Της Εύας Καλογήρου
Η κατ’ οίκον διανομή φαρμάκων από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ είναι πλέον διαθέσιμη για τους δικαιούχους και λειτουργεί με σκοπό την εξυπηρέτηση ασθενών που αδυνατούν να προσέλθουν στο φαρμακείο.
Πρόκειται για υπηρεσία που παρέχεται από τον ΕΟΠΥΥ, μέσω της οποίας οι ασθενείς μπορούν να παραλαμβάνουν τα φάρμακα τους στο σπίτι, αντί να τα παραλαμβάνουν από το φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ. Την υπηρεσία τη δικαιούνται όλοι οι ασθενείς που είναι δικαιούχοι φαρμάκων υψηλού κόστους (ΦΥΚ) από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ και αδυνατούν να τα παραλάβουν αυτοπροσώπως.
Όμως, κάθε άλλο παρά θετική είναι η εικόνα που παρουσιάζεται από την εφαρμογή του εγχειρήματος, καθώς ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Λάρισας χαρακτηρίζει την κατάσταση που παρουσιάζεται από την μέχρι τώρα εφαρμογή, το λιγότερο δραματική. Καθυστερήσεις και μπερδέματα συνθέτουν το σκηνικό, με τους ασθενείς να διαμαρτύρονται για την κατάσταση που επικρατεί.
Χαρακτηριστικά είναι τα όσα αναφέρει μιλώντας στη LarissaPress ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Λάρισας, Θάνος Κουτσούκης, ο οποίος για άλλη μια φορά επισημαίνει ότι τα φάρμακα πρέπει να δίνονται από φαρμακοποιό και με την ευθύνη του φαρμακοποιού. O ίδιος υποστηρίζει ότι η “πρωτοποριακή” αυτή διαδικασία, που δε γίνεται πουθενά αλλού στον αναπτυγμένο κόσμο, με πειραματόζωα την Ελλάδα και τους Έλληνες ασθενείς, πρέπει να αποσυρθεί άμεσα.
Ποια είναι η εικόνα με το νέο εγχείρημα της διανομής φαρμάκων κατ’ οίκον από τον ΕΟΠΥΥ; Διαπιστώθηκαν προβλήματα;
«Τα προβλήματα σαν έννοια δεν αρκούν για να περιγράψουν την κατάσταση, η οποία είναι το λιγότερο δραματική. Δεν είναι κάτι που το λέμε εμείς άλλωστε, αλλά το αναφέρουν με καταγγελίες τους ασθενείς σε όλη τη χώρα, σύλλογοι ασθενών και φυσικά οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στον ΕΟΠΥΥ με σχετικές ανακοινώσεις τους.
Το εγχείρημα της παράδοσης φαρμάκων στα σπίτια δεν είναι κάτι απλό και ήταν φυσικό να προκύψουν σημαντικές δυσκολίες, τόσο στην επικοινωνία του ασθενούς με τους διανομείς ή και με τον ίδιο τον οργανισμό, όσο και με τις συνθήκες στη μεταφορά, οι οποίες ελέγχονται, ειδικά αν δεν βρεθεί ο ασθενής και πρέπει το φάρμακο να αποθηκευτεί κάπου και ειδικά σε περίοδο καύσωνα, όπου η μεταφορά των φαρμάκων πρέπει να γίνεται με πολύ αυστηρές προδιαγραφές».
Έχετε εικόνα για την περιοχή μας; Πως λειτουργεί το σύστημα στον νομό Λάρισας;
«Στη ευρύτερη περιοχή της Λάρισας υπάρχουν τα ίδια προβλήματα με τεράστιες καθυστερήσεις στην παραλαβή της θεραπείας και με σημαντικές δυσκολίες για τους ασθενείς να βγάλουν άκρη με το δαιδαλώδες τοπίο το οποίο έχει προκύψει. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι εκατοντάδες συμπολίτες μας προσέρχονται στα φαρμακεία της κοινότητας προκειμένου να τους συνδράμουμε στην προσπάθειά τους να πραγματοποιήσουν την εγγραφή στη νέα υπηρεσία, που αποτελεί μια διαδικασία ιδιαίτερα σύνθετη για τον καθένα και ειδικά για ηλικιωμένους ανθρώπους χωρίς σχετική εμπειρία στη χρήση του διαδικτύου. Για να ολοκληρώσουν την διαδικασία χρειάζονται πάνω από μια ώρα μέχρι να συγκεντρωθούν όλα τα δικαιολογητικά και να κάνουν επιτυχώς την εγγραφή.
Υπάρχουν, επίσης, πολλοί ασθενείς που προκειμένου να νιώσουν ασφαλείς, δηλώνουν ως σημείο παράδοσης το φαρμακείο της γειτονιάς τους και πάλι όμως δημιουργούνται άλλα μπερδέματα με τον τρόπο αυτό και με την παλιά πλατφόρμα που ήταν σε λειτουργία για την παραλαβή των φαρμάκων αυτών από τα φαρμακεία της κοινότητας».
Τί απαντάτε στην εκτίμηση ότι η διανομή φαρμάκων κατ’ οίκον θα εξυπηρετεί καλύτερα τους ασθενείς;
«Σαφώς και κατηγορηματικά λέμε όχι σ’ αυτό. Καταρχήν η εξυπηρέτηση του ασθενούς δεν μπορεί να λογίζεται, στη σημερινή εποχή, απλά και μόνο να λάβει το φάρμακο. Ούτε θα μπούμε ποτέ στη λογική της αντιμετώπισης των καθυστερήσεων και των ουρών της ντροπής με έναν τρόπο που δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των ανθρώπων. Τα φάρμακα πρέπει να δίνονται από φαρμακοποιό και με την ευθύνη του φαρμακοποιού.
Η μόνη λύση είναι να δίνονται τα φάρμακα αυτά από τα φαρμακεία της κοινότητας, όπως όλα τα υπόλοιπα φάρμακα. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει το Κράτος να ιδρύσει εκατοντάδες ακόμη φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ σε όλη τη χώρα. Ώστε και πάλι να δίνονται από φαρμακοποιούς. Αν δεν μπορεί να το κάνει αυτό, τότε η λύση δεν είναι οι εταιρείες ταχυμεταφοράς.
Άλλωστε, απλώς και μόνο για να εκτελεστούν τυπικά αυτές οι συνταγές θα πρέπει, σύμφωνα με το νόμο να τις εκτελέσουν, έστω κι απομακρυσμένα, όπως γίνεται με το σύστημα αυτό, φαρμακοποιοί που εργάζονται στον ΕΟΠΥΥ. Πόσοι νομίζετε ότι είναι αυτοί οι συνάδελφοι εκεί πέρα που έχουν επωμιστεί σήμερα το βάρος να εκτελούν, έστω και τυπικά επαναλαμβάνω, χιλιάδες συνταγές καθημερινά;
Αλλά το κυριότερο που προκύπτει δεν είναι μόνο ο διαδικαστικό. Αυτό, ίσως να μπορούσε κάποτε να αντιμετωπιστεί. Το κυριότερο είναι ότι χορηγούνται όλες αυτές οι θεραπείες, σε ασθενείς με σοβαρότατα προβλήματα, χωρίς να υπάρχει στη διαδικασία αυτή η ουσιαστική διαμεσολάβηση του επιστήμονα φαρμακοποιού.
Ο φαρμακοποιός, όπως ξέρετε και όπως ξέρει και όλος ο κόσμος, δεν εκτελεί απλώς και μόνο τυπικά μια συνταγή, την περνάει στον υπολογιστή και όλα εντάξει. Ο ρόλος μας είναι πολύ πιο σύνθετος. Η διαχείριση της φαρμακοθεραπείας, ο έλεγχος για αλληλεπιδράσεις και ανεπιθύμητες δράσεις, η συμβουλευτική, η φαρμακευτική συμμόρφωση του ασθενούς με τη θεραπεία, η εκπαίδευσή του στη χρήση συσκευών, η χορήγηση ενέσιμων σκευασμάτων, η συμπληρωματική αγωγή, τα βοηθητικά σκευάσματα, η διαμεσολάβηση στην επικοινωνία με τον ιατρό, η επίλυση επιμέρους ζητημάτων, έστω και διαχειριστικής φύσεως και η ψυχολογική προσέγγιση και στήριξη του ασθενούς αποτελούν την καθημερινή πρακτική και τον αγώνα που δίνουν 10.500 φαρμακοποιοί σε όλη τη χώρα και το έμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό των φαρμακείων μας. Αυτά δεν υποκαθίστανται με την υπηρεσία κατ’ οίκον παράδοσης φαρμάκων».
Ποια είναι η θέση του Φαρμακευτικού Συλλόγου Λάρισας και ποιες οι προτάσεις σας;
«Η θέση μας είναι ξεκάθαρη και προέρχεται με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μελών μας την περασμένη άνοιξη. Τα φάρμακα αυτά πρέπει να διατίθενται από τα φαρμακεία της κοινότητας με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που ισχύει και για όλα τα υπόλοιπα φάρμακα, δηλαδή μέσω των πιστοποιημένων φαρμακαποθηκών, υπό τους ίδιους αυστηρούς όρους στη διακίνηση και στην αποθήκευση, με επάρκεια σε τοπικό επίπεδο και με μια δίκαιη αποζημίωση όλων των εμπλεκομένων. Στο σημείο αυτό, βέβαια, θίγονται τα συμφέροντα της φαρμακοβιομηχανίας που προκειμένου να ελαχιστοποιήσει τις απώλειες των κερδών της έχει επιβάλλει στην Πολιτεία τα φάρμακα αυτά να διακινούνται εκτός φαρμακείων της κοινότητας αδιαφορώντας, τόσο για την εξυπηρέτηση του πολίτη, όσο και για τους κινδύνους που δημιουργούνται από την απουσία φαρμακοποιού με τη νέα αυτή διαδικασία που εφευρέθηκε. Η “πρωτοποριακή” αυτή διαδικασία, που δε γίνεται πουθενά αλλού στον αναπτυγμένο κόσμο, με πειραματόζωα την Ελλάδα και τους Έλληνες ασθενείς, πρέπει να αποσυρθεί άμεσα.
Λύσεις υπάρχουν. Στην Ελλάδα λειτουργούν τα περισσότερα φαρμακεία αναλογικά με τον πληθυσμό σε σχέση με κάθε άλλη χώρα στον πλανήτη. Αυτό αποτελεί πολυτέλεια για το Σύστημα Υγείας, αφού τα φαρμακεία, κατά γενική ομολογία, ανταποκρίνονται εξαιρετικά στο ρόλο τους, βρίσκονται παντού και σε όλες τις ώρες και με τον τρόπο αυτό επιλύουν κάθε υποψία προβλήματος που θα μπορούσε να υπάρχει με την προσβασιμότητα στο φάρμακο. Οι ασθενείς, εξάλλου, οι οποίοι χρειάζονται τα συγκεκριμένα ειδικά φάρμακα, αποτελούν κομμάτι της καθημερινότητας των φαρμακείων της κοινότητας, μιας και στα φαρμακεία εξυπηρετούνται για οτιδήποτε άλλο έχει να κάνει με την θεραπεία τους».