Από αύριο το σούρουπο και για 8 μέρες ξεκινάει η εβραϊκή γιορτή του Χανουκά. Το Χανουκά είναι το οκταήμερο της γιορτής των φώτων, που γιορτάζεται με το άναμμα 8 κεριών όσες και οι μέρες της εορτής στη χανουκιά, η οποία μοιάζει με την επτάφωτο λυχνία και συνοδεύεται με ειδικές προσευχές και τηγανητά φαγητά. Η εβραϊκή λέξη Χανουκά σημαίνει «αφοσίωση».
Κάθε χρόνο η γιορτή του Χανουκά φτάνει όταν την έχουμε πιο πολύ ανάγκη. Η διάρκεια της μέρας είναι τόσο μικρή και οι νύχτες είναι αβάσταχτα μεγάλες, η Χανουκιά ακτινοβολεί πάνω από τους ανθρώπους οι οποίοι είναι διψασμένοι για φως. To 1938, ολόκληρος ο κόσμος βρέθηκε να βυθίζεται σε ένα σκοτάδι που όμοιο του δεν είχε γνωρίσει η μοντέρνα ιστορία. Αν ποτέ υπήρξε η ανάγκη για φως, για να μας καθοδηγήσει, ήταν την παγωμένη εκείνη βραδιά του Δεκεμβρίου στη Γερμανία, με το ξεκίνημα της όγδοης και τελευταίας μέρας της γιορτής του Χανουκά.
Γράφει ο Άριελ Λεκαδίτης*
Η οικογένεια Γκάιερ καθόταν στο κουπέ του τρένου της δεύτερης θέσης με αφετηρία το Βερολίνο και προορισμό την Ολλανδία, βλέποντας το χειμωνιάτικο ήλιο να γλιστρά πέρα από τον ορίζοντα. Ήταν ένα μεγάλο και τρομακτικό μονοπάτι που οδηγούσε από τη Νύχτα των Κρυστάλλων έως εκείνη τη στιγμή .Δύσκολα θα μπορούσαν να πιστέψουν ότι κατάφεραν να αποκτήσουν άδεια παραμονής για την Αμερική. Ο Ιούδας και η Ρεγγίνα Γκάιερ και τα δυο τους παιδιά, Άρνολντ και Ρουθ, παρακολουθούσαν τα τοπία έξω από το παράθυρο του τρένου. Αλλά πολλοί επιβάτες του τρένου και ανάμεσα σε αυτούς η οικογένεια Γκάιερ ανησυχούσαν για τους κίνδυνους που ελλοχεύανε φθάνοντας στα Γερμανό-Ολλανδικά σύνορα. Εκεί η Γερμανική αστυνομία των Ναζί θα έκανε έναν τελευταίο έλεγχο στα ταξιδιωτικά έγγραφα των επιβατών. Για τον Ιούδα Γκάιερ ήτανε και ένα επιπλέον σφίξιμο στην καρδιά του. Σαν Ορθόδοξος Εβραίος και ως χαζάν (είναι σαν να λέμε ο πρωτοψάλτης στον Ιουδαϊσμό),είχε αφιερώσει όλη του τη ζωή στο να ακολουθεί την Τορά (Εβραϊκή Βίβλο).
Είχε πέσει το σούρουπο και κανονικά θα έπρεπε να είχε ανάψει το τελευταίο κερί στη χανουκιά για τη γιορτή του Χανουκά. Περικυκλωμένος από διάφορους ξένους φοβότανε να ανάψει ένα κεράκι. Με την ενθάρρυνση της γυναικά του προσευχήθηκε στο Θεό και ζήτησε την κατανόηση Του για την κατάσταση του. Ξαφνικά το τρένο σταματάει στα σύνορα Γερμανίας και Ολλανδίας. Η Γερμανική αστυνομία προετοιμαζόταν για τον έλεγχο. Η οικογένεια Γκάιερ βρισκόταν μεταξύ της σύλληψης και της σωτηρίας. Μεταξύ της νέας ζωής και της σιγουριάς του θανάτου. Και το θαύμα του Χανουκά συνέβη. Ξαφνικά και χωρίς κάποια ειδοποίηση το τρένο βυθίστηκε στο απόλυτο σκοτάδι. Χωρίς λοιπόν να χάσει την ευκαιρία ο Ιούδας άναψε ένα σπίρτο και έχοντας ένα κερί στην τσέπη του άναψε το τελευταίο κερί για τη γιορτή του Χανουκά και άρχισε να προσεύχεται.
Μόλις η Γερμανική αστυνομία είδε φως στο κουπέ του βαγονιού κατευθύνθηκε προς την οικογένεια Γκάιερ. Ο Ιούδας είχε προετοιμαστεί για το χειρότερο τέλος. Ο αξιωματικός της Γκεστάπο μόλις μπήκε μέσα έκανε την έρευνα στην οικογένεια Γκάιερ και χρησιμοποίησε τη Χανουκιά και το κερί για να συνεχίσει να ελέγχει και τα υπόλοιπα διαβατήρια των επιβατών. Στο τέλος του ελέγχου ευχαρίστησε τον Ιούδα για την πρωτοβουλία που πηρέ να ανάψει το κερί και να μπορέσει να κάνει η Γερμανική αστυνομία τον έλεγχο των ταξιδιωτικών εγγράφων.
Εύχομαι το φως του Χανουκά μας φωτίσει όλους στις δύσκολες αυτές μέρες που περνάμε όλοι μας λόγω της πανδημίας και να μπορέσουμε να βγούμε δυνατοί και να συνεχίσουμε τις ζωές μας από εκεί που τις αφήσαμε.
* Ο Άριελ Λεκαδίτης είναι ιστορικός του Ολοκαυτώματος με μεταπτυχιακές σπουδές στο Ολοκαύτωμα από το πανεπιστήμιο της Χάιφα
