Γράφει ο ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ
Κομμάτι – κομμάτι, ψηφίδα την ψηφίδα ζωντανεύει ηρωικές μάχες σε στεριά και θάλασσα και πρόσωπα που γράψαν την Ιστορία της Ελλάδας, ατενίζοντας το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου και το μπλε του δικού του ουρανού… Εκεί που λίγα χρόνια πριν έσκιζε τους αιθέρες περήφανα, ως πιλότος μαχητικού αεροπλάνου ο Γρηγόρης Καλαγιάς από την Αγιά Λάρισας.
Οι μέρες γεμάτες διφορούμενα μηνύματα με τους γείτονες να έχουν στρώσει την δική τους σκακιέρα, στήνοντας πιόνια και παιχνίδια και οι νύχτες που διανύουμε να ενδείκνυνται για στοχασμό και δεύτερη ανάγνωση των σχολικών βιβλίων.
Μα το σούρουπο είναι για τους επαναστάτες – ονειροπόλους…
Σούρουπο στην παραλία της Βελίκας με το ήλιο να χάνεται πίσω από τον σκοτεινό όγκο του Κισσάβου, βάφοντας πορτοκαλί σύννεφα και ουρανό.
Και αυτός σκυμμένος πάνω στις ψηφίδες του να συναρμολογεί και να ξαναδίνει πνοή στην πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας από τον Κανάρη στα Ψαρά, να διαλέγει και να συνταιριάζει τις χρωματιστές του ψηφίδες και να ζωγραφίζει όπως λέει με πέτρες ό,τι τον συγκινεί και θα ‘θελε να είναι μέρος του. Τον άφησα να μιλάει καταγράφοντας κάθε του λέξη, ενώ συγχρόνως έπαιρνε μορφή ο Κανάρης….
«… Χρυσός της Ελλάδος, τα πετρώματά της, με πρωτοπόρο το λευκό της Θάσου που είναι παγκοσμίως γνωστό για την αντανάκλαση της ηλιακής ακτινοβολίας στο 100%, το πράσινο της Χασάμπαλης που διακοσμεί την Αγιά Σοφία στην Κωνσταντινούπολη, τον Άγιο Πέτρο στη Ρώμη και ένα σωρό άλλα μνημεία. Ξεκίνησα πριν 30 χρόνια περίπου με την εικόνα του Χριστού και βότσαλα από τις παραλίες Αγιοκάμπου. Τότε ανακάλυψα και το μοναδικό μπλε από την παραλία του Ρακοπόταμου. Έχω φτιάξει αρκετά έργα που κοσμούν εκκλησίες, αεροδρόμια, αλλά και το προεδρικό μέγαρο στην Αθήνα όπου κατασκεύασα και τοποθέτησα εκεί μαζί με τους τσολιάδες μας. Ήσουν και συ τότε μαζί μου Σπύρο, πώς να το ξεχάσω, μοναδική τιμή και εμπειρία για μένα!…»
Σκαλίζοντας τα αποθέματα με τις ψηφίδες του έλειπε ένα χρώμα τους και τελειομανής όπως είναι πήγαμε πίσω, στον χώρο όπου έχει τον τροχό να κόψει ακριβώς αυτό που ήθελε.
Περνώντας ανάμεσα σε μισοτελειωμένα έργα και πετρώματα μου έδειξε ένα τελάρο. Ήταν γεμάτο βότσαλα που του έστειλε ο δήμαρχος της Ηρωικής Νήσου Ψαρών Κωνσταντίνος Βρατσάνος, από την παραλία όπου γράφτηκε μία ακόμη σελίδα του αγώνα των Ελλήνων, μία ακόμη σελίδα της Επανάστασης του 1821…
ΣΤΩΝ ΨΑΡΩΝ ΤΗΝ ΟΛΟΜΑΥΡΗ ΡΑΧΗ, ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ Η ΔΟΞΑ ΜΟΝΑΧΗ… Ρίγος με διαπέρασε και συγκίνηση… Αυτό το ψηφιδωτό του έργο είναι φτιαγμένο με ψηφίδες που «έζησαν» την πυρπόληση. Ξαναζωντανεύει και αφηγείται όπως και τα άλλα έργα που ετοιμάζει για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821.
Ο χορός του Ζαλόγγου, η έξοδος του Μεσολογγίου, η μάχη στα Δερβενάκια είναι ακόμη μερικά έργα του που θα συμπληρώσουν την έκθεση στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών μαζί με τις προσωπογραφίες των ηρώων Κανάρη, Κολοκοτρώνη, Καραϊσκάκη αλλά και του Άγνωστου Στρατιώτη.
Απίστευτα δημιουργικός με σπάνια ενσυναίσθηση, περήφανος πατριώτης ψηφιδοζωγράφος ο Γρηγόρης Καλαγιάς με τα έργα του θα συνεχίσει να συνταιριάζει βότσαλα και πετρώματα, να αφηγείται, να καταγγέλλει, να οραματίζεται την όμορφη πλευρά της ζωής, της Ελλάδας.
Και να δηλώνει, μετά από τόσα χρόνια δημιουργίας, χομπίστας και όπως λένε όσοι τον ξέρουν καλά ένας και μοναδικός, αμετανόητος, Καλαγιάς.
