*Γράφει ο Θανάσης Σερδένης, πρόεδρος παρ/τος Λάρισας ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ ΛΑΡΙΣΑΣ
«Ούτε σπυρί στάρι στον κατακτητή και τους προδότες» το σύνθημα που ακούστηκε και εφαρμόστηκε σε όλη την Ελλάδα και στη Θεσσαλία από το ΕΑΜ. Μετά τη μάχη της σποράς που έγινε το φθινόπωρο του 1943, έφτασε η μάχη της σοδειάς τον Ιούνη και Ιούλη του 1944.
Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ μαζί με το λαό ρίχνονται στη μάχη κατά των Γερμανών κατακτητών και των συνεργατών τους ΕΑΣΑΔιτών που ήθελαν να ληστέψουν τον ιδρώτα και το αίμα των Ελλήνων αγροτών. Οι ναζί είχαν στον έλεγχό τους τις πόλεις Τρίκαλα, Καλαμπάκα, Καρδίτσα, Λάρισα, Αγιά, Βόλο. Ολόκληρη η ύπαιθρος βρίσκεται στον έλεγχο του ΕΛΑΣ. Όταν οι φασίστες προσπαθούσαν να λεηλατήσουν το θερισμό, ο ένοπλος ΕΛΑΣ ήταν «παρών».
Έτσι, ο ΕΛΑΣ εξασφάλιζε το ψωμί του φτωχού λαού, στερώντας τη γερμανική πολεμική μηχανή από πολύτιμα γι’ αυτή εφόδια. Η «Μάχη της Σοδειάς» μαζί με τις άλλες μάχες, έστειλαν παντού το μήνυμα της ελευθερίας. Έγιναν εκατοντάδες μάχες για το στάρι. Αντάρτες, αγρότες, τσοπάνηδες, όλοι μαζί. Στη μάχη οι ΕΠΟΝίτες και οι ΕΠΟΝίτισσες. Για να φάει η φτωχολογιά. Να φάνε τα ροζιασμένα χέρια. Να συντηρηθεί ο ΕΛΑΣ, να γιγαντώσει η Αντίσταση. Αυτοί οι μαχητές της Σοδειάς, έγραψαν ιστορία.
Να τη γράφει ο δημοσιογράφος Κώστας Βιδάλης, ( συνελήφθη και σφαγιάστηκε από τη συμμορία του Σούρλα τον Αύγουστο το 1946), για τη Μάχη της Σοδειάς «Ο θεσσαλικός κάμπος είναι, προ παντός σήμερα, η μάνα από την οποία περιμένουν τα παιδιά της, τα βουνά, η Αθήνα, ο Πειραιάς, ο Βόλος, ακόμα και η Ήπειρος, η Πελοπόννησος, τα νησιά. Και ακόμα από την Θεσσαλία – προ παντός από την Θεσσαλία – περιμένουν οι αντάρτες μας, ο εθνικός στρατός ΕΛΑΣ, να τραφούνε. Χωρίς την σοδειά του θεσσαλικού κάμπου το αντάρτικο της Θεσσαλίας, της Ηπείρου και μέχρις ενός σημείου και της Στερεάς, δεν θα μπορούσε να σταθεί, να πολεμήσει τους Γερμανούς και τους προδότες, να λευτερώσει την πατρίδα. Με δυο λογία: από την θεσσαλική σοδειά και γενικότερα από την ελληνική σοδειά εξαρτάται οικονομικά ολόκληρος ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας Η Θεσσαλία είναι η κεντρική αποθήκη του αγώνα. Ακριβώς γιατί έχει αυτήν την μεγάλη και εξαιρετική σημασία η σοδειά και ειδικότερα η θεσσαλική σοδειά, οι κατακτητές (…) με όλη την φάρα των προδοτών θέλησαν να αρπάξουν την σοδειά. Με το άρπαγμα της σοδειάς, κοντά στα άλλα μέτρα πείνας, ήθελαν να πετύχουν ό,τι δεν κατάφεραν με την τρομοκρατία, με τα καψίματα κ.λπ. Ήθελαν να εξαθλιώσουν τον λαό (…). Η καμόρα των Γερμανών και των προδοτών στο άρπαγμα της σοδειάς βλέπει την πλούσια γελάδα που θ’ άρμεγε, για ν’ αποκτήσουν περιουσίες, ν’ αυξήσουν άλλοι τα πουγκιά τους σε λίρες, να κάνουν την μαύρη αγορά (…). Τώρα θα έκαναν την μεγάλη μπάζα, τώρα θα σώζονταν για όλα τους τα χρόνια. Ή τώρα θα τα κατάφερναν ή ποτέ. Όμως, οι απάνθρωποι αυτοί λογαριασμοί των χιτλερικών γινόντουσαν χωρίς τον μεγάλο ξενοδόχο, τον ελληνικό λαό. Λαός και ΕΛΑΣ (…) έδωσαν την Μάχη της Σοδειάς, που θα μείνει στην ιστορία της νέας Ελλάδας σαν παράδειγμα της θέλησης των λαών, να ζήση, να λευτερωθεί. Και η μάχη αυτή κατέληξε σ’ ένα πραγματικό θρίαμβο, για τον οποίο θα μιλάνε οι κατοπινές γενιές με υπερηφάνεια».
Ο Ριζοσπάστης, η εφημερίδα του ΚΚΕ, αναφέρθηκε εκτενώς στη “Μάχη της Σοδειάς” το 1944, η οποία αφορούσε την προστασία των αγροτικών προϊόντων από τις δυνάμεις κατοχής και τους συνεργάτες τους. Η εφημερίδα τόνιζε την ανάγκη για οργάνωση και αντίσταση των αγροτών, προκειμένου να μην καταλήξουν τα τρόφιμα στα χέρια των κατακτητών.
Πιο συγκεκριμένα, ο Ριζοσπάστης ενθάρρυνε τους αγρότες να οργανωθούν σε ομάδες αυτοάμυνας, να περιπολούν στις περιοχές συγκομιδής και να μεταφέρουν τα προϊόντα με ασφάλεια στις αποθήκες. Επίσης, η εφημερίδα καλούσε σε εγρήγορση και κατασκοπεία για τον εντοπισμό των προσπαθειών των Γερμανών και των συνεργατών τους να αρπάξουν τα τρόφιμα.
Η “Μάχη της Σοδειάς” ήταν μια σημαντική πτυχή της Αντίστασης στην Ελλάδα και ο Ριζοσπάστης διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στην ενημέρωση και κινητοποίηση του αγροτικού πληθυσμού για αυτόν τον σκοπό.
Όπως τότε το σύνθημα «ούτε σπυρί στα χέρια του κατακτητή», ήταν επίκαιρο και έγινε από το λαό, έτσι και σήμερα το σύνθημα «μόνο ο λαός θα σώσει τον λαό» είναι επίκαιρο για όσες συνέπειες έχουν τα λαϊκά νοικοκυριά, οι εργαζόμενοι, οι αυτοαπασχολούμενοι, η νεολαία και οι γυναίκες από τα αντιλαϊκά και αντεργατικά μέτρα που παίρνει το αστικό σύστημα με τις κυβερνήσεις του.
Υπάρχουν στοιχεία από βιβλία του Λάζαρου Αρσενίου.
