Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ
Το να μιλάς χωρίς ιδεολογικές αγκυλώσεις για όλα όσα ζήσαμε στην Ελλάδα τα τελευταία δέκα χρόνια, είναι κάτι παραπάνω από άσκηση θάρρους: είναι ζήτημα βαθιάς αυτογνωσίας. Σίγουρα αποτελεί και αντικείμενο ιστορικής έρευνας, όταν μετά από χρόνια οι ερευνητές θα αξιολογήσουν όλο το υλικό που θα τους παραδώσει η δική μας γενιά.
Αυτό που συμβαίνει πάντως στις δικές μας μέρες είναι ότι όταν μια νέα «κατάθεση», μια νέα «μαρτυρία», ενός εκ των πρωταγωνιστών της περιόδου που δίχασε βαθύτατα τους Έλληνες και άλλαξε κοινωνικά χαρακτηριστικά της χώρας έρχεται στο προσκήνιο, είναι εκ των προτέρων «χαρακτηρισμένη» εξαιτίας του φορτίου που φέρει ο εκάστοτε πρωταγωνιστής.
Ίσως για τον λόγο αυτό τα όσα προσφάτως εκμυστηρεύτηκε ο Ζαν Κλωντ Γιουνκέρ στον Αλέξη Παπαχελά δεν προκάλεσαν τον θόρυβο που κανονικά θα έπρεπε να προκαλέσουν. «Ίσως γιατί είναι όλα γνωστά», θα βιαστεί να υποστηρίξει κάποιος. «Ίσως γιατί δεν είπε κάτι τόσο σημαντικό», μπορεί να υποστηρίξει κάποιος άλλος.
Κι όμως, υπήρχε μια φράση του ανθρώπου που αποδεδειγμένα έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να μείνει η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία θα έπρεπε να πρωταγωνιστεί σε όλη τη δημόσια σφαίρα. «Νομίζω ότι η Ελλάδα πλήρωσε την επιλογή των πολιτικών της να σώσουν τα κόμματά τους και όχι τη χώρα», είπε ο τέως Πρόεδρος της Κομισιόν το βράδυ της Κυριακής και η πλειοψηφία στάθηκε στο ότι ήταν Κυριακή.
Ο άνθρωπος που έζησε από κοντά, όσο άλλος κανείς όλους τους πρωταγωνιστές του ελληνικού δράματος και ο οποίος δεν έχει καμία απολύτως εξάρτηση από ή με τη χώρα, πέραν της αγάπης του γι’ αυτήν, με λίγες μόνο λέξεις έβαλε το δάχτυλο επί τον τύπον των ήλων. Μέσα σε μια φράση συμπύκνωσε την πρωταρχική αιτία, όχι μόνο της διαχείρισης –εκ μέρους των πολιτικών δυνάμεων- της χρεοκοπίας της χώρας, αλλά και της κατάληξής μας σε αυτή. Ανέδειξε τους πραγματικούς υπεύθυνους του δράματος και έκανε μια διαπίστωση, η οποία θα έπρεπε, υπό κανονικές συνθήκες να δημιουργήσει πολιτικό και κοινωνικό σεισμό.
Τίποτα όμως απ’ όλα αυτά δεν συνέβη και ούτε ήταν δυνατό να συμβεί. Το πολιτικό σύστημα δεν θα μπορούσε να αντιδράσει γιατί δεν έχει προχωρήσει σε καμία γενναία αυτοκάθαρση. Ο πολίτης δεν θα μπορούσε να αντιδράσει γιατί ουδέποτε έχει αναλάβει ευθύνη ατομική.
Κάπως έτσι η χώρα πορεύεται σε μια ακόμα επίπλαστη ανάκαμψη, χωρίς να αντιμετωπίζει την πρωταρχική αιτία της χρεοκοπίας της. Στον επόμενο γύρο όμως, όταν και αν αυτός συμβεί, τα πράγματα θα είναι ακόμα πιο οδυνηρά.