Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει ένα περίεργο για τα σημερινά ελληνικά δεδομένα εκλογικό σύστημα. Είναι «σπασμένο» σε 650 εκλογικές περιφέρειες με περίπου ίσο πληθυσμό μεταξύ τους. Όποιο κόμμα κερδίσει την περιφέρεια εκλέγει βουλευτή σε αυτήν. Έτσι κερδίζει τις εκλογές το κόμμα που θα πάρει τις περισσότερες εκλογικές περιφέρειες, ενώ για να κερδίσει την πλειοψηφία χρειάζεται θεωρητικά* το 50%+1 αυτών. Έτσι, μπορεί ένα κόμμα να πάρει πχ 15% σε όλες τις περιφέρειες δίχως να εκλέξει ούτε έναν βουλευτή. Ή μπορεί τοπικά κόμματα που κατεβαίνουν μόνο σε συγκεκριμένες περιφέρειες να εκλέξουν βουλευτές ενώ το ποσοστό τους στο σύνολο του εκλογικού σώματος να βρίσκεται κάτω του 1%.
Γιατί τα γράφω αυτά; Διότι ενώ όλοι γράφουν για τεράστια νίκη των Συντηρητικών του Μπόρις Τζόνσον, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Εάν δει κάποιος τους αριθμούς θα συμφωνήσεις δίχως δισταγμό πως πέτυχε μεγαλειώδης νίκη. Εξέλεξε 365 βουλευτές και πέτυχε να εκλέξει περίπου 20 περισσότερους από το 2017 στις 100 εκλογικές περιφέρειες που χαρακτηρίζονται ως “blue collar”. Όλα αυτά μέχρι να δει το χάρτη του Ηνωμένου Βασιλείου με κάθε εκλογική περιφέρεια να παίρνει το χρώμα του κόμματος που εξέλεξε βουλευτή. Εκεί βλέπουμε:
1) Σαρωτική νίκη των Συντηρητικών σε όλη την Αγγλία πλην Λονδίνου
2) Στο Λονδίνο να επικρατεί το κόκκινο χρώμα των Εργατικών
3) Η Σκωτία να είναι σχεδόν όλη κίτρινη στα χρώματα του SNP (Εθνικιστικό κόμμα των Σκωτσέζων)
4) Η Βόρεια Ιρλανδία χωρισμένη στα δύο σε βορρά και νότο (μεταξύ αυτών που θέλουν ένωση με την Ιρλανδία και αυτών που θέλουν να συνεχίσουν να παραμείνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο)
5) Στα παράλια της Ουαλίας να κυριαρχεί το χρώμα του Plaid Cymru (εθνικιστικό κόμμα Ουαλίας)
Εάν μάλιστα πάρει κάποιος του χάρτες από τις εκλογές του 2005 και μετά θα καταλάβει πως η εκλογική συμπεριφορά σε συγκεκριμένες περιοχές έχει αλλάξει (κυρίως στην Ουαλία και τη Σκωτία με τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες να αποδεκατίζονται) και ο γεωγραφικός διαχωρισμός είναι πλέον πιο εμφανής από ποτέ με την πρώτη περιοχή που «χτυπάει καμπανάκι» να είναι η Σκωτία όπου το SNP πήρε 48 από τις 59 εκλογικές περιφέρειες και 45% επί του συνόλου των ψήφων. Θεωρείται δεδομένο πως μετά το Brexit θα προσπαθήσουν να διεξάγουν δεύτερο δημοψήφισμα για ανεξαρτησία με σκοπό την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Βόρεια Ιρλανδία επίσης με το Brexit είναι πιθανό να έχει διαφορετικό καθεστώς από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο όσον αφορά τη σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά την ελεύθερη αγορά εμπορευμάτων (με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την εκλογική συμπεριφορά των κατοίκων σε βάθος χρόνου.
Το Brexit έφερε λοιπόν στην επιφάνεια προαιώνιες διαφορές (μεταξύ Αγγλοσαξόνων και Κελτών) αλλά φανέρωσε και καινούριες (μεταξύ του πολυπολιτισμικού Λονδίνου και της υπόλοιπης Αγγλίας). Ναι μεν οι Συντηρητικοί κέρδισαν, το Brexit εκτός απροόπτου κλείδωσε αλλά η διαδικασία έχει ταράξει τόσο πολύ το Ηνωμένο Βασίλειο που ο Μπόρις χρειάζεται να πάρει ισχυρή κόλλα να ενώσει τα κομμάτια πριν η λέξη «United» ξεθωριάσει περισσότερο.
*Θεωρητικά γιατί ο speaker της Βουλής και οι τρεις αναπληρωματικοί του, ενώ είναι βουλευτές πρέπει να παραμένουν ουδέτεροι και δεν παίρνουν μέρος στην ψηφοφορία. Επίσης οι εκλεγμένοι βουλευτές με το Sinn Fein στη Βόρεια Ιρλανδία δεν παίρνουν τον όρκο και ενώ εκλέγονται δεν γίνονται ποτέ βουλευτές. Αυτό κατεβάζει τον αριθμό βουλευτών που ένα κόμμα χρειάζεται για την πλειοψηφία κοντά στους 320.