Του Ιωάννη Λουλάκη MD, MSC*
Υστεροσκόπηση
Η υστεροσκόπηση είναι μια εξέταση για τη διερεύνηση του εσωτερικού της μήτρας. Γίνεται με τη βοήθεια του υστεροσκόπιου, ενός λεπτού σωλήνα με κάμερα στο άκρο του. Ο γιατρός βλέπει στην οθόνη του υπολογιστή το εσωτερικό της μήτρας. Η υστεροσκόπηση είναι μια εξέταση ρουτίνας που γίνεται καθημερινά χωρίς να χρειάζεται η ασθενής να παραμείνει στο νοσοκομείο. Υπάρχουν 2 τύποι υστεροσκόπησης:
Διαγνωστική υστεροσκόπηση
Γίνεται για να ανιχνευτούν ανωμαλίες της μήτρας οι οποίες προκαλούν διάφορα συμπτώματα, για παράδειγμα:
• Έντονη αιμορραγία κατά την περίοδο ή ακανόνιστη περίοδος
• Πόνος στην πύελο
• Πολλαπλές αποβολές
• Υπογονιμότητα
Επεμβατική υστεροσκόπηση
Συνήθως κατά την επεμβατική υστεροσκόπηση αφαιρούνται πολύποδες, συμφύσεις ή ινομυώματα. Στην περίπτωση που κρίνεται απαραίτητη μια τέτοια θεραπεία, η υστεροσκόπηση γίνεται υπό γενική αναισθησία. Η υστεροσκόπηση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί αν η ασθενής είναι έγκυος, αν έχει λοίμωξη του κόλπου ή του ουροποιητικού συστήματος ή αν έχει καρκίνο της μήτρας.
Η καλύτερη χρονική στιγμή για την εξέταση είναι τις πρώτες μέρες μετά το τέλος της περιόδου της ασθενούς αλλά και αργότερα στον κύκλο, αρκεί να είμαστε σίγουροι ότι δεν τίθεται θέμα αρχόμενης κύησης. Επίσης, δυο μέρες πριν την επέμβαση χρειάζεται να πάρετε αντιβίωση για προληπτικούς λόγους.
Η υστεροσκόπηση διαρκεί 10 με 30 λεπτά, ανάλογα το πόσο εκτεταμένη είναι (τι πρέπει να γίνει). Μετά την εξέταση η ασθενής δεν παραμένει στο νοσοκομείο, αλλά μπορεί να πάει στο σπίτι. Αν της έχει χορηγηθεί γενική αναισθησία, χρειάζεται να παραμείνει στο νοσοκομείο για λίγο ώστε να έχουν παρέλθει πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες από την αναισθησία. Αν κατά τη διάρκεια της εξέτασης γίνει αφαίρεση συμφύσεων ή πολύποδα, τότε συχνά παρατηρείται μια μικρή αιμορραγία μετά την εξέταση. Αυτό είναι αναμενόμενο και φυσιολογικό. Ο γιατρός θα σας ενημερώσει αμέσως μετά την εξέταση για τα ευρήματα της υστεροσκόπησης και για την πιθανή αφαίρεση π.χ. πολύποδα.
Μετά την υστεροσκόπηση σοβαρές επιπλοκές παρατηρούνται μόνο σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις (ποσοστό: 2 στις 1.000 γυναίκες που κάνουν την εξέταση). • Λοίμωξη της μήτρα ή της πυέλου (θεραπεία με αντιβιοτικά). • Τραυματισμός της μήτρας κατά τη διάρκεια της εξέτασης, π.χ. διάτρηση, που μπορεί να οδηγήσει σε αιμορραγία. Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις απαιτείται περαιτέρω χειρουργική παρέμβαση ή μετάγγιση αίματος. Όπως σε κάθε επέμβαση, έτσι και με την υστεροσκόπηση, είναι πιθανό να υπάρξουν επιπλοκές, όπως ανεπιθύμητες ενέργειες στο αναισθητικό, αιμορραγία ή θρόμβος.
Ο κίνδυνος επιπλοκών αυξάνεται ελαφρά αν η ασθενής έχει ιστορικό επεμβάσεων στη μήτρα ή στον τράχηλο, αν υπάρχουν σύνοδα νοσήματα ή αν είναι κλινικά παχύσαρκη.
ΠΟΛΥΠΟΔΕΣ ΜΗΤΡΑΣ: ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Τι είναι οι πολύποδες;
Οι πολύποδες είναι καλοήθεις σχηματισμοί στο τοίχωμα (ενδομητρικοί) ή στον τράχηλο της μήτρας (τραχηλικοί πολύποδες). Μπορούν να είναι επίπεδοι ή να συνδέονται με τη μήτρα μέσω ενός μίσχου (μισχωτοί). Το μέγεθός τους ποικίλει από μερικά χιλιοστά έως λίγα εκατοστά.
Τι συμπτώματα προκαλούν;
Οι πολύποδες γίνονται συνήθως αντιληπτοί λόγω των συμπτωμάτων που προκαλούν: συχνά αιμορραγία στα μέσα του κύκλου ή έντονη αιμορραγία κατά τη διάρκεια της περιόδου. Αν η ασθενής προσπαθεί για εγκυμοσύνη, ένας πολύποδας μπορεί να ενοχλεί και άρα να προκαλεί υπογονιμότητα. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως, οι πολύποδες μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί, δηλαδή η γυναίκα δε νιώθει καμία ενόχληση. Τότε ανιχνεύονται στον υπέρηχο ή στη σαλπιγγογραφία π.χ. κατά τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο ή κατά τη διερεύνηση της υπογονιμότητας.
Πώς αντιμετωπίζονται;
Οι ενδομητρικοί πολύποδες αντιμετωπίζονται με χειρουργική αφαίρεση μέσω επεμβατικής υστεροσκόπησης. Πρόκειται για μια διαδικασία ρουτίνας που γίνεται καθημερινά χωρίς να χρειάζεται η ασθενής να παραμείνει στο νοσοκομείο. Με τη βοήθεια μιας μικρο-κάμερας, ο γιατρός ελέγχει το εσωτερικό της κοιλότητας της μήτρας και ταυτόχρονα με τη διάγνωση μπορεί να κάνει και θεραπεία του προβλήματος.
Πότε να κλείσω ραντεβού για υστεροσκόπηση;
Η καλύτερη χρονική στιγμή για την αφαίρεση του πολύποδα με υστεροσκόπηση είναι τις πρώτες μέρες μετά το τέλος της περιόδου της ασθενούς, αλλά και αργότερα στον κύκλο, αρκεί να είμαστε σίγουροι ότι δεν τίθεται θέμα αρχόμενης κύησης. Δε θα πρέπει να φάτε ή να πιείτε κάτι 8 ώρες πριν από τη διαδικασία, λόγω της ‘μέθης’. Διαρκεί κατά μέσο όρο περίπου 30 λεπτά.
Είναι επώδυνη η διαδικασία; Μπορώ να φύγω μετά την υστεροσκόπηση;
Η υστεροσκόπηση γενικά δεν είναι επώδυνη, συνήθως η ασθενής μπορεί να αισθάνεται πόνους περιόδου μετά την επέμβαση. Αν το χρειαστεί, μπορεί να ανακουφιστεί με απλά παυσίπονα. Μετά την διαδικασία η ασθενής δε χρειάζεται να παραμείνει στο νοσοκομείο, αλλά μπορεί να πάει στο σπίτι.
Οι περισσότερες γυναίκες επιστρέφουν στην καθημερινότητά τους, στη δουλειά και στις υπόλοιπες δραστηριότητές τους, την επόμενη μέρα μετά την επέμβαση. Η υστεροσκόπηση είναι γενικά μια ασφαλής εξέταση. Η πλειοψηφία των γυναικών αισθάνεται μόνο λίγο πόνο περιόδου για την ημέρα εκείνη και μπορεί να έχει λίγο αίμα για 1-2 μέρες (το ανώτερο 1 εβδομάδα.Μετά την αφαίρεση, ο πολύποδας αποστέλλεται για ιστολογική εξέταση (βιοψία). Πρέπει να γνωρίζετε όμως ότι ο πολύποδας ενδεχομένως να επανεμφανιστεί.
* Ο κ. ΛΟΥΛΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ MD,MSC
είναι Μαιευτήρας – Γυναικολόγος,
Επιστημονικός Υπεύθυνος του Μαιευτικού Τμήματος στο ΙΑΣΩ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Α.Ε
Μέλος E.S.G.E