενημέρωσης στην Ελλάδα έχει η εταιρία Chef Stories.
Φ.Δ.
