Της Ειρήνης Παπουτσή
Ένας σύγχρονος και άκρως… νεανικός Σαίξπηρ ανέβηκε φέτος στην σκηνή του Θεσσαλικού Θεάτρου, με την καλοκαιρινή παραγωγή του, Η στρίγγλα που έγινε αρνάκι, σε σκηνοθεσία Ελένης Μποζά, να αποσπά το θερμό χειροκρότημα του κοινού.
Απόλυτα «σημερινή» η προσέγγιση του Ελισαβετιανού δραματουργού, ενώ πλήθος κολακευτικών σχολίων συγκέντρωσε το εντυπωσιακό κοστούμι της «Κατερίνας» (Βάνα Σλέιμαν), με τη LarissaPress να «σκαλίζει» την ιστορία του συνομιλώντας με την Ελένη Στρούλια, που υπογράφει τα σκηνικά και τα κοστούμια της παράστασης.
Αλήθεια τί μπορεί να γυρεύει ένα σονέτο (στην περίπτωσή μας δύο) στο κοστούμι μιας ηθοποιού και πώς καταλήξαμε σε ένα κοστούμι κυριολεκτικά και μεταφορικά «ποίημα» ήταν η ερώτηση που θέσαμε, με την Ελένη Στρούλια να μοιράζεται μαζί μας την υλοποίηση μιας ιδέας με απώτερο στόχο τον… έρωτα!
«Ψάχναμε με την Ελένη Μποζά μια ιδέα για την εμφάνιση της “Κατερίνας” ώστε να καταλήξει να την ερωτευτεί ο “Πετρούκιος” (Χρήστος Κορδελάς) και τη βρήκαμε στα δύο ερωτικά σονέτα του Σαίξπηρ! Πρόκειται για ένα πολύ απαιτητικό ως προς την κατασκευή του κοστούμι, ζωγραφισμένο στο χέρι, με ραφές φτιαγμένες από τα “μαγικά” χέρια της Νικολέτας Καΐση», περιγράφει, προσθέτοντας ότι τα κείμενα αποτελούν αποσπάσματα από σονέτα του Σαίξπηρ και συγκεκριμένα από το Νο 75 και το Νο 116.
«Να προσθέσω εδώ ότι η ιδέα προέρχεται τόσο από τις εικαστικές τέχνες, όπως τα χάρτινα φορέματα της εικαστικού και performer Lesley Dill από την δεκαετία του ’90, όσο και από τον κόσμο της υψηλής ραπτικής και ρούχα “έργα τέχνης” όπως το Love Letter Dress του Κορεάτη σχεδιαστή Robert Wun, που έχουν κι αυτά τις ρίζες τους σε δημιουργίες της περισσότερο γνωστής Vivienne Westwood από τη δεκαετία του ’70», συνεχίζει, προσθέτοντας πως τα ρούχα πάνω στα οποία γράφει κανείς πρόχειρα με το χέρι είναι ένα στοιχείο που χρησιμοποίησε πολύ η Westwood και έγινε χαρακτηριστικό της αισθητικής του punk κινήματος, για να εκφράσει ιδέες όπως η επαναστατικότητα και η αντίδραση απέναντι στο “κατεστημένο”, ιδέες που – όπως επισημαίνει – σίγουρα χαρακτηρίζουν την Κατερίνα, την Στρίγγλα του Σαίξπηρ που έγινε αρνάκι.
«Το κοστούμι φτιάχτηκε από βαμβακερό κάμποτο και ζωγραφίστηκε με ακρυλικά χρώματα και κάποια εξειδικευμένα υλικά ώστε να μπορεί να καθαρίζεται, ενώ, όπως προανέφερα, τα κείμενα είναι αποσπάσματα από σαιξπηρικά σονέτα και πιο συγκεκριμένα το Νο 75*:
“So are you to my thoughts as food to life,
Or as sweet-seasoned showers are to the ground;”, που μελοποίησε υπέροχα ο Γιώργος Ανδρέου στην ελληνική του μετάφραση και το τραγουδά η Ολυμπία Μπουλογεώργου στο φινάλε της παράστασης και το Νο 116**:
“Love is not love
Which alters when it alteration finds,
Or bends with the remover to remove.
O no, it is an ever-fixed mark
That looks on tempests and is never shaken;”, τα οποία και επιλέχθηκαν με τη βοήθεια της Ειρήνης Γκότση (Διεύθυνση παραγωγής), που έκανε τη διασκευή του κειμένου μαζί με την σκηνοθέτιδα μας, Ελένη Μποζά, ενώ η ραφή έγινε από τη Νικολέτα Καΐση και η ζωγραφική από εμένα, πάντα με την πολύτιμη βοήθειά της».
«Εντυπωσιακό όντως το αποτέλεσμα και αναρωτιέμαι αν τελικά σας ιντριγκάρισε ή σας προβλημάτισε η προσέγγιση της σαιξπηρικής κωμωδίας του 16ου αιώνα και η μεταφορά της στο τώρα», μοιράζομαι την σκέψη μου, με την Ελένη Στρούλια να μην το σκέφτεται διόλου: «Δε με προβλημάτισε καθόλου! Άλλωστε έχω την αίσθηση πως εδώ και πολλά χρόνια οι άνθρωποι του θεάτρου αντιμετωπίζουν τα κλασσικά κείμενα επιχειρώντας να τα συνδέσουν με το σήμερα. Μια βόλτα στην Αυλή του Μύλου θα σας πείσει», ολοκληρώνει την κουβέντα μας, καλώντας μας να απολαύσουμε την παράσταση του Θεσσαλικού Θεάτρου, συντροφιά με τις περιπέτειες ενός μπουλουκιού που εξιστορεί «ολόφρεσκα» τον έρωτα ενός νέου από τη Βερόνα, του Πετρούκιου, οποίος παντρεύεται τη μεγαλύτερη στρίγγλα της Πάντοβας, την Κατερίνα.
Σ.Σ.: Η μετάφραση των σονέτων του Σαίξπηρ είναι της Λένιας Ζαφειροπούλου (2016).
* Ότι είν’ για τη ζωή η τροφή, εσύ είσαι για τις σκέψεις:
Είσαι γλυκό καρύκευμα βροχής που πέφτει κάτω
Για να ‘χω την ειρήνη σου μπαίνω σε διενέξεις
Όπως μαλώνει ο τσιγκούνης με τα υπάρχοντα του,
Τώρα η χαρά περήφανο με κάνει΄ ύστερα όμως,
Τρέμω μην κλέψουν οι καιροί-ήστές τα τιμαλφή μου,
Τρέμω μετρώ για ευτύχημα να ζω μαζί σου μόνος,
Μετά κι ο κόσμος θα ‘θελα να δει την ηδονή μου.
Κάποιες φορές μου γίνεται η όψη σου κραιπάλη
Κι άλλες τελείως λιμοκτονώ για ένα σου μόνο βλέμμα
Και δεν κατέχω ούτε ζητώ καμιάν απόλαυση άλλη
Απ’ όσα έχω η θα πρέπει να πάρω από σένα
Πρώτα φουσκώνω λαίμαργα, μετά νηστεία κάνω.
Χορταίνω απ’ όλα τα καλά κι ύστερα όλα τα χάνω.
** Τον γάμο των πιστών ψυχών αιτία μη μου δώσεις
Να εμποδίσω: Η αγάπη δεν ήταν αγάπη
Αν έσπευσε νʼ αλλοιωθεί στις πρώτες αλλοιώσεις,
Ή αν με την πρώτη εκτροπή αμέσως εξετράπη.
Ω, όχι! σημάδι στη στεριά είναι που δεν κουνιέται
Ακράδαντη κι ακλόνητη την τρικυμία ατενίζει
Είνʼ άστρο για την κάθε βάρκα που περιπλανιέται
Όλοι γνωρίζουν το ύψος της, αλλʼ όχι πόσο αξίζει.
Ο έρως δεν είνʼ τρελός του Χρόνου: μες στην επήρεια ας λειώνουν
Του στρογγυλού του δρεπανιού τα μάγουλα, τα χείλη.
Τον έρωτα ώρες και βδομάδες δεν τον αλλοιώνουν
Θʼ αντέξει μέχρι το στερνό του κόσμου μας το δείλι.
Αν είναι πλάνη όλ’ αυτά και κάποιος τ’ αποδείξει,
Ποτέ δεν έγραψα κι ουδείς έχει ποτέ αγαπήσει.