Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ
Διαβάζω με προσοχή από το πρωί κάποιες αναλύσεις που αναδεικνύουν τα πολλαπλά οφέλη για την ελληνική οικονομία, τις τράπεζες και τις ελληνικές επιχειρήσεις από την έκδοση του 15ετούς ομολόγου, το οποίο είναι το πρώτο μακροπρόθεσμο ομόλογο που εκδίδει ο ΟΔΔΗΧ από την αρχή της κρίσης. Το ελληνικό Δημόσιο άντλησε 2,5 δισ. ευρώ, οι προσφορές διαμορφώθηκαν στα 18,8 δισ. ευρώ, στο υψηλότερο επίπεδο που έχει συγκεντρώσει ελληνική έκδοση από το 2014, ενώ το τελικό επιτόκιο κινήθηκε στο 1,91%.
Στέκομαι στα όσα δήλωσε στην Καθημερινή ο ο Σεμπάστιεν Γκάλι, ανώτερος μακροοικονομικός αναλυτής της Nordea Asset Management, ο οποίος σημείωσε πως «αποτελεί το πιο ισχυρό σημάδι ότι η κρίση στην Ελλάδα έχει πλέον τελειώσει. Η ικανότητα μιας κυβέρνησης να μπορεί να δανείζεται σε τόσο μακροπρόθεσμο ορίζοντα, μετά μια επική οικονομική κρίση, είναι ένα σαφές σημάδι στην αγορά ότι αυτή η περίοδος ανήκει πλέον για τα καλά στο παρελθόν».
Για ποια κρίση όμως ακριβώς μιλάμε;
Η χρεοκοπία της χώρας, όπως αυτή σημειώθηκε πριν δέκα χρόνια, προήλθε από τη αδυναμία της να δανειστεί από τις αγορές, εξαιτίας του τεράστιου δημοσιονομικού ελλείμματος της και μιας σειράς δομικών προβλημάτων. Αν κάποιος δει την μικρή εικόνα, δηλαδή το γεγονός πως όντως η χώρα μας καταφέρνει πλέον να δανειστεί μακροπρόθεσμα και με χαμηλό επιτόκιο, έχοντας βελτιώσει, μετά από αιματηρές θυσίες του λαού τους οικονομικούς δείκτες, τότε όντως μπορεί να υποστηρίξει, τουλάχιστον με όρους μακροοικονομίας, πως η κρίση τελείωσε.
Αν ο ίδιος άνθρωπος δει όμως τη μεγάλη εικόνα, δεν είμαι καθόλου σίγουρος πως θα καταλήξει στο ίδιο συμπέρασμα.
Η χώρα εξακολουθεί να κινείται σε ρυθμούς δομικής –κρατικής και θεσμικής- χρεοκοπίας, σα να μην έχει αλλάξει το παραμικρό. Τα όσα συμβαίνουν άλλωστε το τελευταίο 28ωρο στον χώρο του ποδοσφαίρου και η κρίση που αυτά δημιούργησαν δεν νομίζω πως αφήνουν καμία αμφιβολία.
Οι πολίτες λαμβάνουν επίσημο σήμα από την κυβέρνηση πως η Ελλάδα δεν είναι κράτος δικαίου. Δεν είναι ένα κράτος στο οποίο οι θεσμοί της λειτουργούν ανεξάρτητα, μα αντιθέτως, «παράγκες» και οικονομικά ισχυροί παράγοντες είναι σε θέση να εκβιάζουν και να αποσπούν αυτό που χρειάζονται, καθώς κανείς δεν είναι σε θέση να τους βάλει φρένο. Ακριβώς δηλαδή ότι συνέβαινε και πριν η χώρα χρεοκοπήσει. Ή μάλλον καλύτερα, όταν ήταν χρεοκοπημένη αλλά κανείς δεν το έβλεπε στην τσέπη του.
Τα όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα τις τελευταίες μέρες αποτελούν την πρώτη, βαθιά, προσωπική πολιτική ήττα του ίδιου του Πρωθυπουργού. Αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να ξεπεραστεί, ούτε θα ξεπεραστεί εύκολα. Η σπατάλη μέρους του πολιτικού κεφαλαίου που έχτιζε με κόπο τόσο καιρό έρχεται να υπενθυμίσει σε όλους πως το προσωπικό αφήγημα μετατρέπεται σε εθνικό, όχι με όρους πολιτικής ισχύος, αλλά με ολοκληρωμένο σχέδιο ανάτασης της χώρας σε όλα τα επίπεδα σε βάθος χρόνου και μόνο όταν οι πολίτες συναισθανθούν πως ήρθε η ώρα να αλλάξουν και οι ίδιοι.
Έχω την αίσθηση πως το προσεχές διάστημα αυτό θα το διαπιστώσουμε ακόμα πιο καθαρά.